Και να σκεφτεί κανείς ότι πριν από έναν χρόνο, μπορεί και να ονειρευόμασταν την τηλεργασία. Ιδιαίτερα όσοι έχουμε τρέξει πολλά χιλιόμετρα στον εργασιακό μαραθώνιο. Σχεδόν μαγικό έμοιαζε. Μόνοι στο σπίτι, με τις πιτζάμες, τον αχνιστό καφέ, την καρό κουβερτούλα ανέμελα ριγμένη στα πόδια… Ζωάρα!
Κι ήρθε ο κορονοϊός, ο αναγκαστικός εγκλεισμός στο σπίτι και η υποχρεωτική τηλεργασία, για να αντιληφθούμε βιαίως δύο τινά:
Πρώτα απ’ όλα, ότι μάλλον ισχύει και γι’ αυτήν (τη συνθήκη της τηλεργασίας) η διαχρονική ρήση, δείχνει πολύ καλή για να είναι αληθινή. Διότι μπορεί μεν να απολαμβάνεις τον καφέ με τις παντόφλες σου, αλλά πιθανότατα πίνεις πολύ περισσότερους απ’ ό,τι σε άλλες εποχές, διότι η τηλεργασία δεν έχει ωράριο και πρέπει να αντέξεις τους εξαντλητικούς ρυθμού της. Αφού είσαι που είσαι σπίτι, δούλεψε! Ό,τι ώρα και όποια μέρα, να ναι. Και ταυτόχρονα (αφού είσαι που είσαι σπίτι) κάνε και τα υπόλοιπα της καθημερινότητας…
Και δεύτερον και τρομακτικότερο, ότι πιθανότατα ήρθε για να μείνει. Δεν πρόκειται για μια αλλαγή, που είναι χαριτωμένη, γιατί οσονούπω θα ανατραπεί, αλλά για μία νέα συνθήκη που από εδώ και πέρα θα ανατρέψει τα δεδομένα στην αγορά εργασίας και πιθανότατα και τις ζωές των περισσοτέρων.
Αυτή τη στιγμή, περίπου το 1/3 των Ευρωπαίων εργάζονται από το σπίτι τους. Κάποιοι εξ αυτών, το έκαναν εδώ και χρόνια.
Στην Ελλάδα, μέχρι πριν την υγειονομική κρίση η τηλεργασία δεν ήταν ευρέως διαδεδομένη. Μπήκε στη ζωή χιλιάδων εργαζόμενων αιφνιδιαστικά και βίαια, κάνοντας προβολή από το μέλλον ξαφνικά μέσα στα σπίτια μας.
Θεωρητικά, η ευελιξία που προσφέρεται από την τηλεργασία έχει αρκετά πλεονεκτήματα για τις επιχειρήσεις, τους εργαζόμενους, το περιβάλλον και στην προκειμένη για την ίδια τη ζωή, καθώς η προστασία της υγείας διευκολύνεται σημαντικά.
Δεν είναι όμως ακίνδυνη ούτε αναντίρρητα βολική, αφού μεταβάλλει αυτόματα και καθοριστικά μια σειρά από ζωτικής σημασίας παραμέτρους, από τα εργασιακά δικαιώματα και προνόμια, μέχρι την ισορροπία κάθε εργαζόμενου ανάμεσα στην εργασία και την οικογένεια ή την προσωπική ζωή.
Τα ζητήματα αυτά ήρθαν πρόσφατα προς συζήτηση και στο Ευρωκοινοβούλιο, με την ομάδα Απασχόλησης να ζητεί με ψήφισμά της μεταξύ άλλων να αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα η αποσύνδεση από την εργασία. Να μπορεί, με απλά λόγια, ο κάθε εργαζόμενος, σε έναν εύλογο χρόνο, αντίστοιχο με τις εργασιακές του υποχρεώσεις, να κλείνει τον υπολογιστή, το whatsApp, το zoom και τις υπόλοιπες εφαρμογές.
Να αντικαθιστά τις παντόφλες της εργασίας με τα αγαπημένα του παπούτσια της διασκέδασης και να ασκεί το δικαίωμά του να «πάει στο σαλόνι, που παίζει μια καλή ταινία»…
(Η Έλλη Τριανταφύλλου είναι δημοσιογράφος)
