Η στρατηγικού χαρακτήρα ήττα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σε συνδυασμό με την κυριαρχία της ΝΔ προκάλεσαν όπως ήταν αναμενόμενο σημαντικές αναταράξεις. Η παραίτηση του Α. Τσίπρα δημιούργησε εξελίξεις, φέρνοντας τον ΣΥΡΙΖΑ μπροστά σε σημαντικές αποφάσεις που θα καθορίσουν τόσο το μέλλον του ως κόμμα όσο και την πορεία της ευρύτερης κεντροαριστεράς.
Καταρχάς οι διαδικασίες εκλογής της νέας ηγεσίας οφείλουν να ολοκληρωθούν σε λογικό χρόνο. Ενδεχόμενη αργοπορία θα επιτείνει τις τάσεις αποσυσπείρωσης λόγω της συναισθηματικής φόρτισης και απογοήτευσης μεγάλου μέρους των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ που ταύτιζαν την εκλογική τους προτίμηση στο πρόσωπο του Α.Τσίπρα. Θεωρείται αυτονόητο ότι οι υποψήφιοι/ες για την προεδρία του κόμματος οφείλουν να παρουσιάσουν τη δική τους πλατφόρμα ιδεών και το σχέδιο τους για τον μετασχηματισμό του κόμματος.
Δεύτερο απαραίτητο στοιχείο, η δημιουργία μιας σύγχρονης προοδευτικής ταυτότητας. Η παρατηρούμενη ευρωπαϊκή τάση συντηρητικοποίησης και μετατόπισης του εκλογικού σώματος στα δεξιότερα του εκλογικού χάρτη πρέπει να προβληματίσει και να απαντηθεί. Η νέα ταυτότητα πρέπει να επιδιώξει να δώσει νόημα και περιεχόμενο στην έννοια του προοδευτικού. Η σύνθεση και η συμπερίληψη προσεγγίσεων και αναλύσεων που προέκυψαν ως το απόσταγμα των αναζητήσεων σημαντικών διεθνών προσωπικοτήτων, προοδευτικών, οικολογικών δυνάμεων και forum, με αφορμή την αλληλουχία των πρόσφατων κρίσεων και των επιπτώσεων τους, δημιουργούν το πλαίσιο για την απάντηση στο δίλημμα, αριστερά ή προς το κέντρο, της πολιτικής κατεύθυνσης του ΣΥΡΙΖΑ. Δομικό στοιχείο οφείλει να είναι η ενεργοποίηση – συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και η συμμαχία με τα δυναμικά, παραγωγικά κοινά. Οι πολυεπίπεδες επιδράσεις των παγκόσμιων τάσεων, των προκλήσεων του μέλλοντος και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας (ρόλος του κράτους, δημοκρατία/θεσμοί & δικαιοσύνη, ανισότητες & κοινωνική προστασία, δικαιώματα, κλιματική κρίση, τεχνολογία και τεχνητή νοημοσύνη, παιδεία/κουλτούρα/παράδοση, γεωπολιτικές μεταβολές) πρέπει να αποκτήσουν τη μορφή δομημένου προγραμματικού λόγου. Ενός προγράμματος με στρατηγικούς στόχους και άξονες, με επιδιωκόμενους μετασχηματισμούς που θα απελευθερώνουν και θα κινητοποιούν ευρύτερες κοινωνικές δυνάμεις κάνοντας παράλληλα διακριτές τις ειδοποιούς διαφορές με τα πολιτικά προτάγματα της κυβερνητικής πλευράς.
Τρίτο στοιχείο, ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να αποδείξει ότι θέλει και μπορεί να αλλάξει ως ενεργός πολιτικός οργανισμός προκειμένου να επανασυστηθεί με την ελληνική κοινωνία και να ανακτήσει το ρόλο του στα πολιτικά δρώμενα. Το εκλογικό αποτέλεσμα επιβάλλει τον αναστοχασμό, την ειλικρινή ανάλυση και αυτοκριτική για θέσεις, αποφάσεις, συμπεριφορές. Ο λόγος του ΣΥΡΙΖΑ της επόμενης ημέρας πρέπει να είναι πολιτικός, προγραμματικός και να μπολιάζει στο σχέδιο του τον ρεαλισμό με το όραμα, απαλλαγμένο από τοξικότητα και υφέρποντα λαϊκισμό. Ταυτόχρονα πρέπει να προχωρήσει μεθοδικά στις κρίσιμες αλλαγές που θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις σταδιακής ανάκτησης του χαρακτήρα της κυβερνώσας δύναμης (γείωση και διάλογος με την κοινωνία, προγραμματικές θέσεις & αντιπολίτευση, εκπροσώπηση σε κινήματα, συνδικάτα, αυτοδιοίκηση, ανανέωση προσωπικού) και θα τον επαναφέρουν στο ρόλο του πρωταγωνιστή των εξελίξεων στην αριστερά/κεντροαριστερά τόσο σε εγχώριο όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
(Ο Δημήτρης Λιάκος είναι πρώην Υφυπουργός- Το άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από την εφημερίδα «Το Βήμα» της Κυριακής)
