Η τελευταία μέτρηση πολιτικών τάσεων και εκλογικής επιρροής των κομμάτων από την Prorata αποτυπώνει την κυριαρχία της Νέας Δημοκρατίας (32.5%) έναντι του ΣΥΡΙΖΑ (25.5%), με το κυβερνών κόμμα να σημειώνει, ωστόσο, οριακές απώλειες συγκριτικά με τη τελευταία μέτρηση της εταιρίας (Δεκέμβριος 2021) και το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης οριακά κέρδη, διαμορφώνοντας την ποσοστιαία απόσταση μεταξύ των δύο στο 7%. Παράλληλα, η εικόνα αύξησης της εκλογικής επιρροής του Κινήματος Αλλαγής – ΠΑΣΟΚ φαίνεται πως παγιώνεται, με το κόμμα του κέντρου όχι μόνο να συγκρατεί αλλά και να αυξάνει τις δυνάμεις του, φθάνοντας το 12%.
Η σταθεροποίηση του Κινήματος Αλλαγής, ωστόσο, σε ισχυρά διψήφια ποσοστά αναμφίβολα παραμένει στοίχημα, δεδομένου ότι σε κομματικά συστήματα όπως το ελληνικό, οι δύο πόλοι που εκφράζουν τη τομή μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς τείνουν παραδοσιακά να συμπιέζουν τα ενδιάμεσα κόμματα. Οι δε, πρώτες αναλύσεις των χαρακτηριστικών της αύξησης της επιρροής του κόμματος, φανερώνουν πως πρόκειται κυρίως για μετακινήσεις ψηφοφόρων που στήριξαν κριτικά τη Νέα Δημοκρατία το 2019 και ψηφοφόρους που για διάφορους λόγους μετακινήθηκαν τα τελευταία δύο χρόνια προς την γκρίζα ζώνη και δευτερευόντως για ψηφοφόρους που προτίμησαν τον ΣΥΡΙΖΑ στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές.
Παρά τη νέα κατάσταση που διαμορφώνεται λόγω της ανόδου του Κινήματος Αλλαγής – ΠΑΣΟΚ, τα κρίσιμα ζητήματα της περιόδου είναι αυτά που απασχολούν την κοινωνία και διαμορφώνουν την μεγάλη εικόνα: Ακρίβεια, πανδημία, χαμηλοί μισθοί και συνθήκες εργασίας. Αναπόφευκτα, η έκρηξη των ημερήσιων κρουσμάτωνCovid-19 κατά τη διάρκεια των εορτών οδήγησε στην ιεράρχηση της πανδημίας ως δεύτερου κορυφαίου ζητήματος της περιόδου. Αντίστοιχα, η αύξηση της κατανάλωσης για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των νοικοκυριών σε συνδυασμό με την αύξηση των τιμών στους λογαριασμούς φαίνεται πως παγιώνει το ζήτημα της «ακρίβειας» στην κορυφή της σχετικής λίστας. Και είναι η αρνητική αξιολόγηση του κυβερνητικού έργου στα δύο αυτά – σημαντικότερα κατά τους πολίτες -ζητήματα που εξηγεί σε μεγάλο βαθμό την μικρή αλλά συστηματική πλέον κυβερνητική φθορά.
Εντούτοις, στα δικομματικά συστήματα, η φθορά του ενός πόλου απαιτεί και αύξηση της εκλογικής επιρροής του άλλου πόλου ώστε να αλλάξει σημαντικά το πολιτικό σκηνικό. Και σε αυτή την μέτρηση – για πρώτη φορά μετά από καιρό – παρατηρούνται συνθήκες που μπορούν να οδηγήσουν σε αποφασιστική αλλαγή των συσχετισμών. Όλο το προηγούμενο διάστημα και παρά τη σημαντική πτώση της ΝΔ, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πετύχαινε να καταγράψει θετικές μεταβολές στην πρόθεση ψήφου ούτε στους διάφορους δείκτες αξιολόγησης της αντιπολιτευτικής του αποτελεσματικότητας. Και η παρούσα έρευνα, προσφέρει ισχυρές ενδείξεις πως η παραπάνω τάξη πραγμάτων ενδεχομένως αλλάζει. Ο ΣΥΡΙΖΑ – παρά τις σημαντικές του αδυναμίες – επιχειρεί με συντεταγμένο τρόπο το τελευταίο διάστημα να διαφοροποιηθεί από τη ΝΔ σε προγραμματικό επίπεδο και αναντίρρητα κάνει μια μεγάλη επικοινωνιακά προσπάθεια να πείσει πως θα μπορούσαν τα πράγματα να πάνε πραγματικά αλλιώς. Ταυτόχρονα, το σχετικά πλατύ αντι-ΣΥΡΙΖΑ ρεύμα δείχνει να υποχωρεί, καθώς τα μελανά κατά τις προσλήψεις του κόσμου, σημεία της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ ολοένα και εξασθενούν ή / και προσαρμόζονται στο πεδίο της μνήμης.
Η σχετικά βελτιωμένη εικόνα του ΣΥΡΙΖΑ, του οποίου η συσπείρωση είναι η υψηλότερη από τις εκλογές του Ιουλίου του 2019, δεν είναι ωστόσο ο μοναδικός για την κυβέρνηση κίνδυνος αυτή την περίοδο. Η μη ευνοϊκή για την κυβέρνηση ατζέντα που διαμορφώνεται (ακρίβεια, πανδημία, εργασιακά), καθώς και το παράθυρο ευκαιρίας που δημιουργείται για μετακινήσεις ψηφοφόρων από τη ΝΔ προς το Κίνημα Αλλαγής – ΠΑΣΟΚ αποτελούν συνδυαστικά ένα εξαιρετικά εύφλεκτο κοκτέιλ για την εκλογική επιρροή της Νέας Δημοκρατίας το επόμενο διάστημα. Ο καιρός γαρ εγγύς.
Ο Άγγελος Σεριάτος είναι Επικεφαλής Πολιτικών Ερευνών της PRORATA
