Απέκλεισε κατηγορηματικά ο κ Μητσοτάκης τις πρόωρες εκλογές.
Ας θεωρήσουμε ότι το εννοεί.
Πιστεύω όμως ότι η θεσμικά ορθή απόφαση του, δεν θα κάνει καλό στην χώρα, την οικονομία, την κοινωνία.
– Πρώτον γιατί ο προεκλογικός αγώνας κάθε άλλο παρά υποχώρησε. Με ευθύνη και του κόμματος του. Μάλιστα οι συνθήκες χειροτέρεψαν από την επιλογή-τόσο από την ΝΔ, όσο και από τον ΣΥΡΙΖΑ-μιας τοξικής και επικίνδυνης πόλωσης, που μάλιστα πρόσφατα υπερέβη κάθε μέτρο. Αναρωτιέμαι για τον λόγο της επιλογής του Πρωθυπουργού να οξύνει λανθασμένα τόσο πολύ στο θέμα με τις απαράδεκτες δηλώσεις Βερναρδάκη – αφήνοντας σπόντες που συνέδεαν την αξιωματική αντιπολίτευση με την απόλυτα καταδικαστέα επίθεση στον real fm- όταν μάλιστα η πολιτική ζημιά για τον ΣΥΡΙΖΑ ήταν ήδη δεδομένη. Βέβαια για την συνεχή τοξικότητα της αντιπαράθεσης, οι ευθύνες βαραίνουν και τις δυο αυτές πλευρές.
– Δεύτερον, γιατί οι εξαγγελίες νέων, προσωρινού χαρακτήρα επιδομάτων από την Κυβέρνηση συνεχίζονται, παρά τις διαπιστώσεις ότι με τις λογικές που αυτά δίνονται δεν αφήνουν κανένα αναπτυξιακό ή κοινωνικό αποτύπωμα. Χρήματα δίδονται, αλλά χωρίς στόχευση, χωρίς αποτελέσματα με διάρκεια, ουσιαστικά στην «πίθο των Δαναΐδων».
Ενώ την ίδια ώρα η αίσθηση της κοινωνικής αδικίας διευρύνεται, όταν η Κυβέρνηση αποφεύγει με κάθε τρόπο και κόλπο, να αναλάβουν μέρος του κόστους των αυξήσεων και οι μεγάλοι ηλεκτροπαραγωγοί. Από αναβολή σε αναβολή πάμε και για την εξαγγελθείσα υπερφορολόγηση των κερδών, αλλά και για την ανακοίνωση των νέων τιμολογίων μετά την δήθεν κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής στο ηλεκτρικό.
Βέβαια και η αξιωματική αντιπολίτευση πλειοδοτεί, αρνείται να συνειδητοποιήσει ότι πρέπει να αλλάξει ριζικά την ρητορική και τις προτεραιότητες της. Ακούμε πάλι τα ίδια, όταν οι καταστάσεις αλλάζουν ραγδαία.
Αναρωτιέμαι που θα οδηγηθούμε με αυτού του είδους τις επιλογές, αλλά και την όλο και πιο οξυμένη πολιτική αντιπαράθεση. Που μάλιστα κάθε άλλο παρά γίνεται ασμένως αποδεκτή από τους πολίτες. Το πιθανότερο είναι να της γυρίσουν την πλάτη.
Το χειρότερο είναι ότι ενώ τα προβλήματα στην οικονομία μας αυξάνονται και προαναγγέλλουν νέα αδιέξοδα, η Κυβέρνηση δείχνει μέσα στην καλή χαρά, σαν να μη συμβαίνει τίποτε. Συμπεριφέρεται ως να βρίσκεται εκτός πραγματικότητας. Δανειζόμαστε και το δημόσιο χρέος φουντώνει, τα ελλείμματα στο εμπορικό ισοζύγιο διευρύνονται και προβλήματα κρύβονται για λίγο κάτω από το χαλί, ώστε να βελτιωθούν εικονικά τα δημοσιονομικά μεγέθη, (ετεροχρονισμοί πληρωμών από το δημόσιο για εξοπλιστικά, αλλά και για κατάπτωση εγγυήσεων κ.α).
Το μόνο που ανθεί είναι τα έσοδα του δημοσίου, μια και οι αυξημένες τιμές σε καύσιμα και τρόφιμα, αποδίδουν πολύ περισσότερο ΦΠΑ.
Εις βάρος των πολιτών βέβαια. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα νέο φόρο, που πλήττει τους πιο ευάλωτους.
Ενώ και η αύξηση του ΑΕΠ οφείλεται κατά μεγάλο μέρος στην αύξηση της κατανάλωσης, με αποτέλεσμα και την διεύρυνση των ελλειμμάτων του εμπορικού ισοζυγίου.
Την ίδια ώρα το Eurogroup προειδοποιεί:
«Από τον χειμώνα βγάλτε τα πέρα μόνοι σας και όσο αντέξετε». Όλοι το διάβασαν, φοβάμαι λίγοι το συνειδητοποίησαν.
Τα δυσάρεστα-με δεδομένη και την συνέχιση του πολέμου και της ενεργειακής κρίσης- είναι μπροστά μας. Με ότι αυτό συνεπάγεται.
Μόνο που θα το διαπιστώσουν όλοι μετά τις εκλογές, όταν θα είναι πολύ αργά.
Είναι ώρα για διαφορετικές πολιτικές αποφάσεις, για τη συγκρότηση μιας νέας στρατηγικής, μέχρι τουλάχιστον οι εκλογές να διαμορφώσουν τους νέους πολιτικούς συσχετισμούς.
Μπορεί η Κυβέρνηση της ΝΔ να αλλάξει τις κεντρικές κατευθύνσεις και επιλογές της;
Η απάντηση είναι ΟΧΙ.
Έχει επιλέξει οριστικά τον δρόμο της. Εγκαταλείποντας μεγάλο μέρος της κοινωνίας και κυρίως τους οικονομικά ασθενέστερους, που φέρνει σε αδιέξοδο η ραγδαία άνοδος των τιμών.
Είναι μια Κυβέρνηση:
- που δεν φροντίζει για όλους τους πολίτες,
- που εστιάζει πρώτα και κυρία στη στήριξη των μεγάλων και ισχυρών,
- που αγνοεί την έννοια της κοινωνικής δικαιοσύνης,
- που μετατρέπεται σε παρατηρητή της αύξησης των κοινωνικών ανισοτήτων.
Αλλά η ανάγκη για αλλαγή ,για τη συγκρότηση νέας στρατηγικής με προοδευτικά χαρακτηριστικά, για τους επόμενους μήνες, είναι όσο ποτέ επιβεβλημένη.
Πιστεύω ότι αυτή μπορεί να έχει 4 βασικούς άξονες:
1. Την στοχευμένη, αλλά ουσιαστική στήριξη των πολιτών, κυρίως όμως των πιο ευάλωτων. Για να μη κυριαρχήσουν η ανασφάλεια, η οργή, η απογοήτευση για όλο το πολιτικό μας σύστημα. Να κάνουμε πρώτο στόχο μας την μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων.
Αντί τα πάσης φύσεως pass, ας μειωθούν οι ειδικοί φόροι στα καύσιμα και ο ΦΠΑ σε βασικά είδη διατροφής. Όπως έγινε σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Γιατί έτσι θα υπάρξει και θεσμικό αποτέλεσμα, θα σπάσει ο φαύλος κύκλος του πληθωρισμού.
Ο κατώτερος μισθός να πάει στα 751 ευρώ άμεσα και να θεσπιστεί ένα νέο ΕΚΑΣ για τους χαμηλοσυνταξιούχους που δεν τα βγάζουν πέρα, αλλά και δεν τους αφορούν ουσιαστικά οι εξαγγελίες του κ Μητσοτάκη για τις συντάξεις. Επιτέλους ας τεθεί και πλαφόν στις αυξήσεις της λιανικής τιμής της ενέργειας.
2. Η αύξηση των εσόδων από τους έμμεσους φόρους, δημιουργεί δημοσιονομικό χώρο για τα παραπάνω, όπως και η ίδια η Κυβέρνηση παραδέχεται,(αναμένονται 2,5 δις παραπάνω). Όμως αυτά τα έχουν πληρώσει ήδη οι πολίτες. Άρα το κράτος τα παίρνει με το ένα χέρι, για να δώσει ένα μέρος με το άλλο.
Είναι λοιπόν κοινωνικά άδικο να μη πληρώσουν και οι οικονομικά ισχυροί. Δεν επιτρέπεται να απουσιάζει επιδεικτικά κάθε μέτρο για την αναδιανομή του πλούτου.
Πρώτον οι ηλεκτροπαραγωγοί, που ως τώρα δεν έχουν ουσιαστικά συμμετάσχει στο κόστος της κρίσης. Η φορολόγηση των υπερκερδών χωρίς τρυκ και παζάρια, είναι επιβεβλημένη.
Δεύτερον, δεν μπορεί μέσα σε συνθήκες κρίσης να μη φορολογείται επαρκώς ο μεγάλος πλούτος. Το αίτημα για αύξηση των απαράδεκτα χαμηλών φόρων στα μερίσματα και η μείωση του υπερβολικού αφορολόγητου των γονικών παροχών, πρέπει να τεθεί ως πρωτεύον θέμα.
Με την ευκαιρία να επισημάνω την τολμηρή πρόταση του καθηγητή Νίκου Χριστοδουλάκη, για ελέγχους προέλευσης και διαφάνειας στα κάθε λογής funds που δημιουργούν υπεραξίες και εν συνέχεια απέρχονται από την χώρα.
3. Κεντρικό ζήτημα όμως είναι η αλλαγή του παραγωγικού προτύπου της χώρας, με τον αναπροσανατολισμό των κατευθύνσεων και της κατανομής των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Αναγκαία είναι τα θέματα του ψηφιακού μετασχηματισμού του κράτους. Όμως δεν επιτρέπεται να απουσιάζει η πολιτική στήριξης της εγχώριας παραγωγής, η ενίσχυση παραγωγής Α.Π.Ε και από μικρούς παραγωγούς και ενεργειακές κοινότητες, η ενεργή στήριξη του σύγχρονου αγροδιατροφικού τομέα και βέβαια η αποτελεσματική ενίσχυση των υπό κατάρρευση κοινωνικών υποδομών.
Όπως και η στήριξη της επιχειρηματικότητας και της απασχόλησης των νέων ανθρώπων.
Οι διακηρύξεις του κ Μητσοτάκη περί νέου ΕΣΥ, έχουν μείνει προκλητικά γράμμα κενό, ενώ σε κάθε εξέταση του προγράμματος PISA τα προβλήματα του δημοσίου σχολείου αποκαλύπτονται. Που μάλιστα διευρύνθηκαν από τα μαθησιακά κενά κατά τη διάρκεια της κρίσης.
Είναι αναγκαίο επίσης να δοθεί βάρος στην δημιουργία κοινωνικών κατοικιών. Όπως έγινε στην Πορτογαλία -και ορθά επιμένει το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής. Όταν μάλιστα τα ενοίκια καθίστανται πια απαγορευτικά για τα νέα ζευγάρια.
Η τελευταία αυτή ευκαιρία για μια ισχυρή Ελλάδα, σήμερα σπαταλάται.
Τα λάθη επιλογών και οι αλλαγές που επιβάλλονται πρέπει να γίνουν σαφή στον κάθε πολίτη.
Ώστε να πειστεί και να συμμετάσχει στην κοινή προσπάθεια, ώστε τα οφέλη της ανάπτυξης να είναι σαφές ότι αφορούν όλους, ότι αποκαθιστούν την κοινωνική δικαιοσύνη και συνοχή.
4. Άφησα για το τέλος το καθοριστικό θέμα της Ευρωπαϊκής πολιτικής, των αποφάσεων μπροστά στις οποίες βρίσκεται η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ας παραδεχθούμε επιτέλους ότι η λογική του χωρίς φωνή συμμάχου σε κάθε απόφαση των ΗΠΑ, ζημίωσε την Ευρώπη. Ότι οι κυρώσεις όπως γίνονται πλήττουν πρώτα τους ευρωπαϊκούς λαούς και μετά την Ρωσία.
Είναι βέβαια ορθή η αντίθεση στην επιθετικότητα της Ρωσίας και η στήριξη της Ουκρανίας. Όμως η παραλυτική εικόνα της Ένωσης δεν μπορεί να συνεχισθεί, ιδίως όταν οι εκβιασμοί του Πούτιν όλο και μεγαλώνουν.
Χρειάζονται ενιαίες πολιτικές, τύπου Ταμείου Ανάκαμψης, για την στήριξη οικονομιών και κοινωνιών. Για την άμεση ανάπτυξη εναλλακτικών πηγών ενέργειας.
Χρειάζονται κοινές πολιτικές, (πχ προτάσεις Ντράγκι ), για πίεση, ακόμη και με λογική καρτέλ, από την Ε.Ε., ώστε να εξασφαλίζονται καλές τιμές στην προμήθεια ενέργειας από τρίτες χώρες.
Χρειάζεται πλήρης αλλαγή και όχι μόνο προσωρινή αναστολή, του Συμφώνου Σταθερότητας και των προτεραιοτήτων του. Σε καμία μάλιστα περίπτωση εγκατάλειψη των χωρών του Νότου, με το υψηλό δημόσιο χρέος.
Σε αυτά τα ζητήματα τουλάχιστον η Ελληνική Κυβέρνηση οφείλει να πρωτοστατήσει. Αρκετά πια με τις επιστολές της και τα ωραία λόγια, αλλά την πλήρη αφωνία της στις επίσημες συνοδούς.
Σίγουρα υπάρχουν πολλές άλλες και ενδιαφέρουσες προτάσεις, που αφορούν στην συγκρότηση αυτής της νέας στρατηγικής, για την συγκυρία.
Κάτι που θα επηρεάσει και την πορεία, αλλά και το αποτέλεσμα των επόμενων εκλογών.
Όποιος τολμήσει να μιλήσει ανοιχτά και καθαρά και να συγκροτήσει τα νέα μεγάλα κοινωνικά μέτωπα για τις αλλαγές και ανατροπές που απαιτούνται, θα είναι και ο κερδισμένος.
Οι πολίτες διψούν για μια πρόταση προοπτικής και ελπίδας, που θα τους δώσει την αίσθηση μιας νέας αλλαγής που έχει ανάγκη ο τόπος.
Η πρόκληση για το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής είναι όσο ποτέ ισχυρή.
(Ο Χρήστος Πρωτόπαπας είναι πρώην υπουργός)