Για μια ακόμα φορά η «ανέμελη» κυβέρνηση μας πιάστηκε απροετοίμαστη. Η δημοσιοποίηση του non paper των ΗΠΑ για την μη στήριξη της κατασκευής του αγωγού East Med (στην ουσία ακύρωσαν κάθε προοπτική με αυτή την «διαρροή») προξένησε έντονη αμηχανία στην κυβέρνηση. «Και τώρα τι λέμε στους υπερπατριώτες ψηφοφόρους μας; Τι λέμε σε αυτούς που τους πουλήσαμε πως με Belhara και Rafale και με την στήριξη ΗΠΑ και Γαλλίας υπερασπιζόμαστε τα γεωπολιτικά μας συμφέροντα και προχωράμε στην εξόρυξη των ελληνικών υδρογονανθράκων»;
Όμως η υπαναχώρηση της αμερικανικής πλευράς από το εγχείρημα δεν αποτελεί απλά μια στρατηγική ήττα της εξωτερικής μας πολιτικής που έπρεπε να είχε αποφευχθεί. Αποτελεί μια παραδοχή ότι οι ΗΠΑ μας θεωρούν «δεδομένους» (όπως άλλωστε είχε δηλώσει και ο Κυριάκος Μητσοτάκης με δηλώσεις του στις ΗΠΑ), και ταυτόχρονα προετοιμάζουν το έδαφος για ομαλοποίηση των σχέσεων τους με την Τουρκία για να απομονώσουν την Ρωσία…
Οι Αμερικανοί μέσω του non paper που κοινοποιήθηκε σε όλες τις εμπλεκόμενες χώρες ουσιαστικά κάνουν ξεκάθαρο πως όσο και αν οι σχέσεις τους με την Τουρκία περνάνε κρίση αυτό δεν σημαίνει πως θα υπάρξει οριστική ρήξη. Ουσιαστικά με την αναφορά τους πως το έργο είναι εστία έντασης στην περιοχή αποδέχονται τη ρητορική της Άγκυρας ενώ παράλληλα «πάγωσαν» και τη δικαστική διαδικασία για την υπόθεση της Halk bank. Είναι ένα θέμα πολύ σοβαρό για την πολιτική ηγεσία και για τον ίδιο τον Τούρκο πρόεδρο. Για όσους δε θυμούνται η τουρκική τράπεζα Halk bank κατηγορείται πως μέσω διαφόρων εταιρειών «βιτρίνας» ξέπλενε χρήματα για το Ιράν και απέφευγε τις διεθνείς κυρώσεις.
Η άρση της υποστήριξης του αγωγού EastMed από τις ΗΠΑ αποτελεί ακόμη μια αποτυχία της διακυβέρνησης ΝΔ. Η κυβέρνηση του κ.Μητσοτάκη έχει μετατρέψει τη την άσκηση εξωτερικής πολιτικής της χώρας σε βραχίονα της άσκησης πολιτικής των ΗΠΑ και της ΕΕ. Δυστυχώς η χώρα μας δε θεωρείται ισότιμος εταίρος αλλά προβλέψιμος και δεδομένος σύμμαχος. Την ίδια στιγμή που η Ελλάδα στέλνει μοίρα Patriot στην Σαουδική Αραβία για την αντικατάσταση της αμερικανικής μοίρας που αποσύρθηκε και ψηφίζει την επ΄αόριστον, ουσιαστικά χωρίς ανταλλάγματα, παραχώρηση των βάσεων στις ΗΠΑ η Αμερικανική ηγεσία επιλέγει να λειάνει την αντιπαράθεση της με την Τουρκία.
Η κυβέρνηση του κ.Μητσοτάκη όπως συνηθίζει προσπαθεί να διαχειριστεί επικοινωνιακά το γεγονός και προσπαθεί να πείσει την κοινή γνώμη πως δεν δημιουργεί κανένα πρόβλημα η κατάργηση του έργου. Βέβαια είναι η ίδια κυβέρνηση που πατώντας πάνω στις προωθητικές για το έργο ενέργειες της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ μας έλεγε πως αυξάνεται ο γεωπολιτικός ρόλος της χώρας και μετατρέπεται η Ελλάδα σε ενεργειακό κόμβο, χαρακτηρίζοντάς το μάλιστα ως έργο ιστορικής σημασίας.
Οι τελευταίες εξελίξεις σχετικά με τον αγωγό EastMed αποδεικνύουν το γενικότερο αδιέξοδο της εγκατάλειψης από την κυβέρνηση της ενεργητικής και πολυδιάστατης πολιτικής. Η ΝΔ όχι μόνο δεν προστάτεψε τον EastMed, αλλά παράλληλα αποφεύγει να αξιοποιήσει την Συμφωνία των Πρεσπών. Μιας συμφωνίας προωθητικής όχι μόνο για τα εθνικά μας συμφέροντα αλλά και για τα Βαλκάνια συνολικά την ίδια ώρα που η Τουρκία έχει έντονη παρουσία.
Η ελληνική κυβέρνηση, αντί να αναβαθμίσει το διπλωματικό κεφάλαιο της χώρας τόσο στο πλαίσιο του ρόλου της ως χώρα μέλος της ΕΕ αλλά και χώρα των Βαλκανίων επιλέγει να εμπλακεί σε πολεμικές συγκρούσεις στο Σαχέλ και μάλιστα χωρίς να υπάρχουν αποφάσεις διεθνών οργανισμών. Μα δεν έπρεπε να δώσουμε και εμείς κάτι στην ελληνογαλλική συμφωνία αναρωτιούνται τα κυβερνητικά στελέχη. Μα ούτε τα Rafale, ούτε τις φρεγάτες μας τις χάρισαν. Τις πληρώνει ο ελληνικός λαός. Δεν έφταναν τα 5 δις ευρώ που κόστισαν και πρέπει να στείλουμε και μονάδες στο Σαχελ;
Η υποβάθμιση του EastMed αποτελεί μόνο την κορυφή του παγόβουνου. Στελέχη της κυβέρνησης του κ.Μητσοτάκη έλεγαν πως το Oruc Reis το πήρε ο άνεμος, τα κυριαρχικά μας δικαιώματα φτάνουν στα 6 ν.μ και πως στην πραγματικότητα οι Τούρκοι δεν κάνουν έρευνες γιατί τους ενοχλεί ο θόρυβος από τις μηχανές των πλοίων. Η ελληνική εξωτερική πολιτική πάντα βασιζόταν στους κανόνες του διεθνούς δικαίου, των ευρωπαϊκών κεκτημένων και στις σχέσεις καλής γειτονίας. Η χώρα μας ασκούσε μια εξωτερική πολιτική πολυδιάστατη, ήταν πάντα μέρος της λύσης και μάλιστα της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών. Αναβλητικότητα, έλλειψη στρατηγικής, οπισθοδρομικές και βαθιά συντηρητικές πολιτικές. Πάνω σε αυτά εδράζεται η πολιτική της ΝΔ, που ακολουθεί στην εξωτερική πολιτική ό,τι ακολουθεί και στην εσωτερική πολιτική με καταστροφικά αποτελέσματα.
Ο Γιώργος Μπαλάφας είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και περιφερειακός σύμβουλος Βόρειου Τομέα Αττικής
