Ο Άλκης, που άδικα έχασε τη ζωή του, πριν λίγες ημέρες, στη Θεσσαλονίκη, είναι το τρίτο θύμα οπαδικής βίας. Έχει προηγηθεί ο θάνατος του Κύπριου οπαδού του ΠΑΟΚ Νάσου Κωνσταντίνου, που παρασύρθηκε από διερχόμενο όχημα, έξω από το ΑΠΘ, στην προσπάθειά του να ξεφύγει από ξυλοδαρμό από οπαδούς αντίπαλης ομάδας, στις 4 Μαΐου 2017. Το 2020,ο Τόσκο Μποζατσίσκι, φίλος του Άρη, από τη Βουλγαρία (!), σκοτώθηκε με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, έξω από το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, καταδιωκόμενος από μανιασμένους οπαδούς αντίπαλης ομάδας.
Μία μέρα μετά την εν ψυχρώ δολοφονία του Άλκη, ένας 14χρονος πέφτει θύμα άγριου ξυλοδαρμού στην παραλία της πόλης… Για ακόμα μία φορά, το περιστατικό αποδίδεται σε οπαδική βία.
Πρόκειται, άραγε για θύματα οπαδικής βίας, για τα οποία ευθύνονται μόνο οι οπλισμένοι τραμπούκοι, οπαδοί ομάδων, που ανεξέλεγκτα δρουν στη Θεσσαλονίκη ή μήπως βρισκόμαστε μπροστά σε ένα φαινόμενο με περισσότερους από έναν ηθικούς αυτουργούς; Μήπως, πολλές φορές στο παρελθόν έχουμε γίνει μάρτυρες του προσώπου ενός τέρατος, για το οποίο αποφεύγουμε να μιλάμε; Και ακόμα χειρότερα: Μήπως υπάρχουν πράξεις ή παραλείψει με τις οποίες το πρόσωπο του τέρατος συντηρείται;
Τη 11η Μαΐου 2003, ο τότε πρωτοπόρος στη βαθμολογία Παναθηναϊκός φιλοξενείται στη Ριζούπολη από τον Ολυμπιακό. Του αρκεί ακόμα και ήττα με δύο γκολ διαφορά, προκειμένου να εξασφαλίσει την κατάκτηση του Πρωταθλήματος. Πριν την έναρξη του αγώνα, φανατισμένοι οπαδοί της ομάδας του Πειραιά, λιντσάρουν κυριολεκτικά τους ποδοσφαιριστές της αντίπαλης ομάδας, που αδυνατούν να κάνουν ακόμα και προθέρμανση. Το παιχνίδι διεξάγεται «κανονικά». Ο «Θρύλος» κερδίζει 3-0 και κατακτάει το πρωτάθλημα. Μετά το λιντσάρισμα από τους αντίπαλους, οι ποδοσφαιριστές του «Τριφυλλιού», λιντσάρονται και από τους οπαδούς της ομάδας τους, που τους κατηγορούν για την ήττα!
Η ανοχή όλων στα γεγονότα της Ριζούπολης «νομιμοποίησε» παρόμοιες αντιδράσεις των οπαδών των δύο ομάδων. Από το 2003 και ύστερα ελάχιστοι αγώνες μεταξύ των δύο «αιωνίων» (όχι μόνο στο ποδόσφαιρο) δε χαρακτηρίστηκαν από παρόμοιες συμπεριφορές. Και όχι μόνο μεταξύ των «αιωνίων» …
Την 30η Απριλίου 2011,στον τελικό του Κυπέλλου Ελλάδας, μεταξύ ΑΕΚ και Ατρόμητου Αθηνών, στο ΟΑΚΑ, πριν την έναρξη του αγώνα, οπαδοί της ΑΕΚ, παίρνουν στο κυνήγι, μέσα στον αγωνιστικό χώρο, παίκτες του Ατρόμητου και μέλη των οικογενειών τους. Ο διαιτητής του αγώνα, Τάσος Κάκος, διευθύνει κανονικά το παιχνίδι, που λήγει με 3-0 υπέρ της ΑΕΚ. Παίκτες και οπαδοί πανηγυρίζουν το «θρίαμβο», σαν να μην έχει προηγηθεί τίποτα. Η ΑΕΚ κατέκτησε ένα Κύπελλο, που πολλοί φίλοι της θεωρούν πιο ντροπιαστικό ακόμα και από τον ίδιο τον υποβιβασμό της ομάδας, στη Β’ Εθνική.
Την ίδια χρονιά, η «Ένωση», στον ημιτελικό είχε αποκλείσει τον ΠΑΟΚ στην Τούμπα. Στον επαναληπτικό αγώνα της 16ης Μαρτίου 2011, προηγήθηκε με γκολ του Δέλλα, σφραγίζοντας την πρόκριση στον τελικό. Από την εξέδρα των οπαδών του ΠΑΟΚ, εκτοξεύεται κροτίδα που καίει τη φανέλα του τερματοφύλακα της «Ένωσης» Σεμπάστιαν Σάχα. Ο διαιτητής διακόπτει το ματς. Αντί να μηδενιστεί ο ΠΑΟΚ και να υποστεί τις σοβαρές κυρώσεις που προβλέπονταν, οι δύο ομάδες συμφώνησαν να ολοκληρωθεί τυπικά το ματς. Έτσι, έκλεισε το «φύλλο αγώνος» και ο ΠΑΟΚ έπεσε στα μαλακά…
Τον Μάρτιο του 2010, ο πολυμετοχικός, τότε Παναθηναϊκός υποδέχεται στο ΟΑΚΑ τον πολυνίκη Ολυμπιακό. Στο 65ο λεπτό της αναμέτρησης μία κροτίδα σκάει στο χέρι της Ανδρονίκης Τυχερού, που έκανε δουλειά «security» στο περιθώριο του αγωνιστικού χώρου. Ακρωτηριάζονται δύο δάχτυλα του δεξιού χεριού της. Αποζημιώνεται με αύξηση του μεροκάματου από 35 € σε 100 €. Ο αγώνας τελειώνει κανονικά. Αντί να διακοπεί το ματς και να χάσουν οι «Πράσινοι» το ματς στα χαρτιά, το παιχνίδι ολοκληρώθηκε κανονικά και ο
Παναθηναϊκός πανηγύρισε τον τίτλο….
Την 11η Μαρτίου 2018, ο ΠΑΟΚ υποδέχεται στην Τούμπα την ΑΕΚ και θέλει μόνο νίκη για να κατακτήσει το πρωτάθλημα. Στο τελευταίο λεπτό της αναμέτρησης πετυχαίνει γκολ, που ακυρώνεται ως οφσάιντ. Στο γήπεδο εισβάλλει ένοπλος ο Πρόεδρος του «Δικεφάλου του Βορρά» Ιβάν Σαββίδης. Ο αγώνας διακόπτεται υπέρ της ΑΕΚ. Ο ΠΑΟΚ, βάσει κανονισμών θα έπρεπε να τιμωρηθεί με υποβιβασμό. Με παρέμβαση του τότε Υφυπουργού Αθλητισμού της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ Γιώργου Βασιλειάδη, αλλάζει ο νόμος και οι θεσσαλονικείς πέφτουν στα μαλακά.Παρόλ’ αυτά, ακόμα και σήμερα υπάρχουν οπαδοί του ΠΑΟΚ που ισχυρίζονται, μάλιστα, ότι τους κλέψανε το Πρωτάθλημα…
Την 9η Ιανουαρίου 2005, πριν την έναρξη του αγώνα Πανιωνίου – Ολυμπιακού, οπαδοί των φιλοξενούμενων προκαλούν επεισόδια που εμποδίζουν την έναρξη του ματς. Ο Ολυμπιακός θα έπρεπε, βάσει κανονισμών να τιμωρηθεί με μηδενισμό και αφαίρεση βαθμών, κάτι που θα σήμαινε απώλεια του Πρωταθλήματος. Υπέρ της ομάδας του Πειραιά, παρεμβαίνουν παράγοντες, πολιτικοί, ακόμα και Βουλευτές από ολόκληρο το πολιτικό φάσμα. Ο Ολυμπιακός τη γλυτώνει, καθώς το ματς γίνεται σε άλλη ημερομηνία. Κατακτά ένα ακόμα πρωτάθλημα…
Ο κατάλογος των γεγονότων τέτοιου είδους, δεν τελειώνει. Αντιθέτως, περιλαμβάνει περιστατικά ακραίας βίας, που αφορούν και άλλα αθλήματα, όπως το μπάσκετ, το βόλεϊ ή το χάντμπολ (!). Περιλαμβάνει ακόμα και άλλους νεκρούς, με πρώτο τον Χαράλαμπο Μπλιώνα, που σκοτώθηκε από φωτοβολίδα στο «Αλκαζάρ», στο πλαίσιο ενός αγώνα ΑΕΛ – ΠΑΟΚ και τον Μιχάλη Φιλόπουλο, που το 2007 μαχαιρώθηκε στην Παιανία, σε ραντεβού για ξύλο, μεταξύ οπαδών του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού.
Φυσικοί και ηθικοί αυτουργοί
Η σταχυολόγηση των περιστατικών είναι απλώς ενδεικτική. Γίνεται στην προσπάθεια να καταδειχθεί (αν όχι να αποδειχθεί) ότι το συγκεκριμένο έγκλημα έχει και φυσικούς, αλλά και ηθικούς αυτουργούς, που υπάρχουν σε όλες ανεξαιρέτως τις ομάδες και που λειτουργούν στοχευμένα υπέρ άλλων συμφερόντων, εις βάρος του ελληνικού ποδοσφαίρου, αλλά και γενικότερα εις βάρος του ελληνικού αθλητισμού.
Σήμερα υπάρχουν άνθρωποι που γνωρίζουν και συγκαλύπτουν. Άνθρωποι που γνωρίζουν και δεν τολμούν να μιλήσουν. Άνθρωποι με ήθος και αξίες που πιστεύουν ότι διακονούν από τη θέση τους, τον ελληνικό αθλητισμό, αλλά αποφεύγουν συγκρουστούν. Υπάρχουν προπονητές, αθλητές και παράγοντες που «ευχαριστούν» τους οπαδούς της ομάδας τους, για τη «φανταστική ατμόσφαιρα που δημιουργούν». Ανεξαρτήτως, εάν στη «φανταστική ατμόσφαιρα» περιλαμβάνονται χυδαίες ύβρεις κατά των μανάδων και των πατεράδων του αντιπάλου. Υπάρχουν δημοσιογράφοι που ξεκάθαρα υπηρετούν την επίσημη γραμμή των ομάδων. Στο πλαίσιο της γραμμής αυτής (συγ)καλύπτουν συστηματικά τη βία, ανάλογα με το από πού προέρχεται.
Υπάρχουν, βέβαια και εκείνοι που συνειδητά υποδαυλίζουν τη βία. Πολιτικοί, παράγοντες, προπονητές, αθλητές
Στην αντίθετη όχθη
Υπάρχουν και οι εξαιρέσεις, βέβαια… Πώς τις αντιμετωπίζει το ελληνικό ποδόσφαιρο; Την 7η Νοεμβρίου 2004, η ΑΕΚ φιλοξενεί τον Ολυμπιακό. Εξήντα χιλιάδες θεατές έχουν κατακλείσει το ΟΑΚΑ, για το μεγάλο ντέρμπι. Η ομάδα του Πειραιά κατεβαίνει στο γήπεδο, έχοντας στις τάξεις της το μεγάλο Ριβάλντο. Ο Βραζιλιάνος υπερπαίκτης, γίνεται αλλαγή. Στο δρόμο προς τα αποδυτήρια, δέχεται ένα κύπελλο με καφέ στο κεφάλι. Ο τότε Πρόεδρος της ΑΕΚ Ντέμης Νικολαΐδης, εντοπίζει τον «οπαδό», που προέβη στη συγκεκριμένη ενέργεια. Τον πετάει κακήν κακώς έξω από το γήπεδο και του απαγορεύει διά παντός να ξαναπατήσει σε αυτό. Ο ίδιος ο Ντέμης, τον Σεπτέμβριο του επόμενου χρόνου, καταγγέλλει οπαδούς της ΑΕΚ που συμμετείχαν σε επεισόδια με οπαδούς του Ατρομήτου στο Περιστέρι.
Ο Νικολαΐδης από τότε κατακρίνεται από δημοσιογράφους και παράγοντες για την ενέργειά του να «καταδώσει» τους δικούς του. Οι ίδιοι οι οργανωμένοι οπαδοί της ΑΕΚ τον πολεμάνε. Το ελληνικό ποδόσφαιρο, από τη στιγμή εκείνη, τον εκδιώκει, με κάθε μέσο, και τελικά αποβάλει από τις τάξεις του το «ρουφιάνο».
Το πρόσωπο του τέρατος
Είναι αλήθεια ότι όταν επεισόδια φραστική ή ακόμα και φυσικής βίας, εκτυλίσσονται στο κτίριο του Κοινοβουλίου, από αντιπροσώπους του Ελληνικού λαού, από όλες τις πτέρυγες, δε θα περίμενε κανείς κάτι παραπάνω από το ελληνικό ποδόσφαιρο. Είναι επίσης, αλήθεια, ότι οι επιλογές της πολιτικής ηγεσίας και της τωρινής, αλλά και όλων των προηγούμενων είναι τέτοιες, που πολύ δύσκολα θα μπορέσουν να διασφαλίσουν την αξιοπιστία του.
Όμως, από τη μη εξασφάλιση της αξιοπιστίας μέχρι το αίμα, υπήρχε πολύς δρόμος. Τον διανύσαμε και αυτόν!Όπως αποδεικνύεται από τα παραπάνω περιστατικά, το ποδόσφαιρό μας, στο σύνολό του, έχει δει το πρόσωπο του τέρατος εδώ και πολλές δεκαετίες. Εδώ και πολλά χρόνια, το παρατηρεί και, πλέον, το έχει συνηθίσει σε τέτοιο βαθμό που να μην τρομάζει από αυτό. Γι’ αυτό και πολλοί άνθρωποι που το αγαπούσαν έχουν ήδη αποτραβηχτεί.
Τα γεγονότα της Θεσσαλονίκης, όμως, αποδεικνύουν ότι έχουμε περάσει σε ένα άλλο επίπεδο: Το ελληνικό ποδόσφαιρο έχει γίνει το ίδιο ένα τέρας. Ένα από τα πολλά που ανέχεται, στις μέρες μας η ελληνική Πολιτεία, πρωτίστως, αλλά και η ελληνική κοινωνία.
Δεν είναι επιδίωξη του υπογράφοντος να καταγγείλει τους φταίχτες (άλλωστε, είναι τόσο προφανές ποιοι είναι).Υπήρξαν κατά καιρούς πολλοί άνθρωποι, ειδικοί και αρμόδιοι να καταπολεμήσουν την οπαδική βία και τους έστειλαν σπίτι τους. Ακόμα και οι προσπάθειες συνεννόησης μεταξύ εκείνων που στην πραγματικότητα διαφεντεύουν το χώρο, έπεσαν στο κενό, γιατί υπερίσχυσαν τα προσωπικά συμφέροντα.
Το παρόν άρθρο, αποτελεί απλώς μία κατάχρηση του βήματος που παρέχεται στις φιλόξενες ηλεκτρονικές σελίδες του «ieidiseis», για να διατυπωθεί η γνώμη ενός απλού πολίτη, που τυγχάνει να είναι και φίλαθλος. Και μάλιστα ένας φίλαθλος που ποτέ δεν έκρυψε ούτε την αγάπη του για τον αθλητισμό και το ποδόσφαιρο, ούτε τη λατρεία για την ομάδα του.
Μοναδική επιδίωξη είναι να επισημανθεί, ότι το «τέρας» κινδυνεύει να χάσει και τους λίγους που του έχουν απομείνει. Διότι, πλησιάζει επικίνδυνα η στιγμή, που ακόμα και αυτοί οι λίγοι πιστοί και ρομαντικοί που μέχρι σήμερα επιμένουν να το παρακολουθούν θα αρνηθούν να συγκαλύπτουν, λόγω της αγάπης ή και της λατρείας τους, τους φυσικούς και τους ηθικούς αυτουργούς αυτού του διαρκούς εγκλήματος.
(Ο Κώστας Καρβουναρίδης είναι Δικηγόρος – Διεθνές Μάστερ Αθλητικού Δικαίου και Μάνατζμεντ / Διεθνές Κέντρο Αθλητικών Σπουδών – CIES –FIFA)
