Οι Ολυμπιακοί αγώνες «γίνονται», «λαμβάνουν χώρα», «διεξάγονται». Κυρίως, όμως, «τελούνται». Η ελληνική γλώσσα, από τον πλούτο των λέξεων και τον εκφράσεων, επέλεξε τη λέξη «τελούμαι», προκειμένου να καταδείξει ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες δεν είναι μία απλή αθλητική διοργάνωση, αλλά για ένα γεγονός που ξεφεύγει από τα όρια του αθλητισμού και αγγίζει τον Πολιτισμό, την κοινωνία και την πολιτική. Ένα γεγονός, που λόγω ιστορικής καταγωγής του, έχει ακόμα και θρησκευτική υπόσταση.
Στην τελετή αυτή συμμετέχουν διάφοροι παράγοντες. Οι διοργανωτές (ΔΟΕ και φιλοξενούσα πόλη), οι αθλητές, με τους προπονητές τους, οι κριτές και οι διαιτητές… Συμμετέχουν ακόμα και οι φίλαθλοι. Από τους φετινούς Ολυμπιακούς Αγώνες, λόγω covid, λείπουν οι θεατές από τις κερκίδες, αλλά υπάρχουν δισεκατομμύρια ανθρώπων που παρακολουθούν, μέσω της τηλεόρασης (ή του ίντερνετ).
Κομίζει γλαύκαν εις Αθήνας, αν επιχειρήσει κάποιος να μιλήσει κανείς για τη σημασία της τηλεόρασης στην προβολή των αγώνων και την οικονομική επιτυχία τους. Αξίζει, ωστόσο, να αναφερθεί στη σημασία που δίνει η ΔΟΕ στην προβολή των Αγώνων μέσω της τηλεόρασης, μέσω του πλήρους και αποκλειστικού ελέγχου της εικόνας που διανέμεται στον κόσμο.
Από το 2001 η ΔΟΕ ίδρυσε την Olympic Broadcasting Services (OBS). Έναν οργανισμό, που είναι υπεύθυνος όχι μόνο για τη διανομή του σήματος, αλλά και για την παραγωγή της εικόνας των Αγώνων. Με άλλα λόγια, η ΔΟΕ δεν αναθέτει σε τρίτους την παραγωγή του σήματος, αλλά, χάρη στον OBS το παράγει η ίδια. Κατ’ αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται ότι θα καταγραφούν και θα μεταδοθούν όλες οι προσπάθειες όλων των αθλητών και μάλιστα με τις καλύτερες δυνατές τεχνικές προδιαγραφές.
Ο ΟΒS προβάλλει και στέλνει σε σταθερή βάση στους τηλεοπτικούς φορείς που έχουν αγοράσει τα δικαιώματα εικόνες από όλα τα ολυμπιακά αγωνίσματα. Ωστόσο, εκτός από τις εικόνες που στέλνει ο OBS, κάθε τηλεοπτικό δίκτυο μπορεί να ζητήσει επιπροσθέτως, συγκεκριμένες προσπάθειες, συγκεκριμένων αθλητών. Κάπως έτσι, απλά και ήρεμα η ΕΡΤ θα μπορούσε να ζητήσει να της σταλεί η εικόνα του Πετρούνια, της Κορακάκη και του Γκιώνη.
Οι αγώνες που απλώς γίνονται
Φαίνεται, ότι για την ΕΡΤ οι Ολυμπιακοί Αγώνες δεν «τελούνται», αλλά απλά «γίνονται». Και δεν είναι ένα συμπέρασμα που εξάγεται, μόνο, επειδή δεν καταφέραμε να παρακολουθήσουμε σε ζωντανή μετάδοση τους Έλληνες πρωταθλητές. Συνδέεται με πολλά μαργαριτάρια που συλλέξαμε παρακολουθώντας τους αγώνες είτε από την τηλεόραση είτε από το κρατικό ραδιόφωνο (ΕΡΑΣΠΟΡ). Το πρωί του Σαββάτου (πρώτης ημέρας των αγώνων) ο συντονιστής από το στούντιο, ανακάλυψε «ξαφνικά», ότι ο κανονισμός στο πινγκ – πονγκ έχει αλλάξει από το 2001. Ακούσαμε ότι «αχνοφέγγει η ελπίδα μεταλλίου στην ποδηλασία δρόμου», επειδή ο Έλληνας πρωταθλητής Τζωρτζάκης, βρίσκεται στο γκρουπ των προπορευόμενων 130 χλμ, πριν τον τερματισμό!
Πρόκειται για ένα μεγάλο κρίμα.
Ο αθλητισμός με τα αγωνίσματά του συνδέεται με παραδόσεις, ιστορικά στοιχεία, τεχνικά χαρακτηριστικά, που μπορούν να συναρπάσουν τον θεατή. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι μία ευκαιρία προβολής και διαφήμισης όλων των αθλημάτων, ακόμα και των λιγότερο προβεβλημένων. Αλλά για να επιτύχει αυτού του είδους η προβολή είναι αναγκαίο να έχει προϋπάρξει μία καλά σχεδιασμένη και σοβαρή μετάδοσή τους, έτσι ώστε να δοθεί κίνητρο σε κόσμο, να παρακολουθήσει, να γνωρίσει ή ακόμα και να ασχοληθεί με κάποιο αγώνισμα.
Στην αβάσταχτη ελαφρότητά της, η ΕΡΤ προφανώς θεωρεί ότι προβολή των Ολυμπιακών Αγώνων σημαίνει να «πετάμε» εικόνες από αγωνίσματα στα τρία κανάλια της. Μόνο που η προβολή των Ολυμπιακών Αγώνων, όπως και κάθε μεγάλου αθλητικού γεγονότος, δεν είναι μόνο θέμα άποψης, αλλά υποχρέωσης. Μία υποχρέωσης, που συνδέεται με το δικαίωμα κάθε πολίτη στην ενημέρωση.
Φωνές που δεν ενώνουν και δεν δονούν, πια
Φαίνεται ότι, όσο περνάει ο χρόνος, λιγοστεύουν οι φωνές των αθλητικών συντακτών, «που μας ενώνουν και μας δονούν». Ο πατριωτισμός μερικών δημοσιογράφων, που έχουν γνώσεις και που προετοιμάζονται, για να καλύψουν ένα αθλητικό γεγονός δεν αρκεί για να αλλάξει την κακή γενική εικόνα, ούτε μπορεί να κρύψει την ανυπαρξία ενός υποτυπώδους γενικού σχεδιασμού, για την κάλυψη των Αγώνων.
Η απαίτηση, ωστόσο, παραμένει. Και είναι μία απαίτηση κάθε πολίτη απέναντι στην ΕΡΤ. Όχι επειδή, ο πολίτης την πληρώνει, αλλά γιατί στο δημόσιο φορέα ραδιοτηλεόρασης έχει ανατεθεί ο ιδιαίτερος ρόλος για την προβολή και την ανάπτυξη του αθλητισμού και του πολιτισμού. Και ο ρόλος αυτός δεν αναιρείται, ούτε αλλάζει, όσο και να ωρύεται ο υπεύθυνος μέσα από το κοντρόλ, που φωνάζει στο αυτί της δημοσιογράφου, προκειμένου να την κάνει να σωπάσει.
Ο Κώστας Καρβουναρίδης είναι Δικηγόρος – Διεθνές μάστερ αθλητικού δικαίου και μάνατζμεντ – Διεθνές Κέντρο Αθλητικών Σπουδών CIES– FIFA
