Πρέπει, να καλυφτεί το μη μισθολογικό κόστος για ένα διάστημα(αρχικά μέχρι τον Απρίλιο, που θα είναι ενδεχομένως σε θέση να λειτουργήσει και πάλι, ο επισιτισμός και ο τουρισμός) και κυρίως να υπάρξει «ρήτρα απαγόρευσης απολύσεων και μετατροπής των συμβάσεων», σε συνδυασμό με αδιάκοπη παροχή ρευστότητας στις επιχειρήσεις
Η σταδιακή επαναλειτουργία των εμπορικών καταστημάτων, την προηγούμενη Δευτέρα, φέρνει στο φώς, το μέγεθος της καταστροφής, που έχει υποστεί η ελληνική οικονομία.
Η κυβέρνηση επέτρεψε τη λειτουργία των επιχειρήσεων (και σωστά), γνωρίζοντας όμως ότι, έτσι επισπεύδεται η «πρεμιέρα», ενός προαναγγελθέντος δράματος.
Αρχικά, τα καταστήματα της εστίασης, έχουν δεχθεί ένα πλήγμα, χωρίς επιστροφή. Αν κάνει κάποιος, μια βόλτα, στους πιο εμπορικούς δρόμους της Αθήνας και των μεγάλων πόλεων, θα δει εικόνες της σκληρής μνημονιακής περιόδου του2012-2014. «Λουκέτα», ενοικιαστήρια, στοιβαγμένοι απλήρωτοι λογαριασμοί στις εισόδους των επιχειρήσεων, μαρτυρούν ότι, η εστίαση σήκωσε το μεγαλύτερο βάρος της οικονομικής κρίσης.
Κοινή διαπίστωση είναι ότι, το μέλλον είναι εξίσου δυσοίωνο, όχι μόνο γιατί δεν προβλέπεται άμεσα η λήξη της πανδημίας, αλλά κυρίως γιατί η εστίαση, άλλαξε για πάντα. Εφεξής οι συνήθειες άλλαξαν, ο κόσμος προτιμά να μένει στο σπίτι και το γεγονός αυτό θα μεταβάλλει και την αγορά, σε μόνιμη βάση από εδώ και πέρα. Η διάσωση του «delivery», δεν είναι ικανή να μετριάσει την γενική κατάσταση.
Αντίστοιχη είναι η εικόνα και στα καταστήματα ένδυσης και υπόδησης ή στο λιανεμπόριο. Η μέθοδος του «click away» ελάχιστα βοήθησε, ενώ το «click in shop», μένει να δούμε, αν θα αλλάξει τα δεδομένα, μιας χαμένης κατά κοινή ομολογία, χρονιάς.
Και οι άλλες επιχειρήσεις όμως έχουν υποστεί κατακόρυφη μείωση του τζίρου, που μαθηματικά οδηγεί σε ένα νέο σπιράλ ύφεσης.
Η κυβέρνηση, χαρακτήρισε ως «πληττόμενες» τις επιχειρήσεις, που ανοίγουν σταδιακά, για το μήνα Ιανουάριο. Πιθανώς το ίδιο να ισχύσει και τον Φλεβάρη, όμως τα δημοσιονομικά περιθώρια στένεψαν. Ο αρμόδιος Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κ.Χατζηδάκης, σε συνάντηση του με κοινωνικούς φορείς, δήλωσε ότι, άλλα περιθώρια στήριξης των εργαζομένων δεν υπάρχουν.
Μοιραία, αυτό σημαίνει και το τέλος, για την περίφημη «αποζημίωση ειδικού σκοπού», που λειτουργούσε ως «αναπνευστήρας», για χιλιάδες εργαζόμενους. Σημαίνει επίσης ότι, αφού παύουν οι αναστολές των συμβάσεων, παύει και η προστασία από τις απολύσεις, οι οποίες αναμένεται να εκτοξευτούν. Η κατάσταση δεν μοιάζει αναστρέψιμη, αν δεν υπάρξει άμεση και εμπροσθοβαρής αντίδραση, από το κράτος.
Καλή είναι και η επιστρεπτέα προκαταβολή και οι μειώσεις ενοικίων, όμως τα μεγάλα έξοδα για τις επιχειρήσεις, είτε μας αρέσει είτε όχι, είναι το μισθολογικό και μη μισθολογικό κόστος.
Οι ασφαλιστικές εισφορές, η μισθοδοσία, τα έξοδα προς τρίτους (λογιστές κλπ.) είναι εκείνα που «τρέχουν» από την πρώτη μέρα λειτουργίας μιας επιχείρησης και δεν μπορούν να περιμένουν λεπτό.
Πολλές λύσεις δεν υπάρχουν. Η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να κάνει, αυτό που δεν έκανε μέχρι τώρα, παίρνοντας παράδειγμα, από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες:
Η αναπλήρωση των μισθών σε ένα ισχυρό ποσοστό, είναι μονόδρομος. Πρέπει επίσης, να καλυφτεί το μη μισθολογικό κόστος για ένα διάστημα(αρχικά μέχρι τον Απρίλιο, που θα είναι ενδεχομένως σε θέση να λειτουργήσει και πάλι, ο επισιτισμός και ο τουρισμός) και κυρίως να υπάρξει «ρήτρα απαγόρευσης απολύσεων και μετατροπής των συμβάσεων», σε συνδυασμό με αδιάκοπη παροχή ρευστότητας στις επιχειρήσεις.
Αν δεν συμβούν τα ανωτέρω, οι επιχειρήσεις που όπως είναι φυσικό ,δεν θα έχουν επαρκείς τζίρους, ειδικά την πρώτη περίοδο επαναλειτουργίας, θα πρέπει να μειώσουν θέσεις εργασίας και αυτό θα είναι καταστροφικό. Άλλωστε και πάλι το κράτος θα πληρώσει, αν επιβεβαιωθεί η απευκταία αυτή εξέλιξη μέσω των επιδομάτων ανεργίας του ΟΑΕΔ.
Ουσιαστικά, η αναπλήρωση των μισθών, θα βοηθήσει τις επιχειρήσεις, να ανασάνουν και να επικεντρωθούν στα λειτουργικά έξοδα προσαρμογής, στις νέες συνθήκες.
Αν η κυβέρνηση συνεχίσει στη λογική της «σόμπας» δεν πρόκειται να υπάρξει αποτέλεσμα.
Αλήθεια, σε τι θα βοηθήσει η προμήθεια θερμαντικών σωμάτων, ένα εστιατόριο, που πρέπει να λειτουργήσει στην μέση του χειμώνα, με σόμπες, αν για παράδειγμα πιάσει βροχή ή αν οι θερμοκρασίες είναι εξαιρετικά χαμηλές; Οι προτάσεις αυτές δεν έχουν λογική. Αντίθετα, δεν θα βοηθούσε περισσότερο, αν όταν ανοίξει η εστίαση, μπορούν να πάρουν σειρά εμβολιασμού οι εργαζόμενοι στις επιχειρήσεις του κλάδου, όπως και αυτοί στον τουρισμό;
Οι εργαζόμενοι ήδη, ζουν την αγριότητα της αναδιάρθρωσης της αγοράς εργασίας, αφού οι εκβιαστικές μειώσεις μισθών, η αδήλωτη και υποδηλωμένη εργασία, αλλά και οι απολύσεις, είναι στην καθημερινή ημερήσια διάταξη.
Οι αναστολές συμβάσεων έκρυψαν το πρόβλημα «κάτω από το χαλί» και η κυβέρνηση κέρδισε χρόνο, όμως τώρα πια, άλλα περιθώρια δεν υπάρχουν.
Άρση του «lockdown» χωρίς στήριξη των μισθών, θα έχει καταστροφικά αποτελέσματα.
Αναπλήρωση μισθών τώρα λοιπόν…
Ο Διονύσης Τεμπονέρας είναι Δικηγόρος – Εργατολόγος
