Στις 19 Οκτωβρίου 2022 ο Υπουργός των Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, αφού «μπινελίκωσε» τους εκπροσώπους των servicers, ωσάν να είχε κληρονομικό χάρισμα, προέβλεψε ότι το φλέγον ζήτημα της νομιμοποίησης των servicers να διενεργούν πλειστηριασμούς θα επιλύετο στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου.
Ωs εκ θαύματος, 22 μέρες μετά, στις 10 Νοεμβρίου 2022 δημοσιεύθηκε η παραπεμπτική απόφαση του Τμήματος του ΑΠ στην Πλήρη Ολομέλεια.
Λίγες μέρες μετά, ο επικεφαλής της ΤτΕ, Γ. Στουρνάρας, ωσάν και αυτός να έχει κληρονομικό χάρισμα, προέβλεψε τη θετική για servicers και funds έκβαση της υπόθεσης στην Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (Νοέμβριος 2022) της ΤτΕ.
Η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου σε πλήρη σύνθεση συνεδρίασε στις 26 Ιανουαρίου 2023, με την Εισαγγελία και την εισηγήτρια Δικαστή να τάσσονται κατά των δανειοληπτών.
Σε χρόνο ρεκόρ, χτες, 08 Φεβρουαρίου 2023, δηλαδή 13 μέρες μετά τη δίκη, η Πλήρης Ολομέλεια διασκέφθηκε και όχι μόνο τάχθηκε υπέρ των funds, αλλά θεώρησε ορθό, προκειμένου να δώσει το κατάλληλο μήνυμα στα κατώτερα δικαστήρια, να διαρρεύσει το αποτέλεσμα της διάσκεψης, πριν τη δημοσίευση της απόφασης.
Επί της ουσίας ο ΑΠ δέχθηκε ότι οι Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων μπορούν να κάνουν αποσπασματική επίκληση μόνο των ευμενών για τις ίδιες ρυθμίσεων καθενός από τα δυο νομοθετήματα (ν. 3156/2003, 4354/2015) και να παρακάμπτουν πλήρως τις δυσμενείς γι΄ αυτές διατάξεις. Η απόφαση κατά το μέρος αυτό φαίνεται δικαιοπλαστική, αφού δομεί ένα νέο ανομοιόμορφο πλέγμα κανόνων υπέρ των funds, που, όμως, ο νομοθέτης δεν το θέλησε.
Κατ’ αρχάς, η σπουδή για την έκδοση της απόφασης γεννά εύλογα ερωτηματικά.
– Είναι η ίδια δικαιοσύνη, που, από πέρσι τον Ιούνιο, όταν αποκαλύφθηκε το σκάνδαλο των υποκλοπών, αδυνατεί να διεξαγάγει έγκαιρα έρευνες επιτρέποντας την εξαφάνιση στοιχείων και υπόπτων;
– Είναι, άραγε, η ίδια δικαιοσύνη, που, από πέρσι τον Ιούνιο, όταν αποκαλύφθηκε το σκάνδαλο των υποκλοπών, αδυνατεί να συσχετίσει ή επιμένει να κατακερματίζει τις σχηματισθείσες δικογραφίες;
– Είναι η ίδια δικαιοσύνη που, από εκδίδει -ακόμα και αναρμοδίως- γνωμοδοτήσεις, με τις οποίες επιδιώκει να απαγορεύσει στις συνταγματικά κατοχυρωμένες ανεξάρτητες αρχές, την επιτέλεση των καθηκόντων τους;
– Είναι επαρκής χρόνος οι 14 ημέρες, ώστε να μελετηθούν οι χιλιάδες σελίδες της δικογραφίας, τα δικόγραφα των διαδίκων, τα υπομνήματα και οι εκθέσεις των τεχνικών συμβούλων;
Δεύτερον, εντύπωση προκαλεί, ότι η κυβέρνηση παρέλειψε να ταχθεί υπέρ του δημοσίου συμφέροντος και κατ’ αποτέλεσμα, στο πλευρό των πολιτών, παρεμβαίνοντας στη δίκη, όπως ο Νόμος ορίζει, ώστε να διασφαλίσει τα φορολογικά οφέλη του Ελληνικού Δημοσίου αλλά και την προστασία της κύριας κατοικίας (παρέμβαση που δεν αρνήθηκε υπέρ τράπεζας στη δίκη ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα δάνεια που εκφράστηκαν σε ελβετικό φράγκο, υπόθεση C-243/20).
Ο νόμος 3156/2003, όπως τροποποιήθηκε πρόσφατα, με τον Ν. 4745/2020, παρέχει στα funds 14 απαλλαγές από φόρους, τέλη κ.λπ., κάτι που έχει ως αποτέλεσμα τη μη απόδοση στο Ελληνικό Δημόσιο τεράστιων ποσών (ζημία 58,80 δισ. ευρώ).
Μόνο από τη μη απόδοση φόρου εισοδήματος το Δημόσιο έχασε 15,2 δισ. ευρώ και από τον φόρο μεταβίβασης δεν μπήκαν στον κρατικό κορβανά 12 δισ. Ευρώ, για τέλη χαρτοσήμου (14,4 δισ.), ΕΝΦΙΑ (2,5 δισ.), εισφορά νόμου 128/1975 (2,4 δισ.), δικαιώματα συμβολαιογράφων (8 δισ.), τέλη και δικαιώματα Υποθηκοφυλακείου (2 δισ.), δικαιώματα υπέρ Δημοσίου (0,10 δισ.) και δικαιώματα Ταμείου Νομικών (2 δισ).
H απόφαση σηματοδοτεί την έναρξη μιας ζοφερής περιόδου για την χώρα. Στο προσεχές διάστημα αναμένεται τσουνάμι πλειστηριασμών, μέσω των οποίων επιχειρείται η μεγαλύτερη αναδιανομή πλούτου, άνω των 110 δις, στην ιστορία του κράτους, αφού είναι τιτλοποιημένα περίπου για 1,2 εκατομμύρια δάνεια, που καλύπτονται με 700.000 προσημειώσεις.
Κι όλα αυτά θα συμβούν, ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη οξεία στεγαστική κρίση, στη χώρα με το μεγαλύτερο στεγαστικό κόστος σε όλη την EE και σε μια κοινωνία που ταλανίζεται από την ακρίβεια, την αισχροκέρδεια, την άνοδο των επιτοκίων και από την μείωση των πραγματικών εισοδημάτων και την σταθερά υψηλή ανεργία.
Οι πολίτες γίνονται όμηροι ενός παρασιτικού οικονομικού κατεστημένου που αισχροκερδεί με όχημα τα δάνεια που χορηγούσαν οι τράπεζες τον καιρό των παχέων αγελάδων. Ο ηθικός κίνδυνος που ανέλαβαν οι τράπεζες εκείνη την εποχή επιρρίπτεται πια ως κόστος που πρέπει να καλύψουν οι πολίτες, με τα χρήματα ή την περιουσία τους.
Ακόμα κι αν οι πολίτες επιλέξουν την οδό του νέου Πτωχευτικού, θα αναγκαστούν να χάσουν την κατοικία τους και θα μετατραπούν σε ενοικιαστές του σπιτιού τους.
Μετά την απόφαση αυτή καθίσταται επιτακτική ανάγκη να βγει η χώρα από το αδιέξοδο, στο οποίο οδηγείται με γενναία πολιτική και νομοθετική πρωτοβουλία, που θα αφορά συνολικά το ζήτημα του ιδιωτικού χρέους και την αντιμετώπισή του.
Είναι αναγκαίο να γίνει δίκαια οικονομική επανεκκίνηση, στηριζόμενη όχι σε άστεγους και πτωχευμένους πολίτες. Απαιτούνται στοχευμένες νομοθετικές ρυθμίσεις με σκοπό να επανέλθει η κανονικότητα και η υγιής ανάπτυξη στη χώρα, αντί της οικονομίας-καζίνο, στην οποία μετατρέπεται αυτή τη στιγμή.
(Ο Μάριος Μαρινάκος είναι Διαπιστευμένος διαμεσολαβητής υπουργείου Δικαιοσύνης, δικηγόρος παρ΄ Αρείω Πάγω, MSc Law and Economics)
