Η ενισχυμένη εποπτεία… έληξε. Και εισήλθαμε στην (παρατεταμένη;) πολιτική ασυνέχεια…
Όσο άλλαξε η ζωή μας λόγω της (τυπικής) εξόδου από τα Μνημόνια το 2018, άλλο τόσο μας επηρεάζει η 20η Αυγούστου 2022.
Όσο επέδρασε στις εκλογές του 2019 το (τότε) διάγγελμα Τσίπρα, αντιστοίχως θα καθορίσει τις πολιτικές εξελίξεις η, σε πανεθνικό δίκτυο, προχθεσινή δήλωση Μητσοτάκη. Κάθε αφήγημα «οικονομικής ευχέρειας» θα καταρρεύσει με τους πρώτους λογαριασμούς ρεύματος…
Η χώρα, δυστυχώς, εισήλθε στα Μνημόνια λόγω της παραγωγικής κατάρρευσης που κορυφώθηκε την πρώτη δεκαετία του αιώνα μας και το διπλό (δημοσιονομικό και εμπορικό) έλλειμμα της περιόδου Καραμανλή. Και έκτοτε οι συνθήκες ουδόλως τροποποιήθηκαν. Απλώς υπάρχουν καταστροφικά υπερέσοδα (2017-19 και 2022), αποτέλεσα βαριάς φορολογίας, που οδηγούν σε προεκλογικές εξαγγελίες πολιτικού εκμαυλισμού. Και μάλιστα εξ εκείνων που διέθεταν την μαγική λύση των «Ζαππείων» ή θα καταργούσαν της λιτότητα με «ένα νόμο και ένα άρθρο».
Αλλά:
- Το νέο «σχέδιο Μάρσαλ» (Ταμείο Ανάκαμψης) αναλώνεται στους πολύ ισχυρούς και τους προμηθευτές-εισαγωγείς όπως και πριν 70 χρόνια.
- Μετά την ονομαστική μείωση των αμοιβών (μισθών, συντάξεων κ.α.) την περίοδο 2010-18, συνεχίζεται η φτωχοποίηση των λαϊκών στρωμάτων με την βίαιη συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος (πληθωρισμός, καλάθι της νοικοκυράς).
- Η βιοτεχνία και βιομηχανία έχει περιθωριοποιηθεί. Και σε συνδυασμό με την κατάρρευση του πρωτογενούς τομέας, η χώρα στερείται πλήρως παραγωγικής βάσης.
- Κυρίως δε η πατρίδα κινδυνεύει να μετατραπεί σε ένα εγκαταλελειμμένο «γηροκομείο» (Περιφέρεια) ή μια συντετριμμένη κοινωνία (αστικά κέντρα) χωρίς προοπτικές, την νεολαία να μεταναστεύει και το Δημογραφικό να ολοκληρώνει την ερημοποίηση.
Δίχως χρήματα
Και εάν αυτά μοιάζουν μεσοπρόθεσμα, στην συγκυρία η χώρα εισέρχεται στον πιο σκληρό χειμώνα από τον εμφύλιο πόλεμο χωρίς εφόδια:
1.Το υπουργείο Οικονομικών δεν έχει ταμειακά διαθέσιμα, ενώ δεν μπορεί να βγει καθαρά στις αγορές για δανεικά (με τον κίνδυνο τα επιτόκια των 10ετών ομολόγων να ξεπεράσουν το ανελαστικό όριο του 4% μέσα στον Σεπτέμβριο λόγω ανόδου των διεθνών επιτοκίων από τη Fed και την ΕΚΤ).
2. Ένα τμήμα από το «μαξιλάρι» των 36 δις μπορεί να διατεθεί κατόπιν αδείας των δανειστών-εποπτών (σ.σ. ναι αυτών που… αποσύρθηκαν από την Αθήνα το περασμένο Σάββατο), αλλά κάτι τέτοιο θα σημάνει πλήρη απώλεια της εμπιστοσύνης των αγορών και, σε συνδυασμό με τις εσωτερικές εξελίξεις, εγκατάλειψη της προσπάθειας για την αναγκαία πιστοληπτική αναβάθμιση της Ελλάδας από τους διεθνείς οίκους.
3. Για τον εξαιρετικά δύσκολο χειμώνα, με τις οικογένειας να μην μπορούν να πληρώσουν καν τους λογαριασμούς του ρεύματος, μένουν τα υπολογιζόμενα μέχρι τέλους του έτους υπερέσοδα των 5 δις. Τα υπόλοιπα μέχρι τα 8 δις ευρώ, τα οποία θα προέλθουν από το φετινό φοροξεφλούδισμα των καταναλωτών (ΦΠΑ, ειδικός φόρος κατανάλωσης στα καύσιμα κ.α.) δαπανηθήκαν ήδη! Ωσστόσο, μόνο για το τρίμηνο Αυγούστου-Οκτωβρίου 2022 οι πάροχοι θα επιδοτηθούν με σχεδόν 5 δις, με τους καταναλωτές να πληρώνουν το ρεύμα σε διπλάσιες τιμές εν σχέσει με πέρυσι…
Πολιτική ασυνέχεια… Μητσοτάκη
Και το επιστέγασμα είναι η προκληθείσα πολιτική κρίση από τους κυβερνητικούς κοριούς. Ειδικά μετά την καραμπινάτη παρανομία αναφορικά με την διπλή παγίδευση του τηλεφώνου του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ Ν.Ανδρουλάκη. Το χειρότερο: Ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ υπήχθη στην ΕΥΠ-Υπηρεσία αντικατασκοπείας ως εθνικά επικίνδυνος… Ως εκ τούτου από την δεξιά, είτε οι «μειοδότες» και τα «φαντάσματα» επιστρέφουν, είτε το παρακράτος γιγαντώνεται…
Έτσι, την στιγμή που η χώρα χρειάζεται σχεδιασμό «εκτάκτου ανάγκης» διετίας για την αντιμετώπιση της κρίσης (ενίσχυση μισθωτών και συνταξιούχων, επενδυτικά κονδύλια στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, στήριξη της αγροτικής παραγωγής, ευκαιρίες στους νέους, γενναία προγράμματα στεγαστικής πολιτικής και ελάφρυνση των οικογενειακών προϋπολογισμών από το ρεύμα και τα καύσιμα), η κυβέρνηση παραπαίει από το σκάνδαλο των υποκλοπών:
α/Δεν μπορεί η ίδια να σχεδιάσει, β/είναι δέσμια των ανοιγμάτων στους οικονομικά ισχυρούς, γ/αφήνει ανεξέλεγκτη την αγορά ενισχύοντας την ολιγοπωλιακές συνθήκες, δ/την έχει καταβάλει (κυριεύσει) η απουσία συνέχειας-κλωνοποίησής της, ε/βάλλεται πανταχόθεν για την ολοκληρωτική της συμπεριφορά (κοριοί, Μέσα Ενημέρωσης, διαχείριση πόρων κ.α.)
Είναι προφανές ότι η χώρα δεν είναι θωρακισμένη. Και δεν μπορούμε να πάμε στον χειμώνα απαράσκευοι!
Πρώτο βήμα εξόδου από το αδιέξοδο είναι η πολιτική λύση με εκλογές. Πριν η αποκαλυφθείσα πολιτική… ασυνέχεια Μητσοτάκη μετατραπεί σε πολιτική αστάθεια. Σε αυτή την διαδικασία απαιτείται πολιτικός εγκιβωτισμός και οριοθετήσεις των κομμάτων στα ιστορικά τους όρια. Οι παρατάξεις να εκφράσουν και πάλι με καθαρότητα τα συμφέρονται των κοινωνικών ομάδων. Το τι συγκεκριμένο προτείνει κάθε κόμμα και οι προτεραιότητες του πέρα από τις στρεβλώσεις της προηγούμενης δωδεκαετίας. Χωρίς ψευδή διλήμματα και διαθλαστικούς φακούς.
Εδώ απαιτείται ένα συνεκτικό πρόγραμμα με τον εγγυητή-επικεφαλής-υποψήφιο πρωθυπουργό.
Και αμέσως μετά ένα έκτακτο σχέδιο διάσωσης για τους προσεχείς μήνες, αλλά και προοπτικής για την επόμενη τετραετία επί τη βάσει του προαναφερθέντος –αποδεκτού πλέον από το εκλογικό σώμα- δεσμευτικού προγράμματος.
Δεν χωράει άλλη αναβλητικότητα. Τα οικονομικά και πολιτικά μερομήνια αυτού του Αυγούστου έδειξαν σκληρό χειμώνα…
(Ο Χρήστος Μέγας είναι δημοσιογράφος)