Είναι προδήλως βέβαιο ότι η χώρα ευρίσκεται σε προστάδιο εκλογών… Επειδή δε το «πρωθυπουργοκεντρικό» μας σύστημα «αναθέτει» πρωτοβουλίες στον πρωθυπουργό, ο κ.Κυριάκος Μητσοτάκης είτε θα εξαντλήσει την τετραετία (εκλογές δύο-τρεις μήνες πριν τη λήξη της συνταγματικής περιόδου δεν θεωρούνται πρόωρες εκλογές) είτε θα προβεί το πολύ μέχρι τα τέλη Ιουνίου 2022 στη διεξαγωγή τους. Και τούτο διότι από το προσεχές Φθινόπωρο ουδείς εγγυάται το περαιτέρω επίπεδο διαβίωσης-επιβίωσης για σημαντικό τμήμα της κοινωνίας, ενώ δεν μπορεί πολιτικά να υπολογίζονται οι επιπτώσεις που θα υπάρξουν από τυχόν νέο στάδιο της πανδημίας από το Φθινόπωρο και μετά…Αντιθέτως υπολογίζονται οι επιπτώσεις και η απόκριση κατάσταση που θα περιέλθει η κοινωνία από την οικονομική κρίση που επέρχεται.
ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ «ΣΤΗΝ ΩΡΑ ΤΟΥΣ»
Κατά λογική ακολουθία οι εκλογές θα διεξαχθούν «στην ώρα τους»,(sic) δηλαδή όχι στη «συνταγματική τους ώρα», αλλά «στην ώρα που θα επιλέξει ο κ.πρωθυπουργός»…
Μία κρίσιμη παρατήρηση είναι δε ότι στον παρόντα χρόνο ούτε ο κ.Κυριάκος Μητσοτάκης γνωρίζει(!) πότε ακριβώς θα αναλάβει αυτή την πρωτοβουλία…
Η παρούσα -κατ’ ουσίαν προεκλογική- συγκυρία χαρακτηρίζεται από μία ζοφερή κατάσταση ως προς τις συνθήκες της οικονομίας και ο επαπειλούμενος στασιμοπληθωρισμός μπορεί εκ των προτέρων να οριστεί ως «νέος ιστορικός στασιμοπληθωρισμός»,με σοβαρότατες συνέπειες εν συνόλω στο κοινωνικό σώμα και στην οικονομία.
Συνεπώς, για να υπάρξει απάντηση στην κρίση, οι προσεχείς εκλογές θα πρέπει να χαρακτηριστούν ως οι «εκλογές εξόδου από την κρίση» σε συνθήκες όμως «νέας μεταπολίτευσης». Και τούτο διότι το ζήτημα που θα τεθεί δεν είναι «ποιος» πρέπει να διαχειρίζεται το σύστημα, αλλά η έξοδος από τις συνθήκες του στασιμοπληθωρισμού και της ακραίας λιτότητας που δημιουργεί το «συγκεκριμένο σύστημα». Συνεπώς επειδή το τελευταίο στάδιο της μεταπολιτευτικής περιόδου, με τις συγκεκριμένες πολιτικές οδήγησε τη χώρα στη χρεοκοπία ,οι καιροί απαιτούν μια «νέα μεταπολίτευση».
Ο ΟΡΟΣ «ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ»
Ενταύθα θα πρέπει να γίνει αναφορά στο ότι: η πτώση της δικτατορικής χούντας το 1974 έφερε τη λεγόμενη πλέον μεταπολίτευση ως την Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία. Θεωρείται δε ως η νέα συνταγματική τάξη πραγμάτων μετά τη Δεύτερη περίοδο της συνταγματικής μας ιστορίας που αφορά στην περίοδο 1924 έως 1935. Η Πρώτη περίοδος αφορά στα χρόνια της Επανάστασης του 1821 μέχρι την εγκαθίδρυση της Βασιλείας του Όθωνα το 1832. Περαιτέρω διευκρινίσεις μπορεί να γίνουν από την επιστήμη του συνταγματικού δικαίου, στο ειδικότερο αντικείμενο της συνταγματικής ιστορίας.
Ο όρος δε «μεταπολίτευση» κατ’ ουσίαν μπορεί να αφορά και στην αλλαγή της μορφής του πολιτεύματος, αλλά από άποψη πολιτικής ιστορίας όχι μόνον. Μπορεί δηλαδή με τον όρο «μεταπολίτευση» να εννοείται και ο μετασχηματισμός λειτουργικών δομών του πολιτεύματος και όχι κατ’ ανάγκη να αφορά αλλαγή της μορφής του πολιτεύματος.
Στο παρόν κείμενο ως «νέα μεταπολίτευση» βασίμως ορίζεται ο λειτουργικός μετασχηματισμός που δεν αφορά στη αλλαγή της μορφής του πολιτεύματος, αλλά στην ανάγκη το πολίτευμα να εξελιχθεί σε μία άλλη ποιότητα μέσα από τις πρόνοιες του ισχύοντος Συντάγματος. Προφανές είναι δε ότι οι επιβαλλόμενες πολιτικές εκσυγχρονισμού του πολιτεύματος, δεν θίγουν και δεν μπορούν να θίξουν τον «σκληρό πυρήνα» της συνταγματικής τάξης, δηλαδή τις μη αναθεωρητέες διατάξεις.
Ως «νέα μεταπολίτευση» στο παρόν κείμενο ορίζεται η αναθεώρηση συνταγματικών διατάξεων που θα αφορούν: Α) στην θέσπιση πάγιου εκλογικού συστήματος, Β) στην αλλαγή του τρόπου ανάδειξης των δικαστικών λειτουργών στις ανώτατες θέσεις της δικαιοδοτικής λειτουργίας, Γ) στην συγκρότηση ειδικής Αρχής με συγκεκριμένες εκ του Συντάγματος προληπτικές και καταστατικές αρμοδιότητες που θα αφορούν στον έλεγχο του ανταγωνισμού, με εξειδίκευση ακόμη και στον έλεγχο και σύσταση της ιδιοκτησίας στα ΜΜΕ, κ.ά. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές μπορούν να λάβουν χώρα στον χρόνο που το Σύνταγμα ορίζει. Ωστόσο, απο τώρα μπορεί να ανοίξει αυτή η συζήτηση για την πραγματική πολιτική αλλαγή στην οποία θα αποσκοπεί η νέα μεταπολίτευση. Με τούτο ως προδιάθεση υπ´όψιν και τα εξής:
ΑΝΤΙ ΤΗΣ «ΜΕΤΑΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ», Ο «ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ»
Επιφαινόμενα της παγκοσμιοποίησης είναι: α) η οικονομία να καθοδηγεί την πολιτική (θεωρία της μεταδημοκρατίας) και β) η συγκρότηση μιας παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής φούσκας.
Ήδη στον παρόντα χρόνο το παγκόσμιο χρέος ανέρχεται σε 281 τρισεκατομμύρια δολάρια ($), και αντικρίζει το 355% του παγκόσμιου Α.Ε.Π., ενώ χώρες όπως πχ η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία, η Κύπρος αλλά και χώρες του μητροπολιτικού καπιταλισμού όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και η Γερμανία, είναι επιβαρυμένες με πολύ σοβαρό χρέος. Για παράδειγμα, περίπου το μισό χρέος στο σύνολο της ΕΕ αφορά στην Γερμανία και στην Γαλλία.
Ειδικότερα, για την οικονομική κατάσταση της χώρας, υπ’ όψιν ότι η Ελλάδα αξιολογείται από τους εκτιμητικούς Οίκους στην κατηγορία ΒΒ με βέλος ανόδου και Βα3 (βλ.Standard & Poor’s, Fitch και Moody’s αντιστοίχως). Η Ελλάδα είναι κάτω από το επίπεδο της Αρούμπα και της Μποτσουάνα.
Υπ´όψιν δε ότι στις προσεχείς εκλογές-το αντικείμενο του παρόντος κείμενο αφορά και τις εκλογές –λόγω της κατάστασης της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας με το Δημόσιο Χρέος να αφορά στο 221,29% του ΑΕΠ και φτωχοποιημένο το 83% του ενεργού πληθυσμού, ελάχιστη σημασία θα έχουν οι παρεμβάσεις «του συστήματος της παρούσας μεταπολιτευτικής περιόδου» και τα ακραία επιχειρήματα «περί χάους» με τα οποία θα επιδιώκεται να μολύνεται η πολιτική αντιπαράθεση σ´ένα τοξικό πολιτικό περιβάλλον. Περαιτέρω, τις αναμενόμενες κομματικές πομφόλυγες και μεγαλοστομίες, καθώς και τα ευχολόγια του γνωστού παραδοσιακού μικροπολιτικού λαϊκίστικου λόγου, θα τα αντιπαρέρχεται η κοινωνία και το εκλογικό σώμα με ειρωνεία…Πέρασε η εποχή των «λαγών με τα πετραχήλια»…Την κοινωνία και το εκλογικό σώμα θα ενδιαφέρουν η έξοδος από την κρίση και ο δημοκρατικός έλεγχος των διαδικασιών λήψης των αποφάσεων.
ΟΙ ΠΡΟΣΕΧΕΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΩΣ ΝΕΟ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ
Οι προσεχείς εκλογές-όσο και αν επιδιώξει τα αντίθετα το «όλον σύστημα» – θα κριθούν ανάμεσα στο δίπολο:α) της διαχείρισης του αυτού συστήματος ή β) της συγκροτημένης ρήξης-αντιπαράθεσης με το σύστημα που συντηρεί την υπάρχουσα παρακμιακή κατάσταση..
Θα επιχειρηθεί δε από το «κρατούν σύστημα» ο πολιτικός λόγος να μην αφορά στο δίπολο «μνημόνιο-αντιμνημόνιο». Το δίπολο, όμως αυτό είναι ενεστώς, καθόσον τόσο το νομικό καθεστώς που ιδρύθηκε με τα μνημόνια , όσο και οι πολιτικές επιλογές και το πολιτικό προσωπικό που στηρίζουν τα μνημόνια παραμένουν «οι σταθερές του συστήματος»! Στον αντίποδα όμως υπάρχουν και οι συνεπείς αντιμνημονιακές δυνάμεις!
Ως εκ τούτου, η πολιτική αντιπαράθεση αφορά (και θα αφορά) στην αντίκρουση αυτών των αντίθετων πολιτικών στο επίπεδο της δημοκρατίας μας. Βεβαίως το «κρατούν σύστημα συμφερόντων» οργανώνεται για την υπεράσπιση των συμφερόντων του. Ωστόσο κάθε άλλο παρά είναι αήττητο!
Η επικράτηση των δυνάμεων της προόδου και των κοινωνικών δικαιωμάτων, των δυνάμεων δηλαδή που παρέμειναν και παραμένουν σταθερά στην αντιμνημονιακή πλευρά της κοινωνίας και της οικονομίας είναι απολύτως εφικτή, εάν ο γίγαντας των δύο (2) εκατομμυρίων Ελλήνων πολιτών που προσφάτως δεν προσέρχεται στις κάλπες συνειδητοποιήσει ότι πρέπει να αναλάβει δράση και να τοποθετηθεί πολιτικά, και όταν το δοκιμαζόμενο 83% του εκλογικού σώματος επίσης συνειδητοποιήσει «πού ακριβώς πρέπει να ανήκει πολιτικά». Τότε «το όλον σύστημα χρεοκοπίας» εξ αντικειμένου θα περιέλθει ιστορικά σε παρακμή διακυβέρνησης.
Οι επερχόμενες εκλογές ή θα βαθύνουν εκ του αποτελέσματος την κρίση του «όλου συστήματος», με βραχυχρόνιες βέβαια αντοχές, ή θα οδηγήσουν στις συνθήκες για την απαρχή μιας «νέας μεταπολίτευσης». Οι προσεχείς εκλογές θα αποτελέσουν μια μεγάλη ιστορική ευκαιρία!
*Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC – EU).
