Το φιάσκο του λεγόμενου μεγάλου περίπατου και οι πρόσφατες εικόνες ντροπής από τους πλημμυρισμένους δρόμους της Αθήνας συνθέτουν μια εικόνα παρακμής, μετά από μια τετραετία κατά την οποία σπαταλήθηκαν πολλά χρήματα των φορολογούμενων δημοτών σε ακριβοπληρωμένες φιέστες και αμφιλεγόμενα έργα βιτρίνας.
Η δημιουργία αντιδημαρχίας κλιματικής αλλαγής και η σύσταση γραφείου για την αντιμετώπιση της αστικής θερμικής νησίδας αποδείχθηκαν επικοινωνιακές φούσκες οι οποίες δεν επέφεραν κανένα μετρήσιμο αποτέλεσμα στην πρόληψη και τη διαχείριση των ακραίων καιρικών φαινομένων.
Το μπαλάκι των ευθυνών μεταξύ του Δήμου Αθήνας και της Περιφέρειας Αττικής για τα αντιπλημμυρικά έργα που ξεκίνησε την τελευταία τετραετία συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Τον Οκτώβριο του 2021, όταν κατά τη διάρκεια της κακοκαιρίας «Μπάλλος» είχε πλημμυρίσει το 4ο δημοτικό διαμέρισμα, αποκαλύφθηκε ότι από τα 750 φρεάτια της περιοχής είχαν καθαριστεί μόνο τα 236. Αναφέρουμε ενδεικτικά ότι για τον καθαρισμό φρεατίων υδροσυλλογής ομβρίων είχε προϋπολογιστεί στο τεχνικό πρόγραμμα του Δήμου για το 2021 το ποσό των 200 χιλιάδων ευρώ, ενώ για το 2022 μόλις 100 χιλιάδες ευρώ, ποσά που δεν ανταποκρίνονται στις αυξημένες ανάγκες του εκτεταμένου δικτύου της Αθήνας.
Τότε η δημοτική αρχή είχε επιρρίψει τις ευθύνες στην ΕΥΔΑΠ και την Περιφέρεια, ενώ τελικά δεσμεύτηκε υπό το βάρος των αντιδράσεων να αναλάβει την επικαιροποίηση της παλιάς μελέτης για δημιουργία αποχετευτικού δικτύου στην περιοχή η οποία δεν υλοποιήθηκε ποτέ.
Όσον αφορά το αντιπλημμυρικό έργο της Ριζούπολης για το οποίο ο Δήμος της Αθήνας είχε ζητήσει από την Περιφέρεια Αττικής να του παραχωρηθεί η αποκλειστική αρμοδιότητα, από απόλυτη προτεραιότητα κατέληξε να παραπέμπεται με μια μελέτη της τελευταίας στιγμής στην επόμενη πενταετία.
Η Ανοιχτή Πόλη ανέδειξε ως βασική αιτία των καθυστερήσεων τον οπισθοβαρή χαρακτήρα των αντιπλημμυρικών έργων στο τετραετές τεχνικό πρόγραμμα της διοίκησης Μπακογιάννη, την κατάργηση της εγγεγραμμένης πίστωσης για μια ολιστική αντιπλημμυρική μελέτη προϋπολογισμού 3,5 εκατομμυρίων ευρώ και τη διάθεση σημαντικών πόρων του Δήμου σε έργα βιτρίνας, με αποτέλεσμα η Αθήνα να παραμένει ανοχύρωτη απέναντι στα ακραία καιρικά φαινόμενα.
Στις αυτοδιοικητικές εκλογές της 8ης και της 15ης Οκτωβρίου οι δημότες της Αθήνας θα έχουν επιτέλους την ευκαιρία να αναδείξουν μια νέα διοίκηση η οποία θα διαβουλεύεται συνεχώς με τους πολίτες ώστε να ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες της πόλης.
Η πρόταση της «Ανοιχτής Πόλης», με υποψήφιο δήμαρχο Αθηναίων τον Κώστα Ζαχαριάδη, βασίζεται στη δημιουργία ενός νέου μοντέλου βιώσιμης αστικής ανάπτυξης και ανθεκτικότητας που έχει ανάγκη μια πόλη με σύνθετα προβλήματα και μητροπολιτικά χαρακτηριστικά όπως η Αθήνα.
Η πρόταση αυτή περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τον ορισμό αντιδήμαρχου πολιτικής προστασίας με στόχο την καθημερινή προετοιμασία της πόλης για την αντιμετώπιση των ακραίων καιρικών φαινομένων, τον συντονισμό των συναρμόδιων φορέων και τη συνεχή επικοινωνία με τις δομές της Περιφέρειας και του κεντρικού κράτους.
Ειδικότερα όσον αφορά την αντιπλημμυρική θωράκιση πρώτη προτεραιότητα μας θα είναι η καταγραφή του υπάρχοντος δικτύου ώστε να αποτυπωθούν πλήρως οι ελλείψεις και οι ανάγκες εκσυγχρονισμού του και η άμεση εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου αντιπλημμυρικής προστασίας της Αθήνας, από τον πρώτο κιόλας χρόνο της νέας δημοτικής αρχής. Το σχέδιο αυτό περιλαμβάνει την επέκταση του δικτύου ομβρίων με έμφαση σε ιδιαίτερα εκτεθειμένες σε πλημμυρικά φαινόμενα περιοχές όπως τα Σεπόλια, ο κόμβος της Λένορμαν, ο Προφήτης Δανιήλ, οι γειτονιές γύρω από τη Συγγρού και τη Χαμοστέρνας, την επέκταση και τον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων φρεατίων συλλογής ομβρίων τα οποία είναι ανεπαρκή στις νέες κλιματικές συνθήκες, τον συστηματικό καθαρισμό τους και την αποκατάσταση των ρεμάτων και των πρανών των λόφων.
Τέλος, το νέο μοντέλο τοπικής διακυβέρνησης που έχει ανάγκη η Αθήνα θα πρέπει να βασίζεται στη διεθνή εμπειρία και στους στόχους που εμπεριέχονται στην Αστική Ατζέντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις αρχές της χρηστής αστικής διακυβέρνησης της Χάρτας της Λειψίας για το κοινό καλό και στη χρήση των βέλτιστων πρακτικών ψηφιακού μετασχηματισμού που αναπτύσσονται στο ευρωπαϊκό δίκτυο έξυπνων πόλεων (smart cities) για την αντιμετώπιση της κλιματικής και της ενεργειακής κρίσης.
*Ο Δημήτρης Αγανίδης είναι Δημοτικός Σύμβουλος Αθήνας και εκ νέου υποψήφιος με την Ανοιχτή Πόλη και υποψήφιο Δήμαρχο Αθηναίων τον Κώστα Ζαχαριάδη