Η υποβάθμιση (των δεσμεύσεων) της ΔΕΘ, με αφορμή την καταστροφή στον Θεσσαλικό κάμπο και την Μαγνησία, είναι ευθέως ανάλογη των κυβερνητικών «δώρων».
Ήρθε «κουτί» στον κ. Μητσοτάκη. Δεν είναι προεκλογικός χρόνος να «δώσει». Η εξαίρεση από τους ευρωπαϊκούς κανόνες λόγω πανδημίας αποσύρθηκε. Οι αγορές (ξε)γράφουν τώρα τις οικονομικές εξαγγελίες (ΕΔΩ).
Έτσι, εγκαταλείφτηκε μια οιονεί παρουσίαση της παραγωγικής κατάστασης της χώρας εν όψει του νέου έτους. Ας πούμε κάτι σαν «οικονομική ίνδικτος» (ομιλία στη ΔΕΘ).
Και, μέσα στα λασπόνερα, αλλάξαμε επίπεδο.
Η χώρα βρίσκεται ξανά μπροστά σε μια μεγάλη πρόκληση: τον στόχο των ονομαστικών δεικτών. Αυτή τη φορά για την απόκτηση, μέσα στο 2024, της επενδυτικής βαθμίδας.
Με ορατό τον κίνδυνο όμως να χαθεί οριστικά το στοίχημα των υποδομών.
Δεν είναι απλά η πρόκληση του Θεσσαλικού κάμπου, όπου η σωστική παρέμβαση κινδυνεύει να εξαντληθεί στις αποζημιώσεις για οικοσκευή και ζωικό κεφάλαιο. Από κονδύλια μάλιστα που προοριζόταν για τη χώρα αλλά, φευ, θα χανόταν λόγω κυβερνητικής αβελτηρίας.
Για τις αναγκαίες υποδομές, όλα μοιάζει να εξαντλούνται στην συγκρότηση ενός (ακόμη) Οργανισμού Διαχείρισης… Υδάτων Θεσσαλίας.
Όμως, γιατί μόνο Υδάτων;
Γιατί μόνο της Θεσσαλίας;
Και οι υποδομές, η κλιματική κρίση, η εγκατάλειψη της Περιφέρειας;
Τα πασαλείμματα στη λάσπη δεν προσδίδουν στιβαρότητα και ηγεσία, όπως επιχείρησε να δείξει ο κ. Μητσοτάκης.
Την περίοδο 2009-2019 υποβαθμίστηκαν οι υποδομές, μαζί με τους μισθούς, τις συντάξεις, τον κοινωνικό μισθό. Τώρα, για το (αναγκαίο) ελληνικό αξιόχρεο, ξεχνιούνται. Αν και απειλούμαστε από βιβλικές καταστροφές λόγω κλιματικής κρίσης.
Ονομαστικοί στόχοι…
Ο νέος εθνικός στόχος για το χρέος και το έλλειμμα επιδιώκεται σε περιβάλλον:
-Τεράστιου και συνεχώς ογκούμενου εμπορικού ελλείμματος (και, προσεχώς, όλο και διευρυνόμενο έλλειμμα στα τρόφιμα).
-Αποκομμένης της Ελλάδας χωρίς σιδηροδρομικό δίκτυο Αθήνα-Θεσσαλονίκη (θα αποκατασταθεί σε ένα χρόνο είπε ο πρωθυπουργός).
-Με εγκαταλελειμμένη την Περιφέρεια όπου, παράλληλα με τις φυσικές καταστροφές, εκδηλώνονται και απογοητευτικά φαινόμενα ερημοποίησης.
-Χωρίς κονδύλια για την ριζική αναδιάρθρωση του ΕΣΥ. Το πρόβλημα δεν είναι απλώς μερικές εκατοντάδες διορισμοί σε βάθος 4ετίας (οι χιλιάδες που ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης αφορούν σε αναπλήρωση νοσηλευτριών που συνταξιοδοτούνται καθώς προσελήφθησαν μαζικά την δεκαετία του 1980…). Το Ταμείο Ανάκαμψης δεν θα γίνει και Ανθεκτικότητας στην Ελλάδα.
-Με γερασμένο πληθυσμό (άρα περισσότερες ανάγκες για υγεία, νοσοκομεία, συντάξεις, λιγότερα εργατικά χέρια και ακόμη λιγότερους καταναλωτές).
…και οικονομική συρρίκνωση
-Είναι βέβαιο ότι οι ονομαστικοί οικονομικοί στόχοι τίθενται (με καθυστέρηση) σε περιβάλλον οικονομικής συρρίκνωσης. Η ΕΚΤ (Λαγκάρντ) προειδοποιεί ότι τα επιτόκια (των Κεντρικών Τραπεζών) θα μείνουν ψηλά για μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ οι κυβερνήσεις πρέπει να περιορίσουν τις μεταβιβάσεις στους φτωχούς. Και ο ημέτερος (Τραπεζίτης) Γιάννης Στουρνάρας προβλέπει μείωση των κερδών των τραπεζών, όχι από την άνοδο των επιτοκίων καταθέσεων, παρά από την ανάσχεση της πιστωτικής επέκτασης. (Κοντολογίς από την αδυναμία επιχειρηματιών και καταναλωτών να δανειστούν λόγω επιτοκίων). Ο Στουρνάρας βλέπει οικονομική στασιμότητα, αλλά μιλάει για τραπεζικά κέρδη και μετόχους…
Οι ονομαστικοί οικονομικοί στόχοι (έλλειμμα και χρέος) απαιτούν όλα τα προσεχή χρόνια απόλυτη «προσήλωση». Όταν γύρω μας θα υπάρχει οικονομική ανασφάλεια, εκτεταμένα ελλείμματα και κυβερνητική ανικανότητα.
Υπόδειγμα: οι εξαγγελίες στη ΔΕΘ (ξανά-μανά η φοροδιαφυγή, οι αστυνομικοί στο δρόμο, η επιτάχυνση της Δικαιοσύνης κ.ο.κ.) παραπέμπουν στην Καραμανλική «ήπια προσαρμογή» που μας οδήγησε στα μνημόνια…
Παράδειγμα: Για την ακρίβεια, που πραγματικά καίει την οικογένεια, ο πρωθυπουργός απλά διαπιστώνει ότι «αυτή αργά ή γρήγορα θα φύγει…». Καμία δράση!
Πόσο θα λείψουν τα επιδόματα
Πολιτικά, μετά το κυβερνητικό έλλειμμα κατά τις πρώτες 100 ημέρες της νέας θητείας, ο πρωθυπουργός στη Θεσσαλονίκη εμφανίστηκε σαν «μονομάχος» απέναντι στα προβλήματα. Αλλά, πλέον, λείπει το «βούτυρο» από την συνταγή της «επιτυχίας» κατά την πρώτη 4ετία. Αποσύρεται η οικονομική επέκταση (τα επιδόματα λόγω πανδημίας) μέσω ελλειμμάτων και δανεικών.
Η εποχή (πανδημία) που επιτράπηκε στον κ. Μητσοτάκη να διογκώσει το δημόσιο έλλειμμα και να αυξήσει το κρατικό χρέος με οριζόντιες μεταβιβάσεις πολύτιμων πόρων είναι παρελθόν. Πόροι που, αποκαλύπτεται τραγικά τώρα, έλειψαν από τις υποδομές.
Και αύτη η έλλειψη απορυθμίζει την οικονομία, τροποποιεί τις κοινωνικές συμπεριφορές, αποσυντονίζει τους υπουργούς. (Αλήθεια, τι θα «δίνουν» στα κανάλια κάθε πρωί;)
Όλα αυτά τα προβλήματα ονομαστικής σύγκλισης, που διογκώθηκαν την περασμένη τετραετία, και επιχειρεί τώρα να μαζέψει η κυβέρνηση. Ο τρώσας και ιάσεται. Αλλά πλέον, με οικονομική στασιμότητα και διαλυμένες υποδομές…
Με υπαρκτό τον κίνδυνο οικονομικής στασιμότητας κατά τα επόμενα χρόνια (ιδιαιτέρα στην ελληνική περίπτωση όπου οι κρατικοί πόροι δίνουν τον τόνο της οικονομικής μεγέθυνσης).
Με τους «επιδοματούχους»-ψηφοφόρους της ΝΔ, να ψάχνονται για εύκολες εξαγγελίες.
Η πρόκληση δεν αφορά στον προσηλυτισμό τους (άλλες δυνάμεις έχουν προϋπηρεσία σε αυτό), αλλά στη διατύπωση της εναλλακτικής πρότασης παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας.
(Ο Χρήστος Μέγας είναι Δημοσιογράφος)