Το αποτύπωμα της πανδημίας για το 2020 ανέρχεται σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής στοιχεία στα 21,7 δις. ευρώ, δεδομένου ότι ο αρχικός στόχος του προϋπολογισμού για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5 δις. ευρώ στο έτος αντικαταστάθηκε από πρωτογενές έλλειμμα που αγγίζει μέχρι στιγμής το 18,2 δις. ευρώ, σύμφωνα με την ανακοίνωση της πορείας εκτέλεσης του προϋπολογισμού από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους..
Την ίδια ώρα, πηγές του Υπουργείου Οικονομικών παραδέχονται πως η μέχρι στιγμής πορεία των εσόδων του Ιανουαρίου δείχνει χειρότερη από τις αρχικές προβλέψεις, ενώ αντίστοιχα τα έσοδα και από τις φορολογικές δηλώσεις το 2021 αναμένεται να έχουν κατακόρυφη πτώση. Στο ίδιο μήκος κύματος και το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών, σύμβουλος της κυβέρνησης, εκτιμά πως και το πρώτο τρίμηνο η ύφεση θα κλείσει πάνω από δέκα ποσοστιαίες μονάδες, στο 10,4%.
Με αυτά τα δεδομένα, το ποσό των 7,5 δις. ευρώ που έχει προβλέψει η κυβέρνηση στον προϋπολογισμό για μέτρα στήριξης και αντιμετώπισης της πανδημίας, κινδυνεύουν να γίνουν καπνός ακόμη και εντός του πρώτου μόνο τριμήνου, την ώρα που λοιμωξιολόγοι προειδοποιούν πως το συνολικό άνοιγμα της οικονομικής δραστηριότητας ενόσω το ΕΣΥ συνεχίζει να πιέζεται, εγκυμονεί κινδύνους για τρίτο κύμα και καθιστά ορατό ένα νέο lockdown.
Επιχείρηση αποσωλήνωσης
Τα παραπάνω οικονομικά δεδομένα βρίσκονται σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς πίσω από το απρόσμενο άνοιγμα του συνόλου του λιανεμπορίου, ακόμα και των μεγάλων εμπορικών κέντρων, χωρίς την εφαρμογή μέτρων όπως το click away.
Δεν πρέπει να θεωρούνται τυχαίες οι παρεμβάσεις υπουργών και ακόμη και του ίδιου του κ. Μητσοτάκη στη συνέντευξή του στον ΑΝΤ1, στις οποίες προεξοφλούνταν το άνοιγμα της αγοράς πριν ακόμα τη συνεδρίαση της Επιτροπής των λοιμωξιολόγων την περασμένη Παρασκευή.
Το άτυπο μπρα ντε φερ μεταξύ κυβέρνησης και μελών της Επιτροπής και οι δημόσιες πιέσεις της Πολιτείας στους λοιμωξιολόγους όλα δείχνουν πως συνεχίζεται, με κυβερνητικούς αξιωματούχους να προαναγγέλλουν περαιτέρω άνοιγμα δραστηριοτήτων, μετά τα καταστήματα και υπηρεσίες όπως κομμωτήρια, κέντρα αισθητικής αλλά και τους ναούς.
Στο επίκεντρο προς ώρας έχει τεθεί το άνοιγμα των χιονοδρομικών κέντρων, ενώ παράγοντες της κυβέρνησης πιέζουν στην κατεύθυνση της άρσης περιορισμών μετακινήσεων από νομό σε νομό καθώς και του ανοίγματος και της εστίασης. Τις παραπάνω προθέσεις της κυβέρνησης περιέγραψε ο ίδιος ο Υπουργός Ανάπτυξης, Άδωνις Γεωργιάδης, προαναγγέλλοντας πως το θέμα των χιονοδρομικών – και συνεπακόλουθα όλων των κλάδων του χειμερινού τουρισμού – θα τεθεί υπόψιν της Επιτροπής στην συνεδρίαση της ερχόμενης Παρασκευής.
Προς το τέλος των αναστολών συμβάσεων
Στο ίδιο κλίμα, το οικονομικό επιτελείο εξετάζει τρόπους απομείωσης των μέτρων στήριξης για την αντιμετώπιση της πανδημίας, μετά το έλλειμμα των 18,2 δις. ευρώ. Ένα από τα ενδεχόμενα που εξετάζονται είναι το σταδιακό τέλος των αναστολών συμβάσεων και της αποζημίωσης των 534 ευρώ προς τους εργαζόμενους που υπάγονται στο καθεστώς, ακόμη και από τον ερχόμενο μήνα.
Σε αυτό το πλαίσιο, δεν αποκλείεται σύμφωνα με πηγές του Υπουργείου Οικονομικών, οι αναστολές συμβάσεων να αφορούν μόνο στις κλειστές επιχειρήσεις και όχι στο σύνολο των πληττόμενων κλάδων.
Σημειώνεται ότι η αναστολή συμβάσεων μαζί με τις ασφαλιστικές εισφορές έχουν κόστος 1 δις. το μήνα, με το οικονομικό επιτελείο να φοβάται ότι αν δεν αρθούν τα μέτρα στήριξης στο πρώτο τρίμηνο του έτους θα χρειαστούν συνολικά 6,5 δις. ευρώ, ενώ ο προϋπολογισμός έχει πρόβλεωψη για 7,5 δις. για ολόκληρο το 2021.
Πιέσεις για μέτρα στήριξης
Την ίδια ώρα πάντως, παράγοντες της αγοράς και παραγωγικοί φορείς σημειώνουν πως η συνέχιση των μέτρων στήριξης δεν αποτελεί πολυτέλεια αλλά όρο επιβίωσης χιλιάδων επιχειρήσεων που βρίσκονται αντιμέτωπα με σωρευμένα πρόσθετα χρέη άνω των 9 δις. ευρώ μόνο από την περίοδο της πανδημίας και προειδοποιούν για λουκέτα που μπορεί ανά κλάδο να φθάσουν ακόμα και στο 50% (εστίαση).
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η αντιπολίτευση, με ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ και ΚΚΕ να ζητούν παράταση των μέτρων ενίσχυσης.
«Αν δεν παρθούν έστω και τώρα ουσιαστικά μέτρα στήριξης, τα λουκέτα την επόμενη φορά θα είναι οριστικά και χιλιάδες εργαζόμενοι θα βρεθούν στο δρόμο» σημείωσε σε χθεσινή του παρέμβαση χαρακτηριστικά ο Αλέξης Τσίπρας, παραθέτοντας δέσμη τεσσάρων μέτρων:
1. Μετατροπή του συνόλου της επιστρεπτέας προκαταβολής σε μη επιστρεπτέα ενίσχυση.
2. Θεσμοθέτηση της κάλυψης των ασφαλιστικών εισφορών εργαζομένων για τη διατήρηση θέσεων και σχέσεων εργασίας και για την περίοδο μετά την άρση του lockdown.
3. Ρύθμιση του ιδιωτικού χρέους που δημιουργήθηκε στην πανδημία με πρόβλεψη για διαγραφή μέρους της βασικής οφειλής, όπως είχε κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ με τις 120 δόσεις για ασφαλιστικά ταμεία.
4. Απόσυρση αντί για αναβολή ισχύος του πτωχευτικού νόμου.
Το ΚΙΝΑΛ από την πλευρά του επαναλαμβάνει τη δέσμη έξι προτάσεων, ζητώντας παράλληλα την θέσπιση ακατάσχετου επαγγελματικού λογαριασμού.
Η ΓΣΕΕ και το Ινστιτούτο Εργασίας έδωσαν στη δημοσιότητα τα αποτελέσματα ειδικής θεματικής έρευνας κοινής γνώμης, η οποία απευθύνεται σε εργαζόμενους ιδιωτικού τομέα, για την καταγραφή-μέτρηση και συγκριτική αποτίμηση δεικτών κλίματος αναφορικά με την εξέλιξη των αμοιβών, την ασφάλεια της θέσης εργασίας τους, την τηλεργασία.
Σε συνέχεια ανάλογης έρευνας του Οκτωβρίου του 2020, καταγράφονται οι αρνητικές οικονομικές και εργασιακές επιπτώσεις της πανδημίας στους εργαζόμενους ιδιωτικού τομέα.
Τα ευρήματα που προκύπτουν είναι:
– Το 56% των εργαζομένων αναφέρει ότι μειώθηκαν τα εισοδήματά τους κατά την διάρκεια της πανδημίας. – Από αυτούς το 22% δηλώνει απώλεια εισοδήματος πάνω από 31%, ενώ το 14% δηλώνει απώλεια εισοδήματος από 21 – 30%. – Το 48% των εργαζομένων που αναφέρουν μείωση εισοδημάτων, δηλώνουν απαισιόδοξοι για την εξέλιξη της αμοιβής τους για το επόμενο 6μηνο.
Το 40% των εργαζομένων δηλώνουν ότι έχουν εργαστεί με τηλεργασία στην διάρκεια της πανδημίας.
Παράλληλα, εμφανίζονται να αξιολογούν αρνητικά την ταχεία ανάπτυξη της τηλεργασίας σε σχέση με την επαγγελματική εξέλιξή τους, την εξέλιξη της αμοιβής τους, τις ώρες εργασίας τους, τα εργασιακά δικαιώματά τους, την προσωπική ζωή τους και την ψυχική ισορροπία τους.
Συγκεκριμένα:
– Το 65% αξιολογεί ως αρνητικές τις επιπτώσεις της τηλεργασίας σε σχέση με τις ώρες εργασίας τους
– Το 54% αξιολογεί ως αρνητικές τις επιπτώσεις της τηλεργασίας σε σχέση με τα εργασιακά δικαιώματά τους
– Το 54% αξιολογεί ως αρνητικές τις επιπτώσεις της τηλεργασίας σε σχέση με την ψυχική ισορροπία τους
– Το 52% αξιολογεί ως αρνητικές τις επιπτώσεις της τηλεργασίας σε σχέση με την προσωπική ζωή τους
– Το 40% αξιολογεί ως αρνητικές τις επιπτώσεις της τηλεργασίας σε σχέση με την εξέλιξη της αμοιβής τους
– Το 40% αξιολογεί ως αρνητικές τις επιπτώσεις της τηλεργασίας σε σχέση με την επαγγελματική εξέλιξή τους
Τα υπόλοιπα ευρήματα της έρευνας καταγράφουν ανάλογες απόψεις με αυτή του Οκτωβρίου του 2020. Συγκεκριμένα:
– Το 56% των ερωτηθέντων εκφράζει απαισιοδοξία για την πορεία της χώρας στους μήνες που έρχονται (+4% σε σχέση με τον Οκτώβριο).
– Το 58% δηλώνουν απαισιόδοξοι σε σχέση με την εξέλιξη των αμοιβών τους για το επόμενο 6μηνο (+1% σε σχέση με τον Οκτώβριο).
– Το 39% των εργαζομένων δηλώνουν απαισιόδοξοι για τη διατήρηση της θέσης εργασίας τους (+1% σε σχέση με τον Οκτώβριο) και το 53% δηλώνουν αντίστοιχα αισιόδοξοι (-1% σε σχέση με τον Οκτώβριο).
