Παράθυρο για αναδρομικά 3,5 ετών φαίνεται να φέρνει η απόφαση του ΣτΕ, ενώ ετοιμάζεται να στηθεί μια νέα βιομηχανία με αιτήσεις και προσφυγές.
Για την ώρα δεν είναι τίποτα ξεκάθαρο και υπάρχει διχογνωμία νομικών για τα αναδρομικά στις συντάξεις μετά την επόφαση του ΣτΕ.
Ορισμένες πληροφορίες κάνουν λόγο για αναδρομικά 3,5 ετών, ενώ άλλες για 10μηνο ή 12μηνο.
Σε κάθε πετίπτωση φαίνεται να μπαίνει τέλος στις διεκδικήσεις των συνταξιούχων για επιστροφή των αναδρομικών από τις αντισυνταγματικές περικοπές των συντάξεων. Ωστόσο, κλειδωμένη θεωρείται από τους νομικούς η επιστροφή των αναδρομικών μόνο για το δεκάμηνο που μεσολαβεί ανάμεσα στην προηγούμενη απόφαση του ΣτΕ τον Ιούνιο του 2015 και την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου τον Μάιο του 2016.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας «Δημοκρατία», οι συνταξιούχοι μπορούν να περιμένουν μόνο μια μικρή αύξηση της τάξης των 50 ευρώ το μήνα σε περίπου 260.000 επικουρικές.
Κάτι που θα συμβεί εφόσον η κυβέρνηση αποφασίσει να επιστρέψει από το 2020 ή το 2021 και μετά τη διαφορά σε πολλές δόσεις – δηλαδή περίπου 1.680 ευρώ μεσοσταθμικά.
Υπάρχει όμως και ένα ακόμα χειρότερο σενάριο: Με τις αποφάσεις του ΣτΕ οι συνταξιούχοι ίσως να μην πάρουν πίσω ούτε… μισό ευρώ.
Κι αυτό διότι η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε συνταγματική τη διάταξη του νόμου Κατρούγκαλου σύμφωνα με την οποία ως βάση επανυπολογισμού των κύριων συντάξεων ελήφθησαν υπόψη τα ποσά στα οποία βρίσκονταν στις 31 Δεκεμβρίου 2014, δηλαδή αυτά που είχαν προκύψει μετά τις αντισυνταγματικές περικοπές του 2012.
Το γεγονός αυτό κρίθηκε επαρκώς αιτιολογημένο από το Ανώτατο Δικαστήριο παρά το γεγονός ότι με προηγούμενη απόφαση της Ολομέλειάς του οι μειώσεις στις συντάξεις και η κατάργηση των δώρων είχαν κριθεί παράνομες από τον Ιούλιο του 2015.
Ένα μικρό «παράθυρο» μένει ανοιχτό για την επιστροφή αναδρομικών μόνο για 10 μήνες, δηλαδή από τον Ιούλιο του 2015, οπότε και η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε αντισυνταγματικούς τους νόμους με τους οποίους έγινε το «κούρεμα» στις συντάξεις και στα δώρα το 2012.
Αναπάντητο παραμένει μέχρι και αυτή την ώρα τι θα συμβεί με όσους συνταξιούχους είχαν προσφύγει δικαστικά, διεκδικώντας τα «κλεμμένα» από τις παράνομες μειώσεις του 2012.
Τι θα γίνει με τις επικουρικές
Στο μεταξύ, μέχρι και 7.340 ευρώ μπορούν να διεκδικήσουν οι συνταξιούχοι μετά την απόφαση του ΣτΕ, που έκρινε αντισυνταγματικές, βασικές διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου (4387/2016) για τις επικουρικές συντάξεις.
Τα υψηλότερα ποσά αναδρομικών προκύπτουν για συνταξιούχους με υψηλές συντάξεις ή για όσους έχουν περισσότερες από δύο συντάξεις.
Τα αναδρομικά αυτά αφορούν 2,5 εκατομμύρια συνταξιούχους. Για να υπολογίσει κανείς το ποσό για το 10μηνο πρέπει να ανατρέξει στα μηνιαία εκκαθαριστικά του, όπου αναγράφονται οι μειώσεις των αντισυνταγματικών νόμων.
Τα ποσά και οι δόσεις
– Οι συνταξιούχοι του Δημοσίου έχουν λαμβάνειν ως 7.340 ευρώ συνολικά από παράνομες μειώσεις κύριων και επικουρικών συντάξεων για 10 και 12 μήνες αντίστοιχα.
Αν δοθούν τα αναδρομικά σε 36 δόσεις θα έχουν μηνιαίες αυξήσεις σε κύρια και επικουρική, από 90 ευρώ το μήνα ως και 204 ευρώ το μήνα. Αν οι επιστροφές γίνουν σε 60 δόσεις, οι μηνιαίες αυξήσεις συντάξεων είναι από 54 ως 122 ευρώ το μήνα.
– Οι συνταξιούχοι των ΔΕΚΟ και τραπεζών έχουν λαμβάνειν (ενδεικτικά) ως 6.770 ευρώ συνολική επιστροφή από παράνομες μειώσεις κύριων και επικουρικών συντάξεων για 10 και 12 μήνες αντίστοιχα.
Αν δοθούν τα αναδρομικά σε 36 δόσεις θα έχουν μηνιαίες αυξήσεις σε κύρια και επικουρική, από 90 ευρώ το μήνα ως και 188 ευρώ το μήνα.
Αν οι επιστροφές γίνουν σε 60 δόσεις, οι μηνιαίες αυξήσεις συντάξεων είναι από 55 ως 113 ευρώ το μήνα.
– Οι συνταξιούχοι του ΙΚΑ έχουν λαμβάνειν (ενδεικτικά) ως 6.402 ευρώ συνολική επιστροφή από παράνομες μειώσεις κύριων και επικουρικών συντάξεων για 10 και 12 μήνες αντίστοιχα.
Με αναδρομικά σε 36 δόσεις θα έχουν μηνιαίες αυξήσεις σε κύρια και επικουρική, από 63 ευρώ το μήνα ως και 178 ευρώ το μήνα.
Με επιστροφές σε 60 δόσεις, οι μηνιαίες αυξήσεις συντάξεων είναι από 38 ως 107 ευρώ το μήνα.
– Οι συνταξιούχοι του ΝΑΤ έχουν λαμβάνειν (ενδεικτικά) ως 5.576 ευρώ συνολική επιστροφή από παράνομες μειώσεις κύριων και επικουρικών συντάξεων για 10 και 12 μήνες αντίστοιχα.
Να σημειωθεί ότι στο ΝΑΤ επιβλήθηκε μόνον η μείωση του ν. 4093 και όχι του ν. 4051, οπότε τα αναδρομικά περιορίζονται από μια παράνομη μείωση και όχι από δυο όπως ισχύει για τους λοιπούς συνταξιούχους.
Όμως στο ΝΑΤ επιβλήθηκε αντί της μείωσης του ν. 4051, η μείωση 7% στην κύρια σύνταξη από το πρώτο ευρώ, που προκάλεσε μεγαλύτερη περικοπή.
Η μείωση του 7% ωστόσο δεν πήγε στο ΣτΕ για να κριθεί αν είναι αντισυνταγματική, πλην όμως κρίθηκε αντισυνταγματική με τελεσίδικη εφετειακή απόφαση.
Αυτό σημαίνει ότι οι συνταξιούχοι του ΝΑΤ έχουν «ντε φάκτο» αναδρομικά από τη μείωση του ν. 4093 σε κύρια και επικουρική σύνταξη, για ένα 10μηνο και 12μηνο αντίστοιχα, χωρίς να χρειαστεί προσφυγή, ενώ για να πάρουν πίσω τη μείωση του 7% θα πρέπει να κάνουν προσφυγή στα δικαστήρια «πατώντας» επάνω στην απόφαση του Εφετείου που δικαίωσε ήδη 38 συνταξιούχους.
Αν τα αναδρομικά από το νόμο 4093 δοθούν σε 36 δόσεις θα έχουν μηνιαίες αυξήσεις σε κύρια και επικουρική, από 39 ευρώ το μήνα ως και 155 ευρώ το μήνα.
Με επιστροφές αναδρομικών σε 60 δόσεις, οι μηνιαίες αυξήσεις συντάξεων του ΝΑΤ θα είναι από 23 ως 93 ευρώ το μήνα.
-Οι συνταξιούχοι του ΟΑΕΕ που έχουν μόνον κύρια και όχι επικουρική σύνταξη, έχουν λαμβάνειν (ενδεικτικά) για 10 μήνες αναδρομικά ως 3.300 ευρώ από παράνομες μειώσεις στην κύρια σύνταξη. Αν επιστραφούν σε 36 δόσεις θα έχουν μηνιαίες αυξήσεις στην κύρια σύνταξη, από 38 ευρώ το μήνα ως και 92 ευρώ το μήνα.
Με επιστροφές σε 60 δόσεις, οι μηνιαίες αυξήσεις συντάξεων είναι από 23 ως 55 ευρώ το μήνα.
Το ευάλωτο 10μηνο για αναδρομικά
Σε κάθε περίπτωση το 10μηνο ανάμεσα στην προηγούμενη απόφαση του ΣτΕ και την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου είναι η πλέον ευάλωτη περίοδος. Συγκλίνουσες νομικές απόψεις καταλήγουν πως το 10μηνο αυτό – Ιούνιος 2015 έως Μάιος 2016 – είναι το πλέον βάσιμο χρονικό διάστημα για αξιώσεις. Και γι αυτή την περίοδο, ωστόσο, θα πρέπει να αποφανθεί το ΣτΕ στην νέα κρίση της Ολομέλειάς του επί της αίτησης αναίρεσης. Υπενθυμίζεται πως οι μόνοι συνταξιούχοι που έχουν πληρωθεί αναδρομικά – δυο συνταξιούχοι της ΔΕΗ – είχαν δικαιωθεί για την περίοδο αυτή και ειδικότερα για το 6μηνο Ιούλιος 2015 – Δεκέμβριος 2015 (είχαν υποβάλλει την αγωγή τους τον Δεκέμβρη του 2015 και διεκδικούσαν χρήματα μέχρι εκείνο τον μήνα).
Προς το παρόν η διαφαινόμενη εικόνα είναι πως για το επίμαχο 10μηνο αναμένεται να δικαιωθούν με επιστροφές χρημάτων κατ αρχήν μόνο όσοι έχουν καταθέσει αγωγές στα δικαστήρια.
Πάντως και γι αυτή την μικρή περίοδο, το δημοσιονομικό βάρος είναι αρκετά σημαντικό. Μόνο για το 10μηνο, το κόστος των αναδρομικών για όλους τους συνταξιούχους υπολογίζεται περίπου στα 4 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 2,1 δισ. αφορούν τις περικοπές σε κύριες και επικουρικές συντάξεις και τα 2 δισ. τα χαμένα «δώρα».