Σε μια περίοδο που η αγορά σπιτιού παραμένει απρόσιτη για πολλούς και τα ενοίκια συνεχίζουν να ανεβαίνουν, το Δημόσιο ενεργοποιεί ένα φιλόδοξο σχέδιο στέγασης με κοινωνικό πρόσημο.
Μέσω του νέου προγράμματος «κοινωνικής αντιπαροχής», δημόσια ακίνητα θα αξιοποιηθούν ώστε να δημιουργηθούν σύγχρονες κατοικίες για ευάλωτα νοικοκυριά, με χαμηλό ενοίκιο και –για πρώτη φορά– δυνατότητα μελλοντικής ιδιοκτησίας μέσα από το μοντέλο «rent to own».
Το σχέδιο στοχεύει να δώσει ουσιαστική ανάσα σε νέους, χαμηλόμισθους και μονογονεϊκές οικογένειες που αδυνατούν να μπουν στην αγορά ακινήτων, προσφέροντας στέγη με προσιτούς και σταθερούς όρους και φθηνά ενοίκια.
Το υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας ολοκληρώνει το σχέδιο νόμου για την ενίσχυση του θεσμού της κοινωνικής αντιπαροχής, το οποίο πρόκειται να τεθεί σύντομα σε δημόσια διαβούλευση, ώστε να προχωρήσει στη συνέχεια η κατάθεσή του στη Βουλή, και να ανοίξει η ειδική πλατφόρμα για αιτήσεις, για σπίτια με φθηνά ενοίκια και δυνατότητα αγοράς.
Με τις νέες προβλέψεις, καθίσταται εφικτή η παραχώρηση δημόσιων ακινήτων σε ιδιώτες κατασκευαστές, οι οποίοι θα αναλάβουν την κατασκευή σύγχρονων κτιρίων.
Θα διατηρήσουν έως και το 70% της δόμησης για δική τους χρήση και θα παραχωρήσουν το υπόλοιπο 30% στο κράτος για κοινωνική χρήση. Τα διαμερίσματα αυτά θα διατίθενται με προσιτό ενοίκιο σε νέους, ζευγάρια και κοινωνικά ευάλωτους.
Μέσω του προγράμματος «rent to own», οι ενοικιαστές θα έχουν τη δυνατότητα, μετά από μια περίοδο συνεπούς μίσθωσης, να αποκτήσουν την κυριότητα του ακινήτου, εισερχόμενοι στην αγορά σπιτιού με ευνοϊκούς όρους. Για παράδειγμα το μοντέλο θα είναι παρόμοιο με αυτό του leasing στα αυτοκίνητα.
Η υπουργός Δόμνα Μιχαηλίδου, υπογραμμίζει πως το πρόγραμμα κοινωνικής αντιπαροχής αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή εντός του έτους, με τους βασικούς στόχους να περιλαμβάνουν:
- Την αύξηση των διαθέσιμων ακινήτων στην αγορά.
- Τη διάθεση κοινωνικού ενοικίου σε ευάλωτους πολίτες, με το κράτος να εγγυάται χαμηλότερες τιμές.
- Την αξιοποίηση της αναξιοποίητης δημόσιας περιουσίας.
Με το νέο νομοσχέδιο τροποποιείται ο νόμος 5006/2022 και προβλέπονται, μεταξύ άλλων:
- Διεύρυνση του ορισμού της κοινωνικής αντιπαροχής, ώστε να περιλαμβάνει και την ανακαίνιση ή επισκευή υπαρχόντων ακινήτων, όχι μόνο την ανέγερση νέων.
- Θεσμοθέτηση της δυνατότητας ο ανάδοχος να διαχειρίζεται τις κοινωνικές κατοικίες (εκμίσθωση, συντήρηση, είσπραξη ενοικίων) για προκαθορισμένο διάστημα.
- Δυνατότητα μεταβίβασης «εξ αδιαιρέτου» ποσοστού επί του ακινήτου στον ανάδοχο.
- Δημιουργία ηλεκτρονικού μητρώου από τη Γενική Γραμματεία Δημογραφικής και Στεγαστικής Πολιτικής για την καταγραφή όλων των διαδικασιών και συμβάσεων.
- Αναλυτικός καθορισμός των εισοδηματικών και κοινωνικών κριτηρίων για την επιλογή δικαιούχων από τον ΟΠΕΚΑ, καθώς και των όρων για την εφαρμογή του «rent to own».
- Σαφής οριοθέτηση του ελάχιστου ποσοστού των κοινωνικών κατοικιών στο 30%, σε αντίθεση με το προηγούμενο εύρος 30%-60%.
- Ανάδειξη του υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας σε κεντρικό φορέα υλοποίησης της πολιτικής κοινωνικής αντιπαροχής.
Πρώτα έργα
Εντός του έτους αναμένεται η έκδοση των απαιτούμενων υπουργικών αποφάσεων, ώστε να ξεκινήσει ο πρώτος διαγωνισμός για την κατασκευή διαμερισμάτων σε κρατικά οικόπεδα.
Μεταξύ των πρώτων προς αξιοποίηση ακινήτων περιλαμβάνεται το οικόπεδο της εταιρείας ΧΡΩΠΕΙ, επιφάνειας 17.893 τ.μ., στην οδό Πειραιώς, το οποίο παραμένει αχρησιμοποίητο από τη δεκαετία του ’80.
Βάσει των εκτιμήσεων, ο συγκεκριμένος χώρος θα μπορούσε να φιλοξενήσει περίπου 300 διαμερίσματα, εκ των οποίων τα 90 (30%) θα διατεθούν με κοινωνικό ενοίκιο από το κράτος. Τα υπόλοιπα 210 θα παραμείνουν στον ανάδοχο που θα αναλάβει την κατασκευή.
