Ένα νέο κύμα αβεβαιότητας σαρώνει τη Wall Street μετά την ανακοίνωση των νέων δασμών του Ντόναλντ Τραμπ, με κορυφαίες τράπεζες να προειδοποιούν για επικείμενη ύφεση.
Όπως αναφέρει το Bloomberg, ο επικεφαλής οικονομολόγος της JPMorgan, Μπρους Κάσμαν, ανεβάζει στο 60% την πιθανότητα παγκόσμιας ύφεσης το 2025, από 40% προηγουμένως. «Η επίδραση αυτής της δασμολογικής αύξησης πιθανότατα θα ενταθεί λόγω των αντιποίνων, της πτώσης της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης και των διαταραχών στις εφοδιαστικές αλυσίδες», έγραψε σε σημείωμα με τον χαρακτηριστικό τίτλο «There Will Be Blood» («Θα χυθεί αίμα»).
Ανάλογες ανησυχίες εξέφρασε και η Goldman Sachs, αυξάνοντας την πιθανότητα ύφεσης στις ΗΠΑ στο 35% για τους επόμενους 12 μήνες (από 20%), ενώ μείωσε την πρόβλεψη για την ανάπτυξη του ΑΕΠ το 2025 στο μόλις 1%. Η ανεργία, εκτιμά η τράπεζα, θα φτάσει στο 4,5%. «Η αύξηση της πιθανότητας ύφεσης αντικατοπτρίζει τη ραγδαία επιδείνωση της εμπιστοσύνης νοικοκυριών και επιχειρήσεων μέσα στον τελευταίο μήνα», σημειώνει η Goldman Sachs.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Moody’s Analytics, Μαρκ Ζάντι, αύξησε κι εκείνος την πιθανότητα ύφεσης στο 40%, από 15% προηγουμένως. «Η εντεινόμενη εμπορική σύγκρουση και οι περικοπές στις δημόσιες δαπάνες είναι οι βασικοί λόγοι», έγραψε στην πλατφόρμα Χ (πρώην Twitter). Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν οι δασμοί 25% που επιβάλλει ο Τραμπ σε εισαγόμενα αυτοκίνητα και εξαρτήματα, καθώς και τα αντίποινα που αναμένονται από εμπορικούς εταίρους.
Πανικός στις αγορές
Η ανακοίνωση των δασμών προκάλεσε σοκ στις αγορές, με τον δείκτη S&P 500 να καταγράφει τη χειρότερη ημερήσια πτώση από το 2020. Περίπου 2,5 τρισεκατομμύρια δολάρια χάθηκαν από τη Γουόλ Στριτ και τις μετοχές άλλων χρηματοπιστωτικών κέντρων παγκοσμίως.
Οι μεγαλύτερες απώλειες στη Γουόλ Στριτ καταγράφηκαν από πολυεθνικές εταιρείες με περίπλοκες εφοδιαστικές αλυσίδες που επηρεάζονται άμεσα από τους νέους δασμούς. Η μετοχή της Apple υποχώρησε κατά 9,5%, ενώ σημαντικές απώλειες σημείωσαν επίσης οι Microsoft, Nvidia, Dell και HP.
Παράλληλα, η καταναλωτική εμπιστοσύνη κατέρρευσε. Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, το ποσοστό των Αμερικανών που αναμένουν αύξηση της ανεργίας είναι το υψηλότερο από τη Μεγάλη Ύφεση.
Η Goldman Sachs, αν και τόνισε ότι η καταναλωτική ψυχολογία δεν προβλέπει πάντα αξιόπιστα την οικονομική δραστηριότητα, προειδοποίησε ότι αυτή τη φορά η πτώση δεν πρέπει να αγνοηθεί, δεδομένων των αδύναμων θεμελιωδών μεγεθών της οικονομίας.
Αμετακίνητος ο Τραμπ
Παρά τις προειδοποιήσεις, ο Τραμπ παραμένει αμετακίνητος. «Η εγχείρηση ολοκληρώθηκε! Ο ασθενής επέζησε και θεραπεύεται», έγραψε ο Ντόναλντ Τραμπ στο Truth Social και πρόσθεσε: «Η πρόγνωση είναι ότι ο ασθενής θα είναι ισχυρότερος, μεγαλύτερος, καλύτερος και πιο ανθεκτικός από ποτέ. MAKE AMERICA GREAT AGAIN!!!»
Ο Λευκός Οίκος προβλέπει ότι τα μέτρα μπορεί να αποφέρουν έως και 600 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, εκτίμηση που αντιμετωπίζεται – τουλάχιστον – με σκεπτικισμό από οικονομολόγους, οι οποίοι υπογραμμίζουν ότι το κόστος τελικά θα το πληρώσουν καταναλωτές και επιχειρήσεις.
Ο σύμβουλος εμπορικής πολιτικής του Λευκού Οίκου, Πίτερ Ναβάρο, υπερασπίστηκε την πολιτική, λέγοντας πως οι δασμοί είναι απαραίτητοι για την αναγέννηση της αμερικανικής βιομηχανίας.
«Η Αμερική δεν μπορεί να είναι απλώς μια χώρα που συναρμολογεί ξένα εξαρτήματα — πρέπει να γίνει βιομηχανική υπερδύναμη που θα κυριαρχεί σε όλα τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας, σε τομείς κρίσιμους για την εθνική ασφάλεια και τα οικονομικά μας συμφέροντα», τόνισε.
Ο πληθωρισμός ανεβαίνει
Η Goldman Sachs προβλέπει πλέον ότι ο δομικός πληθωρισμός θα φτάσει το 3,5% μέχρι το τέλος του 2025, αντί για 3% που προέβλεπε νωρίτερα. Οι υψηλότεροι δασμοί αναμένεται να αυξήσουν τις τιμές σε πολλούς τομείς, επιβαρύνοντας τα πραγματικά εισοδήματα. «Οι δασμοί είναι πιθανό να ενισχύσουν τις κρίσεις των καταναλωτών», προειδοποίησε η τράπεζα.
Εν τω μεταξύ, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα αναμένεται να απαντήσει με τρεις μειώσεις επιτοκίων φέτος, σε μια προσπάθεια να περιορίσει τις συνέπειες. Ωστόσο, οι αναλυτές εκφράζουν σοβαρές επιφυλάξεις για το κατά πόσο οι μειώσεις αρκούν για να αντισταθμίσουν τη ζημιά που προκαλούν οι δασμοί.
Παγκόσμια ανησυχία για τις επιπτώσεις του εμπορικού πολέμου
Καθώς οι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ εξετάζουν αντίμετρα, ο φόβος για τις διεθνείς επιπτώσεις του εμπορικού πολέμου εντείνεται. Πολλοί οικονομολόγοι κάνουν λόγο για «ύφεση κατ’ επιλογήν», καθώς η πολιτική Τραμπ πιέζει επιχειρήσεις, εργαζομένους και καταναλωτές ταυτόχρονα.
Η Goldman Sachs αναμένει πλέον ότι θα επιβληθούν αντίμετρα με μέσο δασμό 15% από τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ. Αν και ορισμένα προϊόντα ή χώρες ίσως εξαιρεθούν, η γενική κατεύθυνση προκαλεί σοβαρή ανησυχία.
Όπως σημείωσε ο Μαρκ Χάμρικ, ανώτερος οικονομικός αναλυτής της Bankrate: «Ανάμεσα στην κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου, την οικονομική αβεβαιότητα και τον αυξανόμενο πληθωρισμό, οι κίνδυνοι για την οικονομία πολλαπλασιάζονται. Αυτό περιλαμβάνει και την πιθανότητα ύφεσης μέσα στους επόμενους 12 μήνες».
