Η σύνταξη ανασφάλιστου ηλικιωμένου μοιάζει να είναι η διέξοδος σε εκατοντάδες ασφαλισμένους οι οποίοι, έχοντες χρέη στον ΕΦΚΑ, αδυνατούν να λάβουν ανταποδοτική σύνταξη.
Ταυτόχρονη η ρύθμιση με τις 24 δόσεις (και σε εξαιρετικές περιπτώσεις σε 48) φαίνεται να μην αποδίδει. Πρόκειται για μια στενάχωρη και εξαιρετικά περιοριστική διαδικασία η οποία δεν διευκολύνει τους οφειλέτες που έχουν πραγματικό πρόβλημα και θα ήθελαν να τακτοποιήσουν τις υποχρεώσεις τους. Κάτι που θα συνέβαινε με τις 120 δόσεις που ίσχυαν παλαιότερα…
-Για τους εν ενεργεία η διαδικασία που προωθήθηκε συνεπάγεται σοβαρή επιβάρυνση καθώς η ρύθμιση ενός ποσού π.χ. 20.000 ευρώ σε δύο χρόνια συνεπάγεται… 6πλασιασμό των μηνιαίων ασφαλίστρων ενός ελεύθερου επαγγελματία. Για παράδειγμα, με βάση τις ισχύουσες κατώτατες εισφορές πληρώνει κάθε μήνα 220 ευρώ (για κύρια σύνταξη, εισφορά υγείας και ασφάλιση έναντι της ανεργίας). Και ένα ποσό της τάξης των 20.000 ευρώ, το οποίο συσσωρεύτηκε κατά τα προηγούμενα χρόνια της κρίσης, συνεπάγεται την καταβολή άνω των 900 ευρώ το μήνα.
Δηλαδή εκεί που ο ελεύθερος επαγγελματίας (επιστήμονας, αγρότης, έμπορος ή επιτηδευματίας) δεν μπορούσε το προηγούμενο διάστημα να πληρώσει 220 ευρώ το μήνα και εμφανίζεται οφειλέτης στον ΕΦΚΑ, τώρα για να λάβει ασφαλιστική ενημερότητα θα πρέπει να πληρώνει… 6πλάσια μηνιαία δόση προκειμένου να εξυπηρετήσει το χρέος και ταυτόχρονα να είναι ασφαλιστικά ενήμερος καταβάλλοντας τα τρέχοντα. (Πάνω από 1.100 ευρώ το μήνα για την παλαιά οφειλή και τα τρέχοντα ασφάλιστρα).
Είναι οικονομικά λεόντεια η ρύθμιση και δεν επιλέγεται σε πολλές περιπτώσεις.
-Κατά λογική συνέπεια και οι ασφαλισμένοι με ώριμα συνταξιοδοτικά δικαιώματα, κυρίως όσοι βρίσκονται στο ηλικιακό όριο των 67 ετών, δύσκολα επιλέγουν την πληρωμή, ακόμη και εάν έχουν ένα τέτοιο απόθεμα. Ειδικά εάν η οφειλή είναι πολύ πάνω από το όριο των 20.000 ευρώ, ανώτατο ποσό το οποίο μπορεί να αποπληρωθεί με την μηνιαία παρακράτηση μέρους της σύνταξης. (Για τους αγρότες το ανώτατο ποσό που μπορεί να εξυπηρετηθεί από την μηνιαία καταβολή της σύνταξης είναι τα 6.000 ευρώ).
Σε μια τέτοια περίπτωση, όταν δηλαδή υπάρχει οφειλή άνω των 20.000 ευρώ και, ταυτόχρονα, μικρό οικογενειακό εισόδημα (π.χ. χαμηλή σύνταξη του/της συζύγου) είναι προτιμότερη η σύνταξη ανασφαλίστου. Η οποία, από 1/1/2023 θα διαμορφωθεί στα 388 ευρώ μεικτά (-6% εισφορά υγείας).
Σε διαφορετική περίπτωση ο ασφαλισμένος θα πρέπει να πλήρωση το υπερβάλλον των 20.000 ευρώ χρέος με μετρητά στον ΕΦΚΑ και, ακολούθως, κάθε μήνα να του παρακρατούνται ακόμη και 400 ή και περισσότερα ευρώ προκειμένου να εξοφληθεί το χρέος.
Κατ αυτόν τον τρόπο αφενός ο ασφαλισμένος έχει δαπανήσει ένας μέρος των αποταμιεύσεών του, προκειμένου η οφειλή στον ΕΦΚΑ να περιοριστεί στα 20.000 ευρώ και αφετέρου για τα επόμενα 4-5 χρόνια θα λαμβάνει λιγότερες αποδοχές από τη σύνταξη του ανασφαλίστου.
Και όλη αυτή η διαδικασία προκειμένου να λάβει μια κάπως υψηλότερη σύνταξη (π.χ. 600 ή 700 ευρώ) μετά το 72 έτος της ηλικίας…
Βεβαίως, προϋπόθεση για τη χορήγηση της σύνταξης ανασφάλιστου είναι το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα να μην υπερβαίνει τα 8.640 ευρώ, τα τεκμήρια διαβίωσης (αυτοκίνητο κ.λπ.) να μην ξεπερνούν τα 6.000 ευρώ αι η ακίνητη περιουσία να μην ξεπερνά το 90.000 ευρώ.
Αν και στην περίπτωση ακίνητης περιουσίας δεν συμφέρει να… αγνοήσει κανείς την οφειλή στον ΕΦΚΑ (εφορία κ.λπ.), καθώς βαρύνει την περιουσία και θα περάσει στους κληρονόμους…