Στη μαζική προσφυγή τους οι δανειολήπτες (περισσότεροι από 4.500) ζητούν την επαναφορά των δανείων στην ισοτιμία ευρώ – ελβετικού φράγκου που ίσχυε κατά τη σύναψη των συμβάσεων με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Του Στάθη Βασιλόπουλου
Υπολογίζεται ότι περίπου 70.000 Ελληνες δανειολήπτες επέλεξαν το ελβετικό νόμισμα την περίοδο άνθησης των προϊόντων στεγαστικής πίστης (2006-2009). Σήμερα βρίσκονται στα πρόθυρα της οικονομικής κατάρρευσης. Και τούτο διότι η αλλαγή της ισοτιμίας ευρώ –ελβετικού Φράγκου, από το υψηλό του 1,66 το 2007 έχει διαμορφωθεί πλέον στο 1,13 (δηλαδή ένα ευρώ ισούται με περίπου 1,13 ελβετικά φράγκα). Αυτό σημαίνει ότι οι δανειολήπτες χρειάζονται περισσότερα ευρώ για να αποπληρώσουν το δάνειο στο ελβετικό νόμισμα.
Οι δανειολήπτες καταγγέλλουν ότι οι τράπεζες προέβαλαν το χαμηλό επιτόκιο, έκρυψαν επιμελώς τον κίνδυνο της συναλλαγματικής ισοτιμίας και δεν ειδοποίησαν τους δανειολήπτες εγκαίρως, όταν έβλεπαν το φράγκο να διολισθαίνει έναντι του ευρωπαϊκού νομίσματος
«Η υπόθεση αφορά περίπου 250.000 άτομα αν συνυπολογίσει κανείς τους εμπλεκόμενους συνοφειλέτες και εγγυητές. Εμείς επιδιώκουμε μια δίκαιη λύση στο πλαίσιο μιας δίκαιης δίκης», τονίζει στο iEidiseis.gr η Δέσποινα Σονιάδου, μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Δανειοληπτών Ελβετικού Φράγκου. Όπως σημειώνει η ίδια, το ζήτημα έχει μετατραπεί σε εφιάλτη και τα δάνεια αυτά έχουν γίνει θηλιά στο λαιμό των καταναλωτών.
«Το άληκτο κεφάλαιο έχει εκτοξευθεί σε ποσά περισσότερα από όσα δανειστήκαμε ενώ το δάνειο εξυπηρετείται! Την ίδια ώρα οι δανειολήπτες δεν μπορούν να προστατευθούν και να μπουν στο νέο πλαίσιο για την προστασία της κύριας κατοικίας από τον πλειστηριασµό, καθώς το ληξιπρόθεσμο ποσό του δανείου ξεπερνά τις 130.000 ευρώ», επισημαίνει η κυρία Σονιάδου.
Να σημειωθεί ότι οι οφειλέτες που προσέφυγαν μαζικά δικαιώθηκαν από το Πρωτοδικείο Αθηνών (απόφαση 334/2016) που έκρινε ως καταχρηστικούς τρεις όρους των επίμαχων συμβάσεων και απαγόρευσε τη χρήση τους. Η συγκεκριμένη απόφαση αμφισβητήθηκε από την τράπεζα η οποία άσκησε έφεση.
Πρώτη νίκη των τραπεζών στον Αρειο Πάγο
Πριν από μερικές ημέρες, πάντως, οι τράπεζες κατήγαγαν μία σημαντική νίκη έναντι των δανειοληπτών, καθώς ο Αρειος Πάγος απέρριψε ατομικό αίτημα δανειολήπτριας σε ελβετικό φράγκο, η οποία ζητούσε να κριθεί ως καταχρηστικός ο όρος που προέβλεπε την αποπληρωμή των δανείων βάσει της τρέχουσας συναλλαγματικής ισοτιμίας με το ευρώ.
Οι δικαστές έκριναν ότι ο όρος των δανειακών συμβάσεων για την αποπληρωμή σε ευρώ ή ελβετικό φράγκο με βάση την τρέχουσα ισοτιμία είναι δηλωτικός όρος και δεν υπόκειται σε έλεγχο καταχρηστικότητας.
Βασικό επιχείρημα των δανειοληπτών αποτελεί το άρθρο 291 ΑΚ, όπου σύμφωνα με αυτό ο οφειλέτης σε ξένο νόμισμα έχει δικαίωμα να πληρώσει σε εγχώριο νόμισμα , όπως επίσης και η καταχρηστικότητα του όρου ότι η δόση θα πληρώνεται σύμφωνα με την εκάστοτε ισοτιμία κατά το χρόνο πληρωμής της δόσης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ατομική αγωγή που απερρίφθη από τον Ανώτατο Δικαστήριο έχει την ίδια νομική βάση με την μαζική αγωγή που θα εκδικαστεί στις 20 Μαΐου.
«Είναι λυπηρό αυτό που έχει συμβεί γιατί όλοι αυτοί οι άνθρωποι που πήραν δάνεια σε ελβετικό φράγκο έχουν καταστραφεί και δεν μπορούν πλέον να τα αποπληρώσουν. Ηταν μια μεγάλη ευκαιρία να κερδηθεί το ελβετικό φράγκο, αλλά το δικαστήριο έκρινε διαφορετικά. Ηταν μία απόφαση που δεν την περιμέναμε», αναφέρει στο iEidiseis.gr η Αριάδνη Νούκα, δικηγόρος της δανειολήπτριας που έχασε τη «μάχη» στον Αρειο Πάγο.
Το 2006 η δανειολήπτρια έλαβε στεγαστικό δάνειο ύψους 150.000 ευρώ για αγοράσει σπίτι στην Καλαμαριά Θεσσαλονίκης. Η τράπεζα της πρότεινε δάνειο σε ελβετικό φράγκο – λόγω χαμηλότερου επιτοκίου και κατ’ επέκταση χαμηλότερης μηνιαίας δόσης. Συγχρόνως, σύναψε και ασφαλιστική σύμβαση ζωής και μόνιμης ολικής ανικανότητας με τη θυγατρική της τράπεζας.
Η ισοτιμία του ελβετικού φράγκου έναντι του ευρώ κατά το χρόνο εκταμίευσης του δανείου ανερχόταν σε 1 προς 1,6215, πλην όμως σταδιακά, η ισοτιμία αυτή έφτασε την 04.02.2015 στο 1 προς 1,0175, με αποτέλεσμα να μεταβληθεί και το αρχικό κεφάλαιο του δανείου, το οποίο από 150.000 ευρώ κατά την ημέρα εκταμίευσης ανήλθε, την 04.02.2015, στο ποσό των 239.041,76 ευρώ. Στην αγωγή της η δανειολήπτρια υποστήριξε ότι εάν είχε ενημερωθεί από τους υπαλλήλους της τράπεζας, ως προς τη μετακύλιση του συναλλαγματικού κινδύνου και τις συνέπειες αυτού, δεν θα είχε υπογράψει την επίδικη σύμβαση.
Το 2011 και ενώ η δανειολήπτρια αποπλήρωνε τις μηνιαίες δόσεις της εμπρόθεσμα, υπέστη ολική τύφλωση, εξαιτίας μίας σπάνιας ασθένειας, καθιστώντας την ανίκανη να εκτελέσει οποιαδήποτε εργασία. Τότε, η θυγατρική της τράπεζας ασφαλιστική εταιρία κλήθηκε να εξοφλήσει το δάνειο. «Το τραγικό της υπόθεσης είναι ότι η ασφαλιστική πλήρωσε το αρχικό ποσό του δανείου και όχι το πόσο όπως διαμορφώθηκε στην ισοτιμία», προσθέτει η κυρία Νούκα.
Αυτή τη στιγμή η τράπεζα καλεί την δανειολήπτρια να πληρώσει τη διαφορά, η οποία είναι περίπου στα 40.000 ευρώ.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο
Να σημειωθεί ότι το ζήτημα με το ελβετικό φράγκο έχει απασχολήσει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, το οποίο με απόφασή του έχει δώσει την απόλυτη δικαιοδοσία στον εθνικό δικαστή να κρίνει ανά περίπτωση αν η σύμβαση που σύναψε για το δάνειό του ο κάθε δανειολήπτης με το πιστωτικό ίδρυμα είναι ή όχι καταχρηστική.