Το κυβερνητικό… ανέκδοτο των ημερών με το Εργασιακό είναι ότι οι νέοι με την 4ήμερη εργασία (καθημερινό 10ωρο), θα μπορούν να κάνουν 3ήμερες εκδρομές. Και η επόμενη ιλαροτραγωδία θα είναι το… άνοιγμα –και πάλι- του ασφαλιστικού.
Όλα τα οικονομικά στοιχεία, οι πρόδρομοι δείκτες και οι τάσεις στην οικονομία το προβλέπουν ότι το Ασφαλιστικό, χωρίς να είναι κοινωνικά επαρκές, έχει πρόβλημα οικονομικής βιωσιμότητας.
Εν προκειμένω, η πρώτη λύση θα έπρεπε να εξεταστεί και η οποία έχει πολλαπλά οικονομικά, κοινωνικά και εθνικά οφέλη, είναι η εργασία των νέων. Οι οποίοι, δουλειά δεν έχουν (σ.σ. την ψάχνουν εναγωνίως -πλην ματαίως), 3ήμερα και συντάξεις τους τάζουν. Και για να πειστούν οι νέοι ότι θα κάνουν άνετα… γηρατειά, «ανοίγει» θέμα με το Ασφαλιστικό.
Όχι για την διευκόλυνση εισόδου στην αγορά εργασίας, αλλά εισάγοντας το κεφαλαιοποιητικό σύστημα στην επικουρική σύνταξη που θα περιλαμβάνεται σε επόμενο νομοσχέδιο (αμέσως μετά το Εργασιακό) που θα πάει στη Βουλή. Η ρητορική της ΝΔ λέει ότι ο (άνεργος) νέος θα παίρνει καλύτερη… σύνταξη.
Πρόσθετη ανεργία
Ταυτόχρονα, αν η ευέλικτη εργασία με διευθυντικό δικαίωμα επικρατήσει τελικά, είναι προφανές ότι οι (πρόσκαιρες τουλάχιστον) ανάγκες σε προσωπικό μιας επιχείρησης θα καλύπτονται από τους ήδη εργαζομένους. Και αυτό καθώς δεν υπάρχει κανένα αντικίνητρο (προσαύξηση αμοιβής, ασφαλιστική επιβάρυνση κ.α.) για την πέραν του 8ώρου απασχόληση. Άρα, θα μειωθεί η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Η πρόβλεψη για την 10ωρη εργασία, μαζί με την νομοθέτησης της μη θεραπείας σε περίπτωση παράνομης απόλυσης (μη επαναπρόσληψη), μέτρα που έχουν περιληφθεί στο νέο Εργασιακό νομοσχέδιο, μας οδηγούν-συνδέουν με το επόμενο νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας: το Ασφαλιστικό.
Θα πρόκειται για την δεύτερη, εντός 15 μηνών, νομοθετική παρέμβαση της κυβέρνησης για τις συντάξεις, ενόσω το Ασφαλιστικό αποσταθεροποιείται οικονομικά και κοινωνικά. Αλλά, προς στιγμήν όλα συσκοτίζονται από την αχλύ της πανδημίας.
Ιδού οι 5 αποσταθεροποίησες του Ασφαλιστικού:
1.Τα υψηλά όρια ηλικίας και, κυρίως, η πρόβλεψη για 40χρονη ασφάλιση για πλήρη σύνταξη εν μέσω υψηλής ανεργίας, έχει οδηγήσει σε απογοήτευση τους νέους. Οι οποίοι αντιμετωπίζουν περίπου σαν μη ανταποδοτική (φορολογική) επιβάρυνση τις ασφαλιστικές εισφορές. Ο δε χαμηλός (εισαγωγικός) μισθός λειτουργεί, αντικειμενικά, υπέρ της φοροδιαφυγής. Πολλοί νέοι προτιμούν εισόδημα τώρα, παρά υποσχέσεις για καλύτερα γηρατειά…
2.Η ανεργία συνεχίζει να κινείται σε πολύ υψηλά επίπεδα και μαζί με την μερική απασχόληση και την υπο-ασφάλιση (για λιγότερες ώρες από τις πραγματικές) και γκρίζα απασχόληση, στερούν έσοδα από το Ασφαλιστικό Σύστημα.
3.Η κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι θα εισάγει το κεφαλαιοποιητικό σύστημα στην επικουρική σύνταξη. Κατά συνέπεια, οι νέοι έως 35 ετών θα μπορούν να εξέλθουν του ανταποδοτικού-επικουρικού (ΕΤΑΕΠ) και εργαζόμενοι να αθροίζουν ατομικά τους δικαιώματα. Ωστόσο, αυτό θα σημάνει ένα κενό άνω των 55 δις εισφορών για τα επόμενα 40 χρόνια το οποίο είναι τελείως απαραίτητα για την καταβολή των τρεχουσών συνάξεων και των θεμελιωμένων δικαιωμάτων των παλαιότερων εργαζομένων (άνω των 35 ετών).
Καμπανάκι Βρυξελλών
4.Η γήρανση του πληθυσμού (λιγότερη νέοι κάτοικοι-μικρότερη προσφορά εργατικών χεριών), καθώς και η αύξηση του προσδόκιμου ζωής απαιτεί περισσότερα κονδύλια για συντάξεις και υγειονομική περίθαλψη. Ήδη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με έκθεσή της βλέπει οικονομικές ανισορροπίες στο ελληνικό Ασφαλιστικό Σύστημα, παρά το γεγονός ότι τόσο τον νόμο του 2016 (Κατρούγκαλος) όσο και την περσινή τροποποίηση (Βρούτσης) τις αγκάλισε σαν σωτηρίες για το συνταξιοδοτικό. Επικυρώνοντας μάλιστα σχετικές μελέτες που έκαναν λόγο για βιωσιμότητα του Ασφαλιστικού μέχρι το 2010…
Ήδη, εν μέσω πανδημίας, η συνταξιοδοτική δαπάνη έχει ξεπεράσει το 18% του ΑΕΠ, κυρίως λόγω πτώσης (ύφεση) του εθνικού προϊόντος, ενώ εάν αποδιδόταν κανονικά όλες οι συντάξεις (κύριες και επικουρικές, εφάπαξ , μερίσματα κ.λπ.), μια εκκρεμότητα που υπολογίζεται σε 420.000 αιτήσεις, τότε η συνολική συνταξιοδοτική δαπάνη θα ήταν αυξημένη κατά τουλάχιστον 1% του ΑΕΠ (1,7 δις).
Η κρατική στήριξη στον ΕΦΚΑ, πέρυσι και φέτος, λόγω και της πανδημίας υπολογίζεται σε άνω των 2 δις ευρώ.
5.Η (κυβερνητική) τάση είναι η μείωση του έμμεσου (ασφαλιστικού) εργατικού κόστους. Ήδη, αυτό έχει μειωθεί κοντά στο 6 ποσοστιαίες μονάδες (κυρίως από την πλευρά των επιχειρήσεων και εις βάρος των κοινωνικών παροχών, όχι ευθέως των εσόδων του ασφαλιστικού). Μάλιστα σε ένα χρόνο θα μειωθεί κατά 0,5 της μονάδας η εισφορά υπέρ επικουρικού.
Αυτές οι μειώσεις, στο βαθμό που δεν ενισχύεται η απασχόληση και δεν βελτιώνονται οι μισθοί των εργαζομένων, προκαλούν και πρόσθετα ταμειακά-λειτουργικά προβλήματα στο συνταξιοδοτικό.
