Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα υποσχέθηκε νέα στήριξη και ένα νέο σχέδιο την Τετάρτη (15/6) για τα ομόλογα προκειμένου να μετριάσει την καταστροφή της αγοράς που έχει πυροδοτήσει φόβους για μια νέα κρίση χρέους στις χώρες του Νότου της ευρωζώνης, αλλά φαίνεται να έχει απογοητεύσει τους επενδυτές που προσδοκούσαν πιο τολμηρά βήματα.
Όπως μετέδωσε το Reuters, το κόστος δανεισμού του δημοσίου έχει εκτοξευθεί στην περιφέρεια του μπλοκ των 19 χωρών της Ευρωζώνης από τότε που η ΕΚΤ αποκάλυψε σχέδια (την περασμένη Πέμπτη) για αύξηση των επιτοκίων σε μια προσπάθεια να δαμάσει τον οδυνηρά υψηλό πληθωρισμό που κινδυνεύει να παγιωθεί.
Οι φόβοι για Ελλάδα, Ιταλία και Ισπανία
Στη συνέχεια, το ξεπούλημα στις αγορές επιδεινώθηκε από την απόφαση της ΕΚΤ να μην αναφέρει λεπτομερώς τα σχέδιά της να περιορίσει αυτή την αύξηση του κόστους δανεισμού, προκαλώντας φόβους ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ήταν υπερβολικά εφησυχασμένοι για την κατάσταση των πιο χρεωμένων χωρών, όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Ελλάδα.
Αντιμετωπίζοντας την απειλή επανάληψης της κρίσης χρέους που σχεδόν κατέρρευσε το ενιαίο νόμισμα πριν από μια δεκαετία, η ΕΚΤ αντέστρεψε την πορεία της, σχεδιάζοντας ένα νέο σύστημα στήριξης και κατευθύνοντας μετρητά από χρέος που λήγουν στην πανδημία των 1,7 τρισεκατομμυρίων ευρώ που έληξε πρόσφατα πρόγραμμα στήριξης προς τα χρεωμένα κράτη.
«Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε να δώσει εντολή στις αρμόδιες επιτροπές της Ευρωσυστήματος μαζί με τις υπηρεσίες της ΕΚΤ να επιταχύνουν την ολοκλήρωση του σχεδιασμού ενός νέου μέσου κατά του κατακερματισμού προς εξέταση από το Διοικητικό Συμβούλιο», ανακοίνωσε η ΕΚΤ μετά από την έκτακτη συνεδρίαση της Τετάρτης (15/6).
Μιλώντας σε συνέδριο την Τετάρτη, ο επικεφαλής της ολλανδικής κεντρικής τράπεζας Klaas Knot είπε ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ζήτησαν από το προσωπικό της ΕΚΤ να εργαστεί με επιταχυνόμενους ρυθμούς για ένα νέο εργαλείο σε περίπτωση που η αποστολή επανεπενδύσεων στις Νότιες χώρες δεν ήταν αρκετή.
«Δεν ξέρουμε αν θα είναι αρκετό, εξαρτάται από το πώς θα ανταποκριθούν οι αγορές. Αλλά αν δεν είναι αρκετό, να είστε σίγουροι ότι είμαστε έτοιμοι», δήλωσε ο Knot.
Ο Σλοβάκος ομόλογός του, Πίτερ Καζιμίρ, δήλωσε ότι είναι ακόμη «πρόωρο» να συζητηθούν οι λεπτομέρειες για το πώς θα μοιάζει ένα νέο εργαλείο.
Απογοήτευση στους επενδυτές
Οι επενδυτές καλωσόρισαν τις προθέσεις της ΕΚΤ, αλλά εξακολουθούσαν να είναι απογοητευμένοι από την έλλειψη λεπτομερειών και την έλλειψη σταθερής δέσμευσης.
«Πιστεύω ότι ουσιαστικά είναι το ελάχιστο από αυτό που θα μπορούσε να αναμενόταν, αλλά πιστεύω επίσης ότι είναι το πιο ρεαλιστικό αποτέλεσμα αυτού που θα μπορούσε να είναι ένας συμβιβασμός σήμερα», δήλωσε ο οικονομολόγος της Danske Bank, Piet Christiansen.
Πρόσθεσε ότι το να ζητηθεί από το προσωπικό να καταστρώσει ένα σχέδιο έδωσε επίσης στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής λίγο χρόνο για να δουν πώς θα διευθετηθεί η αγορά από μόνη της.
Το ευρώ υποχώρησε περίπου 0,7% έναντι του δολαρίου μετά τη δήλωση της ΕΚΤ, ενώ οι ιταλικές αποδόσεις εκτινάχθηκαν περίπου 7 μονάδες βάσης.
Η διαφορά μεταξύ 10ετών ιταλικών και γερμανικών ομολόγων, βασικός δείκτης, διευρύνθηκε στο 241 αμέσως μετά την ανακοίνωση, αλλά στη συνέχεια ανέκαμψε στα 231, υποδηλώνοντας την πεποίθηση ότι η ΕΚΤ θα ενεργήσει πιο αποφασιστικά, ίσως στη συνεδρίαση της 21ης Ιουλίου, όταν θα αυξήσει τα επιτόκια για πρώτη φορά σε μια περίοδο πάνω από μια δεκαετία.
«Η απόφαση για τις επανεπενδύσεις ήταν το ελάχιστο που θα μπορούσε να έχει ξεφύγει η ΕΚΤ σήμερα», δήλωσε ο Τζακ Άλεν-Ρέινολντς στην Capital Economics.
«Δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι θα καταλήξουν σε συναίνεση για ένα τέτοιο εργαλείο στην επόμενη συνάντηση πολιτικής τον Ιούλιο, επομένως θα μπορούσαμε να δούμε τα spread να διευρύνονται περαιτέρω πριν δημιουργηθεί ένα νέο εργαλείο», πρόσθεσε.
Η ανακοίνωση της ΕΚΤ
Σήμερα το Διοικητικό Συμβούλιο συνεδρίασε για να ανταλλάξει απόψεις σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση της αγοράς. Από τη στιγμή που ξεκίνησε η σταδιακή διαδικασία εξομάλυνσης της πολιτικής τον Δεκέμβριο του 2021, το Διοικητικό Συμβούλιο δεσμεύτηκε να δράσει ενάντια στους κινδύνους κατακερματισμού που αναζωπυρώνονται.
Η πανδημία έχει αφήσει μόνιμα τρωτά σημεία στην οικονομία της ζώνης του ευρώ, τα οποία πράγματι συμβάλλουν στην άνιση μετάδοση της ομαλοποίησης της νομισματικής μας πολιτικής σε όλες τις δικαιοδοσίες.
Βάσει αυτής της αξιολόγησης, το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε ότι θα εφαρμόσει ευελιξία στην επανεπένδυση των ομολόγων που λήγουν και βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιο PEPP (σ.σ. πρόγραμμα αγοράς ομολόγων στο πλαίσιο της πανδημίας), με σκοπό τη διατήρηση της λειτουργίας του μηχανισμού μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής, μια προϋπόθεση για να μπορέσει η ΕΚΤ να ανταποκριθεί στην εντολή για τη σταθερότητα των τιμών.
Επιπλέον, το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε να δώσει εντολή στις αρμόδιες επιτροπές του Ευρωσυστήματος μαζί με τις υπηρεσίες της ΕΚΤ να επιταχύνουν την ολοκλήρωση του σχεδιασμού ενός νέου εργαλείου κατά του κατακερματισμού, που θα παρουσιαστεί προς εξέταση από το Διοικητικό Συμβούλιο.
