Οι ασφαλισμένοι με διαδοχική ασφάλιση βγαίνουν πιο εύκολα στη σύνταξη, στο 62ο έτος της ηλικίας, αλλά κινδυνεύουν να λάβουν μικρές αποδοχές.
Με το νέο σύστηνα απόδοσης της σύνταξης ένας ελεύθερος επαγγελματίας με ασφάλιση στον ΟΑΕΕ μπορεί να επιλέξει την ασφάλιση του μισθωτού και να μην περιμένει έτσι να συμπληρώσει 40 χρόνια ασφάλισης. Και ένας αγρότης που πριν είχε ΟΑΕΕ ή ήταν μισθωτός, μπορεί να επιστρέψει στην αρχική ασφάλιση και να συνταξιοδοτηθεί νωρίτερα. Ελάχιστη προϋπόθεση είναι στον τελευταίο ασφαλιστικό φορέα, προκειμένου αυτός να εξετάσει την αίτηση του για συνταξιοδότηση, είναι να έχει 1.000 ένσημα (στο σύνολο) και μόλις 300 την τελευταία 5ετία (από 1.500 στο σύνολο και 500 την τελευταία 5ετία που ίσχυε παλαιότερα).
Παράθυρα πρόωρης εξόδου
Αναλυτικά οι νέες προϋποθέσεις και οι ευκαιρίες πρόωρης σύνταξης:
-Ένας ελεύθερος επαγγελματίας πρέπει να συμπληρώσει 40 έτη ασφάλισης προκειμένου να βγει στη σύνταξη στο 62ο έτος (καθεστώς ΤΕΒΕ/ΟΑΕΕ). Ωστόσο, εάν είχε αρχικά (παλαιότερα) ένσημα ως μισθωτός στο ΙΚΑ, μπορεί να επανέλθει στην ασφάλιση μισθωτού. Έτσι με 1.000 ένσημα και μόλις 300 την τελευταία περίοδο (όσα μπορεί να κολλήσει ένα μισθωτός στη διάρκεια ενός μόλις έτους) μπορεί να αιτηθεί σύνταξης στο 62ο έτος με 30, 20, ακόμη και 15 έτη.
Βεβαίως δεν θα λαμβάνει σημαντικές αποδοχές με τόσο λίγα χρόνια ασφάλισης. Αλλά, από την στιγμή που μπορεί να συνεχίσει να εργάζεται με περικοπή μόλις του 30% της σύνταξης, δεν ρισκάρει τίποτα και, σε κάθε περίπτωση, βγαίνει κερδισμένος.
Ως προς την ασφάλιση ενός ελεύθερου επαγγελματία-ιδιοκτήτη και ως μισθωτού (π.χ. διαχειριστής στην εταιρεία του) είναι μια απλή διαδικασία και, στη συνέχεια, με βάσει το νέο ασφαλιστικό, δεν υποχρεούται καν να πληρώνει ασφάλιστρα στον ΟΑΕΕ ως μέτοχος (υπερκαλύπτεται η χαμηλότερη ασφαλιστική κλάση των ελευθέρων επαγγελματιών).
-Πιο εντυπωσιακή είναι η περίπτωση των αγροτών. Οι οποίοι, σε κάθε περίπτωση, πρέπει να συμπληρώσουν το 67ο έτος για να πάρουν σύνταξη. Ο πρώην ΟΓΑ δεν δίνει σύνταξη πριν από αυτό το όριο ούτε και με 40 έτη ασφάλισης…
Σε αυτές τις περιπτώσεις η επάνοδος στον ΟΑΕΕ ή στο ΙΚΑ (εάν υπάρχουν) που τώρα έχουν ενσωματωθεί στον ΕΦΚΑ μπορεί να διευκολύνουν μια πιο έγκαιρη συνταξιοδότηση. (Ωστόσο και οι δύο εναλλακτικές συνεπάγονται κάποιο πρόσθετο ασφαλιστικό κόστος, εν σχέσει με το χαμηλό ύψους του ΟΓΑ). Αν επιστρέψει στον ΟΑΕΕ μπορεί να συνταξιοδοτηθεί με 40 έτη ασφάλισης, σαν μισθωτός με 15 έτη. Και στις δύο περιπτώσεις στο 62ο έτος.
Ειδικά για τους αγρότες υπάρχει η διέξοδος και του εργοσήμου (κοστίζει 11,63 ευρώ κάθε ημέρα ασφάλισης, κάπου 3.500 για τα αναγκαία 300 ένσημα προκειμένου κάποιος να χαρακτηριστεί και πάλι μισθωτός και να εξεταστεί η αίτησή του από το πρώην ΙΚΑ….).
-Ειδικά για τα αγροτικά εισοδήματα μέχρι 10.000 ευρώ (καθαρά) οι συνταξιούχοι δεν πληρώνουν ασφάλιστρα-δεν τους περικόπτεται η σύνταξη κατά 30%. Κατά συνέπεια, οι αγρότες που είχαν πριν χρόνο ασφάλισης στον ΟΑΕΕ ή στο ΙΚΑ δεν είναι ανάγκη να περιμένουν μέχρι το 67ο έτος της ηλικίας για να πάρουν σύνταξη ΟΓΑ. Δηλαδή να συνεχίσουν να πληγώνουν ασφάλιστρα και να χάνουν συντάξεις επί μια 5ετία. Δύνανται να επιστρέψουν, αντιστοίχως, στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ ή του ΙΚΑ και να λάβουν σύνταξη ήδη από το 62ο έτος. Και, στη συνέχεια, να διατηρήσουν την αγροτική τους εκμετάλλευση χωρίς καμιά επιβάρυνση.
Ποιοι χάνουν
-Σύνταξη ωστόσο δεν μπορεί να πάρει ένας δημόσιος υπάλληλος που συνεχίζει να υπηρετεί, έστω και αν έχει συμπληρώσει τις προϋποθέσεις το 2012 (ΙΚΑ και δημόσιο) με 36 έτη ασφάλισης μέχρι το 2011. Και αυτό γιατί πρέπει να παραιτηθεί όπως ρητά προβλέπεται στο δημόσιο.
Οι νέες διατάξεις για την διαδοχική ασφάλιση ωστόσο οδηγούν και σε μείωση των αποδοχών.
Πέραν του πέναλτι 6% (στην εθνική σύνταξη) για κάθε χρόνο πρόωρης εξόδου, σε ορισμένες περιπτώσεις ένας ασφαλισμένος καλείται να μην περιλάβει στην αίτησή του χρόνο ασφάλισης που ανατρέπει τα δεδομένα. Για παράδειγμα:
-Ναυτικός με 20 χρόνια ασφάλισης έμεινε στη στεριά και άνοιξε κατάστημα, ασφαλιζόμενος για 5 χρόνια. Σε ηλικία 52 ετών δικαιούται σύνταξη ως ναυτικός, αλλά δεν θα δικαιωθεί εάν εμπλέξει και τον χρόνο του ΟΑΕΕ. Θα πρέπει να κάνει αίτηση απ ευθείας στο ΝΑΤ, χωρίς άλλο-πρόσθετο χρόνο ασφάλισης, και να συνταξιοδοτηθεί αυστηρά με 20ετία. Αν ζητήσει την συμπερίληψη και του χρόνου ασφάλισης ως ελεύθερος επαγγελματίας, ο ΟΑΕΕ θα ζητήσει 40 έτη ασφάλισης (συν 15 δηλαδή) και το 62ο έτος της ηλικίας (μετά από 10 χρόνια).
Μάλιστα τον επιπλέον αυτόν χρόνο δεν μπορεί να τον αναγνωρίσει (προσμετρήσει) ποτέ στο μέλλον προκειμένου να βελτιωθούν οι αποδοχές του.
Οι προϋποθέσεις
Για να χορηγήσει σύνταξη ο e-ΕΦΚΑ πρέπει στην ασφάλιση του τελευταίου ενταχθέντα φορέα να πραγματοποιήθηκαν:
α/ για κρίση του δικαιώματος σύνταξης λόγω γήρατος χίλιες (1.000) ημέρες ασφάλισης συνολικά από τις οποίες τριακόσιες (300) ημέρες την τελευταία πενταετία πριν την υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης ή πριν τη διακοπή της ασφάλισης.
β/για κρίση του δικαιώματος σύνταξης λόγω αναπηρίας ή θανάτου, να πραγματοποιήθηκαν εξακόσιες (600) ημέρες ασφάλισης οποτεδήποτε πριν τη διακοπή της δραστηριότητας ή απασχόλησης ή την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης ή την επέλευση του ασφαλιστικού κινδύνου για τις συντάξεις λόγω αναπηρίας ή θανάτου, και να πληρούνται οι διατάξεις της νομοθεσίας του τελευταίου ενταχθέντα φορέα με ολόκληρο το χρόνο της διαδοχικής ασφάλισης.
