Υπό το πρίσμα των σημερινών συνθηκών και όπως αποτυπώνεται στις συστάσεις ανά χώρα, το Eurogroup θεωρεί ότι η στήριξη της συνολικής ζήτησης μέσω δημοσιονομικών πολιτικών το 2023 δεν δικαιολογείται, ενώ η εστίαση θα πρέπει αντίθετα να δοθεί στην προστασία των πλέον ευάλωτων, διατηρώντας παράλληλα την ευελιξία προσαρμογής, εάν χρειαστεί. Οι δημοσιονομικές πολιτικές σε όλες τις χώρες θα πρέπει να στοχεύουν στη διατήρηση της βιωσιμότητας του χρέους, καθώς και στην αύξηση του αναπτυξιακού δυναμικού με βιώσιμο τρόπο για την ενίσχυση της ανάκαμψης, διευκολύνοντας έτσι και το έργο της νομισματικής πολιτικής για τη διασφάλιση της σταθερότητας των τιμών, μη προσθέτοντας πληθωριστικές πιέσεις, αναφέρει η ανακοίνωση της Ευρωομάδας χτυπώντας καμπανάκια για την ελληνική κυβέρνηση.
Ολόκληρη η δήλωση του Eurogroup για τους προσανατολισμούς δημοσιονομικής πολιτικής για το 2023
Ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, στον απόηχο της παγκόσμιας πανδημίας, άλλαξε σημαντικά το γεωπολιτικό και οικονομικό πλαίσιο. Μέσω των επιπτώσεων στο διεθνές εμπόριο, ο αντίκτυπος του πολέμου στις οικονομίες των κρατών μελών της ζώνης του ευρώ έγινε αισθητός μέσω των υψηλότερων τιμών της ενέργειας και των τροφίμων και πρώτων υλών, προσθέτοντας πληθωριστικές πιέσεις και εξασθενίζοντας τις προοπτικές ανάπτυξης.
Τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους, το Eurogroup συμφώνησε για τη δημοσιονομική καθοδήγηση για το 2023, υπογραμμίζοντας τη σημασία του συνεχιζόμενου συντονισμού της δημοσιονομικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ για την αντιμετώπιση των αυξημένων κινδύνων και αβεβαιοτήτων και των επιπτώσεών τους στην οικονομία μας. Συμφωνήσαμε επίσης ότι οι πολιτικές μας πρέπει να παραμείνουν ευέλικτες και ευπροσάρμοστες και ότι είμαστε έτοιμοι να προσαρμόσουμε τη στάση της πολιτικής μας στις ταχέως εξελισσόμενες συνθήκες, όπως απαιτείται.
Έκτοτε, το μακροοικονομικό περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένων των προοπτικών ανάπτυξης και της δυναμικής του πληθωρισμού, έχει επιδεινωθεί, όπως επιβεβαιώνεται από τις τελευταίες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της ΕΚΤ. Ενώ οι οικονομίες μας παραμένουν ανθεκτικές, υποστηριζόμενες από τις ευμεγέθεις δράσεις πολιτικής μας σε επίπεδο ΕΕ, ευρωζώνης και κρατών μελών, οι παγκόσμιοι παράγοντες κινδύνου, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που σχετίζονται με τον πόλεμο, την πανδημία και τη μεταβλητότητα των χρηματοπιστωτικών αγορών, παραμένουν αυξημένοι. Διάφοροι περιορισμοί από την πλευρά της προσφοράς, συμπεριλαμβανομένης της αυξανόμενης διαθεσιμότητας εργατικού δυναμικού σε ορισμένα κράτη μέλη και τομείς, θα μπορούσαν να περιορίσουν τη βραχυπρόθεσμη ανάπτυξη. Παρόλο που αυτές οι εξελίξεις και οι κίνδυνοι επηρεάζουν ολόκληρη την οικονομία της ζώνης του ευρώ, το επίπεδο των επιπτώσεων είναι ετερογενές μεταξύ των κρατών μελών. Η τρέχουσα οικονομική κατάσταση και η αυξημένη αβεβαιότητα απαιτούν προσεκτικό σχεδιασμό της δημοσιονομικής πολιτικής, συμπεριλαμβανομένης της ποιότητας των μέτρων, και συντονισμό των δημοσιονομικών πολιτικών στη ζώνη του ευρώ το 2023.
Υπό το πρίσμα των σημερινών συνθηκών και όπως αποτυπώνεται στις συστάσεις ανά χώρα, το Eurogroup θεωρεί ότι η στήριξη της συνολικής ζήτησης μέσω δημοσιονομικών πολιτικών το 2023 δεν δικαιολογείται, ενώ η εστίαση θα πρέπει αντίθετα να δοθεί στην προστασία των πλέον ευάλωτων, διατηρώντας παράλληλα την ευελιξία προσαρμογής, εάν χρειαστεί. Οι δημοσιονομικές πολιτικές σε όλες τις χώρες θα πρέπει να στοχεύουν στη διατήρηση της βιωσιμότητας του χρέους, καθώς και στην αύξηση του αναπτυξιακού δυναμικού με βιώσιμο τρόπο για την ενίσχυση της ανάκαμψης, διευκολύνοντας έτσι και το έργο της νομισματικής πολιτικής για τη διασφάλιση της σταθερότητας των τιμών, μη προσθέτοντας πληθωριστικές πιέσεις. Οι δημοσιονομικές πολιτικές θα πρέπει να συνεχίσουν να διαφοροποιούνται κατάλληλα ανάλογα με την οικονομική και δημοσιονομική κατάσταση των κρατών μελών, μεταξύ άλλων όσον αφορά την έκθεσή τους στην κρίση και την εισροή εκτοπισμένων ατόμων από την Ουκρανία. Τα δημοσιονομικά μέτρα θα πρέπει να επικεντρωθούν στην άμβλυνση των περιορισμών από την πλευρά της προσφοράς που συγκρατούν τις οικονομίες μας. Η εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και η στήριξη των επενδύσεων για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση παραμένουν προτεραιότητες, ενώ παράλληλα θα πρέπει να διαφοροποιηθεί διαρθρωτικά ο ενεργειακός εφοδιασμός και να βελτιωθεί η ενεργειακή ανεξαρτησία, λαμβανομένης υπόψη της πρωτοβουλίας REPowerEU και της αποτελεσματικής χρήσης του ΤΑΜΕ και άλλων κονδυλίων της ΕΕ, κατά περίπτωση. Επιπλέον, η Διακήρυξη των Βερσαλλιών ορίζει ένα πρόγραμμα δράσης για την ενίσχυση των αμυντικών μας δυνατοτήτων, τη μείωση των ενεργειακών μας εξαρτήσεων και τη δημιουργία μιας πιο ισχυρής οικονομικής βάσης, το οποίο πρέπει να προωθηθεί από όλους, τα μεμονωμένα κράτη μέλη και συλλογικά σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Τα δημοσιονομικά μέτρα ευρείας βάσης, όπως οι γενικές μειώσεις των φόρων και των ειδικών φόρων κατανάλωσης, αποσκοπούσαν στην άμβλυνση των επιπτώσεων της ταχείας αύξησης των τιμών της ενέργειας σε εθνικό επίπεδο, αλλά αυτά θα πρέπει να είναι προσωρινά και να προσαρμόζονται όλο και περισσότερο προς την κατεύθυνση της στόχευσης των πιο ευάλωτων. Καθώς προετοιμάζουμε τους εθνικούς μας προϋπολογισμούς για το 2023, οι προσαρμογές πολιτικής θα πρέπει να διατηρήσουν τα κίνητρα για την ενεργειακή μετάβαση.
Από την άποψη αυτή, τα εισοδηματικά μέτρα είναι, κατ’ αρχήν, προτιμότερα από τα μέτρα για τις τιμές. Θα συνεχίσουμε να συντονίζουμε τα μέτρα μας από την άποψη αυτή και θα κάνουμε απολογισμό της προόδου μας στο πλαίσιο της άσκησης του σχεδίου δημοσιονομικού σχεδίου προς το τέλος του έτους. Αναγνωρίζουμε ότι οι αρνητικές επιπτώσεις στα εισοδήματα λόγω των υψηλών τιμών της ενέργειας δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνιμα με αντισταθμιστικά δημοσιονομικά μέτρα, αλλά θα απαιτήσουν μεσοπρόθεσμα επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση και την ανάπτυξη περιβαλλοντικά βιώσιμων τοπικών πηγών ενέργειας.
Παρόλο που το σημερινό παγκόσμιο περιβάλλον θέτει σημαντικές προκλήσεις, το Eurogroup έχει πλήρη εμπιστοσύνη στην ανθεκτικότητα των οικονομιών της ζώνης του ευρώ και παραμένει πλήρως προσηλωμένη στην εξασφάλιση των συνθηκών για υψηλή βιώσιμη ανάπτυξη και στην επίτευξη των στόχων της πολιτικής μας με ενιαίο τρόπο. Όπως συμφωνήθηκε από τους ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου, το Eurogroup θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις οικονομικές εξελίξεις και να διασφαλίζει ότι η πολιτική μας αντίδραση παραμένει καλά συντονισμένη, αποφασιστική και ευέλικτη.
Δήλωση της Συνόδου Κορυφής
1. Συζητήσαμε την οικονομική κατάσταση. Ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας τροφοδοτεί τις υψηλές παγκόσμιες τιμές ενέργειας, εμπορευμάτων και τροφίμων και αυξάνει την αβεβαιότητα, παράγοντες που μειώνουν την ανάπτυξη και εντείνουν τις πληθωριστικές πιέσεις παγκοσμίως.
2. Οι οικονομίες μας παραμένουν θεμελιωδώς ισχυρές λόγω των σημαντικών δράσεων πολιτικής μας σε επίπεδο ΕΕ, ζώνης ευρώ και εθνικών κρατών. Παραμένουμε ενωμένοι στην αταλάντευτη αποφασιστικότητά μας να αυξήσουμε την ανθεκτικότητα των οικονομιών μας.
3. Λαμβάνοντας υπόψη την επιστολή του Προέδρου του Eurogroup της 21ης Ιουνίου 2022, καλούμε τo Eurogroup να παρακολουθεί στενά τις οικονομικές εξελίξεις. Θα συνεχίσουμε να είμαστε καλά συντονισμένοι, αποφασιστικοί και ευέλικτοι στην αντίδρασή μας.
4. Ένα ισχυρό ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι καθοριστικό για την προσέλκυση βιώσιμων επενδύσεων, τη στήριξη της καινοτομίας, την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και τη στήριξη της ισχυρής ανάπτυξης. Κατά συνέπεια, εμείς:
α) χαιρετίζουμε τη δήλωση του Eurogroup για το μέλλον της Τραπεζικής Ένωσης, η οποία προβλέπει ότι, ως άμεσο βήμα, οι εργασίες για την Τραπεζική Ένωση θα πρέπει να επικεντρωθούν στην ενίσχυση του κοινού πλαισίου για τη διαχείριση τραπεζικών κρίσεων και των εθνικών συστημάτων εγγύησης των καταθέσεων. Καλούμε την Επιτροπή να υποβάλει νομοθετικές προτάσεις, ώστε να ολοκληρωθεί η ενίσχυση του πλαισίου πριν από το τέλος του τρέχοντος θεσμικού κύκλου,
β) χαιρετίζουμε τη δέσμευση του Eurogroup σε μορφή χωρίς αποκλεισμούς να προσδιορίσει στη συνέχεια με συναινετικό τρόπο πιθανά περαιτέρω μέτρα όσον αφορά τα άλλα εκκρεμή στοιχεία για την ενίσχυση και την ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης,
γ) να καλέσουν σε εντατικοποίηση των προσπαθειών για την εμβάθυνση της Ένωσης Κεφαλαιαγορών,
δ) χαιρετίζουν εν προκειμένω την πρόοδο που έχει σημειωθεί στις νομοθετικές εργασίες με σκοπό την προώθηση των μακροπρόθεσμων επενδύσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την προσαρμογή των τραπεζικών και ασφαλιστικών προληπτικών κανονισμών, την προστασία των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών από απειλές στον κυβερνοχώρο και εγκληματικές απειλές, τη ρύθμιση της ψηφιακής χρηματοδότησης και την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.
5. Χαιρετίζουμε την αναμενόμενη λήξη του πλαισίου ενισχυμένης εποπτείας για την Ελλάδα, το οποίο θα αποτελέσει σημαντικό ορόσημο για τη βιώσιμη ανάπτυξη, τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και τη συνέχιση της δημοσιονομικής υπευθυνότητας της Ελλάδας.
