Με την… βοήθεια των 30χρονων παιδιών τους μπορούν να συνταξιοδοτηθούν πρόωρα, ακόμη και σήμερα, πολλές μητέρες στον ιδιωτικό τομέα ή γονείς στο δημόσιο.
Αν και οι σχετικές-μεταβατικές διατάξεις φθίνουν (έχουν εξαντληθεί), ωστόσο λειτουργούν υπό τρεις βασικές προϋποθέσεις:
- Την ανηλικότητα του τέκνου μέχρι το 2012.
- Την συμπλήρωση του αναγκαίου ασφαλιστικού χρόνου (18,4 έτη στον ιδιωτικό τομέα και 25 χρονια στο Δημόσιο και τα ειδικά Ταμεία ΔΕΚΟ και Τραπεζών).
- Οι άνδρες δημόσιοι υπάλληλου να μην έχουν συμπληρώσει 25ετία το 2010, έτσι ώστε με 25ετια κατά την επόμενη διετία (2011-12) να συνταξιοδοτηθούν με βάση το 52ο (ανήλικο το 2011) ή το 55ο έτος (2012).
Εννοείται ότι όλα τα θεμελιωμένα έτη συνταξιοδότησης τα οποία δεν είχαν συμπληρωθεί μέχρι 18/8/2015 δεν ισχύουν. Από την επόμενη 19/8/2015 προστίθενται επιπλέον χρόνοι μέχρι το 62ο έτος της ηλικίας με 35ετία ή το 67ο έτος με λιγότερα έτη ασφάλισης.
Με αυτά τα δεδομένα, οι ασφαλισμένες που γεννήθηκαν πριν το 1969 και είχαν ανήλικο μέχρι το 2012 είναι οι μόνες ουσιαστικά που ωφελούνται από τα μεταβατικά όρια ηλικίας για τις εργαζόμενες μητέρες.
Η συνταξιοδότηση με 5.500 ένσημα (ιδιωτικός τομέας) ή 25ετία (Δημόσιο-ΔΕΚΟ-Ειδικά Ταμεία) ουσιαστικά καταργήθηκε από το 2015 (γ΄ μνημόνιο). Ωστόσο, υπάρχουν ακόμη σε ισχύ μεταβατικές διατάξεις που μπορούν να ωφελήσουν μια ασφαλισμένη (ή άνδρα δημόσιο υπάλληλο που είχε 25ετία και ανήλικο τη διετία 2011-12).
Βεβαίως, η πλήρης κατάργηση των μεταβατικών διατάξεων τέθηκε σε ισχύ από τα τέλη του 2022, άρα θεωρητικά και όσες γυναίκες (ή άνδρες δημόσιοι υπάλληλοι για την περίοδο 2011-12) που γεννήθηκαν ακόμη και το 1971 έχουν την ευχέρεια πρόωρης εξόδου. Πλην όμως αφορά σε κατηγορίες μετά το 62ο έτος της ηλικίας (σ.σ. προφανώς με λιγότερα από 40 έτη ασφάλισης μαζί με τα πλασματικά).
Αλλά, ας δούμε τι αλήθεια ισχύει 14 χρόνια μετά:
Παράδειγμα 1: Γυναίκα που γεννήθηκε το 1971 και είχε 18 έτη και 4 μήνες ασφάλιση το 2011 και ανήλικο τέκνο είχε θεμελιώσει το 50ό έτος για συνταξιοδότηση με μειωμένη, πλην όμως έκλεισε το 50ό έτος το 2021, οπότε το νέο όριο ηλικίας έχει ανέλθει στο 65ο έτος και 3 μήνες.
Παράδειγμα 2: Αντιθέτως, μια γυναίκα του γεννήθηκε το 1969 συμπλήρωσε το 50ό έτος το 2019, άρα έχει κατοχυρώσει το δικαίωμα εξόδου στο 61ο και 5 μήνες (πριν δηλαδή το όριο του 62ου έτους).
Παράδειγμα 3: Στην ίδια περίπτωση (ανήλικο το 2010 και 5.500 ένσημα) μια ασφαλισμένη ελάμβανε πλήρη σύνταξη στο 55ο έτος. Εάν έχει γεννηθεί το 1963, συμπλήρωσε την συγκεκριμένη ηλικία το 2018, άρα συνταξιοδοτείται με πλήρεις αποδοχές στο 61ο έτος (το 2024).
Παράδειγμα 4: Αν όμως μια γεννηθείσα το 1968 προσελήφθη στο δημόσιο το 1986 και μαζί με τα πλασματικό έτος από το ανήλικο τέκνο θεμελίωσε 25ετία το 2010, έχει συμπληρωσει το 50ο έτος το 2018, άρα συνταξιοδοτείται στο 60ό και 2 μήνες. Διαφορετικά, με 25ετία το 2010 και 35ετία το 2020 θεμελιώνει το 61ο έτος (οπότε θα συνταξιοδοτηθεί το 2029 έχουσα στην ασφάλεια 43 έτη…).
Τα ανωτέρω, σε περίπτωση που η εργασία (και ασφάλιση) εν συνεχίστηκε λόγω ανεργίας ή εθελούσιας εξόδου. Γιατί με 25ετία το 2012 πλέον οι εργαζόμενοι έχουν 37 έτη και, έναν έχουν συμπληρώσει το 62ο έτος, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν εξαγοράζοντας τρία (3) πλασματικά έτη.
Προϋποθέσεις
Προκειμένου να συνταξιοδοτηθεί παλαιά ασφαλισμένη με τις συνταξιοδοτικές διατάξεις για τις μητέρες ανηλίκων, θα πρέπει κατά τη συμπλήρωση 5.500 Ημέρες Ασφάλισης να συντρέχει η ανηλικότητα τέκνου της.
Σύνταξη Μητέρων στον Ιδιωτικό Τομέα
Σύνταξη Μητέρων σε ΔΕΚΟ-Δημόσιο*
*Άνδρες δημόσιοι υπάλληλοι 2011-12
Τα όρια ηλικίας που ισχύουν για τα έτη 2010-2012, εφόσον συμπληρώνονται εντός της μεταβατικής περιόδου (19.08.2015-31.12.2021), οδηγούν σε νέα όρια ηλικίας με βάση τον ακόλουθο Πίνακα του Ν. 4336/2015.
Μεταβατικά Όρια Ηλικίας
Σημειώσεις:
Α/ Οι παραπάνω προϋποθέσεις ισχύουν στον ιδιωτικό τομέα και για τους χήρους πατέρες ανήλικων παιδιών, ενώ στο δημόσιο ισχύουν και για τους δύο γονείς για την περίοδο 2011-12.
Β/ Επισημαίνεται ότι η ανηλικότητα του τέκνου σύμφωνα με τις διατάξεις e-ΕΦΚΑ (ΙΚΑ ΕΤΑΜ) υφίσταται μέχρι την ημερολογιακή συμπλήρωση των 18 ετών, ενώ στο δημόσιο ισχύει μέχρι την 31η Δεκεμβρίου εκάστου έτους.
Γ/ Για τη χορήγηση μειωμένης σύνταξης δεν απαιτείται η ύπαρξη 100 Ημερών Ασφάλισης ανά έτος κατά την τελευταία 5ετία.
Δ/ Διευκρινίζεται ότι από το 2011 και μετά η συμπλήρωση του αριθμού των ενσήμων μπορεί να γίνει με τους διευρυμένους πλασματικούς χρόνους του Ν. 3996/2011. Ωστόσο, ειδικά στην κατηγορία αυτή, δεν μπορούν να ληφθούν υπόψη για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος (δηλαδή, για τη συμπλήρωση των 5.500 ενσήμων) οι πλασματικοί χρόνοι τέκνων.
Αντιθέτως, αυτό ισχύει για το δημόσιο (πρόωρη συνταξιοδότηση με ανήλικο και συμπλήρωση χρόνου ασφάλισης με τα πλασματικά από το τέκνο…)