Οι δαπάνες είναι ήδη μεγαλύτερες με τη μείωση του ΕΝΦΙΑ να προκαλεί τις πρώτες απώλειες και μία σειρά από αιτήματα και προτάσεις για ελαφρύνσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα, τα καύσιμα, τα τρόφιμα και τους φόρους να έχουν πάρει σειρά. Την ίδια στιγμή, οι αποδόσεις στα ομόλογα μέσα σε ένα μήνα επέστρεψαν στα υψηλότερα επίπεδα της διετίας, επιβαρύνοντας το κόστος του δανεισμού για το μικρό δανειακό πρόγραμμα της Ελλάδας.
Ήδη, αυτή τη στιγμή, η κυβέρνηση κινείται για να λάβει μέτρα που θα περιορίσουν το βάρος τουλάχιστον για τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος, εφόσον όμως εξασφαλισθεί η συναίνεση των Βρυξελλών, καθώς οι τιμές του αερίου και του πετρελαίου αυξήθηκαν τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο, την ώρα που οι ελαφρύνσεις οι οποίες εφαρμόζονται δεν έχουν περάσει ακόμα στους καταναλωτές. Οι ελαφρύνσεις περνούν με καθυστέρηση στους λογαριασμούς νοικοκυριών και σαν να μη φτάνει αυτό, ο ρυθμιστής της αγοράς ΡΑΕ, εντόπισε λάθη και φουσκωμένα τιμολόγια στις καταμετρήσεις κι έχει ξεκινήσει έρευνα.
Η κυβέρνηση προχώρησε επίσης σε ανακοινώσεις για μειώσεις του ΕΝΦΙΑ ώστε να αντισταθμίσει τις αυξήσεις των αντικειμενικών τιμών που έχουν κόστος 350 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό, για να αντισταθμίσει τις αυξήσεις από τις αντικειμενικές τιμές, μέσω των οποίων περιμένει να εισπράξει μεγαλύτερα ποσά από τις μεταβιβάσεις.
Αν και ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έχει αφήσει «ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα» για μειώσεις και ελαφρύνσεις, έχουν ήδη αποκλειστεί μειώσεις στο ΦΠΑ στα καύσιμα και οι μειώσεις έμμεσων φόρων στα τρόφιμα κοστίζουν ή μπορεί να έχουν μόνιμο κι όχι έκτακτο χαρακτήρα κι έτσι είναι δύσκολο να εφαρμοστούν.
Δύσκολο σταυρόλεξο είναι ακόμα κι οι ελαφρύνσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος. Οι ελαφρύνσεις στο ρεύμα δεν περνούν στον προϋπολογισμό αφού έρχονται ως επιδότηση μέσα από τον ειδικό λογαριασμό, ο οποίος όμως ενισχύει τις ΑΠΕ και τη μετάβαση στην «πράσινη οικονομία», δηλαδή την πολιτική που έχει επιλέξει η ΕΕ. Τα περιθώρια είναι ασφυκτικά.
Η πρόωρη εξόφληση χρέους
Σε αυτό το κλίμα, ήρθαν να προστεθούν οι δυσκολίες από τον πληθωρισμό στο δανεισμό της χώρας. Έχει προϋπολογισθεί μικρός δανεισμός με έξοδο στις αγορές με ομόλογα για συνολικό ποσό 10 δισ. ευρώ, ενώ στο ποσό περιλαμβάνονται τα έσοδα από την έκδοση πράσινου ομολόγου το δεύτερο εξάμηνο τα οποία από τον αρχικό σχεδιασμό είχε τη μορφή μπαλαντέρ κι ακόμα κι αν το ομόλογο έχει χαρακτήρα επενδύσεων φιλικών προς το περιβάλλον, θα είναι σε κάθε περίπτωση συνδεδεμένο με πρακτικές ανάγκες του δημοσίου. Αυτά όμως μπορεί να αλλάξουν αν συνεχιστεί η άνοδος του πληθωρισμού και των επιτοκίων στα ομόλογα.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, η ελληνική οικονομία διαθέτει ένα «μαξιλάρι ασφαλείας» με ρευστότητα η οποία ήταν 31,6 δισ. ευρώ στο τέλος του 2021, αλλά η προοπτική στη λήξη του 2022 είναι το μαξιλάρι να μειωθεί μέχρι τα 24,8 δισ. ευρώ, εφόσον αποπληρωθούν πρόωρα τα τελευταία χρέη προς το ΔΝΤ αλλά και δόσεις από τα δάνεια των ευρωπαϊκών χωρών, που είναι και οι μεγαλύτερες σε αυτό το πακέτο αποπληρωμών συνολικού κόστους περίπου τα 7 δισ. ευρώ.
Το όφελος από τις πρόωρες αποπληρωμές είναι η έξοδος της ελληνικής οικονομίας από το καθεστώς αυξημένης εποπτείας από την οποία θέλει να απαλλαγεί η κυβέρνηση πριν από τις εκλογές. Αλλά με τον προϋπολογισμό να έχει ήδη αυξημένες ανάγκες και το κόστος του δανεισμού να έχει διογκωθεί καθώς η κυβέρνηση πρέπει να περάσει και μία σειρά από εξετάσεις, δυσκολεύει πολύ την επίτευξη του στόχου.
Η άνοδος των αποδόσεων των ομολόγων και η προσδοκία για αύξηση επιτοκίων από την ΕΚΤ πιθανότατα από φέτος προσθέτουν κι άλλες δυσκολίες στην εξίσωση.
