Πληρωμή της οφειλής στον ΕΦΚΑ για συνταξιοδότηση ή αποποίηση χρόνου ασφάλισης ώστε να μειωθεί το χρέος; Έστω και εάν αυτό οδηγεί σε μικρότερη σύνταξη…
Ή, μήπως, ο ασφαλισμένος με οφειλές είναι προτιμότερο να εγκαταλείψει κάθε προσπάθεια διευθέτησης των χρεών και να κατευθυνθεί στον ΟΠΕΚΑ για τη λήψη της σύνταξης ανασφάλιστου ηλικιωμένου;
Είναι τρία ερωτήματα τα οποία αντιμετωπίζουν πολλοί ασφαλισμένοι με οφειλές στον ΕΦΚΑ. Και σήμερα βρίσκονται χωρίς υγειονομική περίθαλψη.
Μάλιστα το πρόβλημα οξύνεται αφενός γιατί τα χρέη ξεπέρασαν τα 46 δις ευρώ, ενώ παράλληλα δεν υπάρχει προοπτική επαναφοράς των 120 δόσεων. Μια εξέλιξη που θα αποτελούσε μια κάποια λύση. Αφετέρου, οι μισοί εξ όσων εντάσσονται σε κάποια από τις υπάρχουσες ρυθμίσεις (24 δόσεις για τα τρέχοντα, 48 για τα έκτακτα και 70 δόσεις και παλιότερα χρέη, η ρύθμιση των οποίων χάθηκε εν μέσω πανδημίας), την εγκαταλείπουν μετά από την καταβολή λίγων δόσεων (σ.σ. συνήθως προκειμένου να πάρουν ασφαλιστική ενημερότητα).
Πρόσφατα ο υπουργός Εργασίας Α. Γεωργιάδης ανακοίνωσε την απόδοση σύνταξης ακόμη και σε όσους ελευθέρους επαγγελματίες χρωστούν έως 30.000 ευρώ (8.000 οι αγρότες).
Ωστόσο, το εν λόγω χρέος πρέπει να πληρωθεί (παρακράτηση από τη σύνταξη) εντός 5ετίας.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο προκύπτει η υποχρέωση καταβολής άνω των 6.000 ευρώ το χρόνο (5χ6.000=30.000) για την αποπληρωμή της οφειλής. Καταργείται έτσι το, γνωστό έως τώρα, όριο του 25% της σύνταξης που κατευθύνεται στην αποπληρωμή του χρέους.
Δηλαδή, ο ελεύθερος επαγγελματίας πρέπει να πληρώνει πάνω από 500 ευρώ το μήνα για πέντε χρόνια. Όταν με βάση τον ν.4387/16 (Κατρούγκαλου) και τις «χαμηλές» εισφορές του ν.4670/20 (Βρούτση), με 40ετία (σ.σ. αν και σπάνια περίπτωση για κάποιον που έχει οφειλή…) βγάζει σύνταξη 780 ευρώ (εισφορές 240,25 ευρώ το μήνα για κύρια σύνταξη, υγεία και ασφάλιση έναντι της ανεργίας).
Ωστόσο, οι περισσότερες περιπτώσεις ανασφάλιστων ελευθέρων επαγγελματιών με οφειλές αφορούν ηλικιωμένους στο 67ο έτος οι οποίοι έχουν 20 ή 25 χρόνια σαν ελεύθεροι επαγγελματίες. Με αυτές τις προϋποθέσεις η σύνταξη που βγαίνει είναι ελάχιστα πάνω από τη δόση των 500 ευρώ το μήνα (530 ευρώ για 20ετή ασφάλιση και 570 για 25ετία).
Σύνταξη ανασφάλιστου
Σε μια τέτοια περίπτωση, και στο βαθμό που ο ανασφάλιστος ηλικιωμένος δεν έχει προς μεταβίβαση περιουσιακά στοιχεία καθώς το χρέος στο ΚΕΑΟ θα συνεχίσει να τον βαραίνει, συμφέρει η λήψη σύνταξης ανασφάλιστου ηλικιωμένου ύψους 388 ευρώ (μείον εισφορά υγείας 6%).
Βεβαίως σε αυτή την περίπτωση το οικογενειακό εισοδήματα θα πρέπει να είναι κάτω των 8.640 ευρώ το χρόνο.
Άρνηση χρόνου ασφάλισης
Ωστόσο ο ασφαλισμένος μπορεί να διεκδικήσει την διαγραφή χρόνου ασφάλισης και έτσι να μειώσει, αντιστοίχως, τις οφειλές στον ΕΦΚΑ.
Σε κάθε περίπτωση καλόν είναι ο ασφαλισμένος να διατηρήσει χρόνο ασφάλισης τουλάχιστον 20 ετών προκειμένου να λάβει ολόκληρη την εθνική σύνταξη των 413 ευρώ.
Βεβαίως, η άρνηση χρόνου δεν γίνεται αυτομάτως δεκτή και ισχύουν οι κάτωθι προβλέψεις:
α) Όταν υπάρχει διπλή ασφάλιση (π.χ. ΙΚΑ και ΟΑΕΕ) χωρίς να υπάρχει υποχρέωση (π.χ. για ασφαλισμένους μετά το 1992).
β) Στις περιπτώσεις που υφίστανται οφειλές στον ΕΦΚΑ πέραν της 10ετίας και αυτές, πλέον, έχουν παραγραφεί.
γ) Σε περίπτωση παράλληλης ασφάλισης στον πρώην ΟΓΑ και σε ταμεία του αστικού τομέα.
