Οι υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) αποφάσισαν την Τετάρτη 31 Αυγούστου να αναστείλουν τη συμφωνία για τη χαλάρωση του καθεστώτος βίζας με τη Ρωσία. Ωστόσο, δεν αποφάσισαν για μια ευρύτερη απαγόρευση βίζας, όπως ζήτησαν ορισμένα κράτη μέλη, καθώς υπήρξε διχασμός.
Ο επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, δήλωσε ότι οι υπουργοί που συναντήθηκαν στην Πράγα κατέληξαν ότι οι σχέσεις με τη Μόσχα «δεν μπορούν να παραμείνουν αμετάβλητες» και ότι η συμφωνία, που επιτεύχθηκε το 2007, πρέπει να «ανασταλεί πλήρως».
Μετά την άτυπη συνάντηση, ο Μπορέλ είπε επίσης ότι η αναστολή θα καταστήσει τη λήψη βίζας για τους Ρώσους υπηκόους «πιο δύσκολη» και «πιο μακρύτερη». «Αυτό θα μειώσει σημαντικά τον αριθμό των νέων θεωρήσεων που εκδίδονται από τα κράτη μέλη της ΕΕ», πρόσθεσε.
Τουλάχιστον ένα εκατομμύριο Ρώσοι πολίτες εισήλθαν στην ΕΕ μέσω των χερσαίων συνόρων αφότου ξεκίνησε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι περισσότεροι μέσω Φινλανδίας και Εσθονίας, δήλωσε η υπηρεσία φύλαξης των συνόρων της ΕΕ, Frontex.
Σε μια παραχώρηση προς τις ανατολικές χώρες μέλη της ΕΕ, που είχαν ζητήσει πιο αυστηρά μέτρα, ο Μπορέλ τόνισε πως οι γειτονικές προς τη Ρωσία χώρες «μπορούν να λάβουν μέτρα σε εθνικό επίπεδο για να περιορίσουν την είσοδο στην ΕΕ».
Διευκρίνισε πάντως, πως αυτά τα μέτρα θα πρέπει να συνάδουν με τους κανόνες της συνθήκης Σένγκεν και υπογράμμισε πως είναι σημαντικό οι Ρώσοι μέλη της κοινωνίας των πολιτών να μπορούν να συνεχίσουν να έρχονται στην ΕΕ.
We have seen a substantial increase of border crossings from Russia into neighbouring states. This is becoming a security risk.
We therefore agree today with EU Foreign Ministers on Full Suspension of the EU-Russia visa facilitation agreement. pic.twitter.com/zdowgdOa8F
— Josep Borrell Fontelles (@JosepBorrellF) August 31, 2022
«Ένα απαραίτητο πρώτο βήμα»
Πριν από αυτή τη συνάντηση, η Πολωνία και τα τρία κράτη της Βαλτικής (Εσθονία, Λετονία και Λιθουανία) είχαν δηλώσει ότι εξετάζουν το ενδεχόμενο να απαγορεύσουν τους Ρώσους ταξιδιώτες, εάν δεν το έκανε η ΕΕ στο σύνολό της. Σε κοινή δήλωση, οι τέσσερις χώρες ανέφεραν ότι η αναστολή της συμφωνίας ήταν «ένα απαραίτητο πρώτο βήμα», προσθέτοντας:
«Πρέπει όμως να περιορίσουμε δραστικά τον αριθμό των θεωρήσεων που εκδίδονται, ειδικά τις τουριστικές βίζες, προκειμένου να μειωθεί η ροή Ρώσων πολιτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στον χώρο Σένγκεν.»
Τόνισαν ότι αυτό το μέτρο θα πρέπει να περιλαμβάνει εξαιρέσεις «για τους αντιφρονούντες καθώς και για άλλες ανθρωπιστικές υποθέσεις». «Μέχρι να τεθούν σε εφαρμογή τέτοια μέτρα σε επίπεδο ΕΕ, (…) θα εξετάσουμε το ενδεχόμενο εισαγωγής προσωρινών απαγορεύσεων έκδοσης βίζας ή περιορισμών διέλευσης των συνόρων για Ρώσους πολίτες σε εθνικό επίπεδο», αναφέρει η δήλωσή τους.
