Την ώρα που η προσοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι στραμμένη στον πόλεμο Ρωσίας με την Ουκρανία, η Πολωνία αναζωπυρώνει μια σύγκρουση από το παρελθόν: Καλεί τη Γερμανία να πληρώσει 6,2 τρισεκατομμύρια ζλότι, δηλαδή το ποσό (1,3 τρισ. ευρώ για πολεμικές αποζημιώσεις για της περιόδου της κατοχής μεταξύ 1939-1945.
«Αυτός είναι ο στόχος μας», δήλωσε ο Jarosław Kaczyński, ο επικεφαλής του κυβερνώντος εθνικιστικού κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) κατά την 83η επέτειο της εισβολής της ναζιστικής Γερμανίας στην Πολωνία, όπως μετέδωσε το Reuters.
«Ξέρω ότι μπαίνουμε σε έναν δρόμο που θα πάρει πολύ χρόνο και δεν θα είναι εύκολος. Δεν υποσχόμαστε γρήγορες επιτυχίες», όπως είπε ο Kaczyński σε συνέντευξη Τύπου. Και δημοσιοποιήσε μια έκθεση που εκπονήθηκε από το Law and Justice.
Η Πολωνία καταστράφηκε από την εισβολή και την κατοχή της Γερμανίας και είχε 6 εκατομμύρια θανάτους – το ένα πέμπτο του πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένου σχεδόν του συνόλου του εβραϊκού λαού της.
Η Βαρσοβία γέμισε ερείπια. Η συνέντευξη Τύπου της Πέμπτης (1/9) πραγματοποιήθηκε στο βασιλικό κάστρο της Βαρσοβίας, ένα κτίριο που καταστράφηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου και ξαναχτίστηκε κατά τη δεκαετία του 1970.
«Οι Γερμανοί εισέβαλαν στην Πολωνία και μας έκαναν μεγάλη ζημιά. Η κατοχή ήταν εγκληματική, απίστευτα σκληρή και προκάλεσε αποτελέσματα που σε πολλές περιπτώσεις συνεχίζονται μέχρι σήμερα», όπως είπε ο Kaczyński.
Η μεταπολεμική κομμουνιστική κυβέρνηση της Πολωνίας – δορυφόρος της ΕΣΣΔ – συμφώνησε να αποσύρει τα αιτήματα για αποζημιώσεις κατά της Ανατολικής Γερμανίας το 1953, καθιστώντας νομικά περίπλοκο για τη Βαρσοβία να υποβάλει αξιώσεις. Η Πολωνία κέρδισε επίσης μεγάλα εδάφη από τη Γερμανία μετά τον πόλεμο, ενώ έχασε περίπου το ένα τρίτο των εδαφών της προπολεμικής Πολωνίας από τη Σοβιετική Ένωση, όπως σημειώνει το Politico.
Δεν συζητά για αποζημιώσεις η Γερμανία
«Η θέση της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης παραμένει αμετάβλητη, το ζήτημα των αποζημιώσεων έχει κλείσει», δήλωσε το υπουργείο Εξωτερικών της Γερμανίας στο Γαλλικό Πρακτορείο, όπως μετέδωσε το Euronews. «Η Πολωνία παραιτήθηκε από περαιτέρω επανορθώσεις πριν από πολύ καιρό, το 1953, και έχει επιβεβαιώσει αυτή την παραίτηση αρκετές φορές. Αυτή είναι μια ουσιαστική βάση για τη σημερινή ευρωπαϊκή τάξη πραγμάτων. Η Γερμανία στηρίζεται πολιτικά και ηθικά στην ευθύνη της για τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο».
«Δεν υπάρχει καμία πιθανότητα για αποζημιώσεις», δήλωσε ο Ράντοσλαβ Σικόρσκι, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από το αντιπολιτευόμενο κόμμα Civic Platform και πρώην υπουργός Εξωτερικών της Πολωνίας. Ο ίδιος είπε ότι αυτή η διαδικασία το μόνο που θα αποφέρει είναι η επιδείνωση των σχέσεων μεταξύ Βαρσοβίας – Βερολίνου. «Είναι καθαρή προπαγάνδα, ένα παραμύθι για τους αφελείς».
Ο Ντόναλντ Τουσκ, ο ηγέτης της Πλατφόρμας Πολιτών και πρώην πρωθυπουργός της Πολωνίας και πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, κατηγόρησε τον Κατσίνσκι ότι κάνει μικροπολιτική.
«Δεν πρόκειται για αποζημιώσεις από τη Γερμανία, πρόκειται για πολιτική εκστρατεία», είπε. «Ο Jarosław Kaczyński δεν το κρύβει, ότι θέλουν να ξαναχτίσουν την υποστήριξη για το κυβερνών κόμμα με αυτήν την αντιγερμανική εκστρατεία».
Το PiS ελπίζει να κερδίσει μια άνευ προηγουμένου τρίτη θητεία στην εξουσία στις κοινοβουλευτικές εκλογές του επόμενου έτους. Αν και το κόμμα εξακολουθεί να προηγείται στις δημοσκοπήσεις, χάνει έδαφος από την αντιπολίτευση καθώς η χώρα αντιμετωπίζει υψηλό πληθωρισμό, επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης και εκτίναξη των τιμών της ενέργειας.
Ο Kaczyński έχει εδώ και καιρό δει τη Γερμανία ως τον ιστορικό εχθρό της Πολωνίας, παρά το γεγονός ότι και οι δύο χώρες είναι στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ, και η Γερμανία είναι μακράν ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Πολωνίας. Θεωρεί ότι το Βερολίνο χρησιμοποιεί την ΕΕ ως κάλυμμα για να «χτίσει το Τέταρτο Ράιχ».
Η σχέση της Πολωνίας με τη Γερμανία έχει λάβει περαιτέρω επιδείνωση μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η Βαρσοβία υπήρξε ένας από τους πιο ενθουσιώδεις υποστηρικτές του Κιέβου, στέλνοντας χρήματα και όπλα στην Ουκρανία, ενώ ηγήθηκε της πρότασης για διακοπή των εισαγωγών ρωσικής ενέργειας και αποκλεισμό Ρώσων τουριστών. Η επιφυλακτικότητα του Βερολίνου να κινηθεί γρήγορα προς την ίδια κατεύθυνση είχε προκαλέσει την οργή των Πολωνών.
