Ανησυχία σχετικά με την ενδεχόμενη χρήση θερμοβαρικών όπλων από τη Ρωσία στην εισβολή της Ουκρανίας προκάλεσαν ισχυρισμοί της Ουκρανής πρέσβειρας στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Παρά τους ισχυρισμούς της πρέσβειρας, τα εν λόγω όπλα, τα οποία απορροφούν οξυγόνο από τον περιβάλλοντα αέρα για να δημιουργήσουν μια έκρηξη υψηλής θερμοκρασίας, δεν έχει ακόμη επιβεβαιωθεί αν έχουν χρησιμοποιηθεί στην εισβολή. Ωστόσο, πλάνα από την Ουκρανία δείχνουν εκτοξευτές θερμοβαρικών πυραύλων στα ρωσικά οχήματα TOS-1.
Ο δήμαρχος της πόλης Οχτίρκα από πλευράς του κατήγγειλε σε βίντεο που ανάρτησε στο Facebook ότι στην πόλη του οι Ρώσοι έριξαν θερμοβαρική βόμβα.
Όπως αναφέρει και ο Independent Κιέβου, επικαλούμενο τον δήμαρχο Pavlo Kuzmenko, «Οι Ρώσοι κατακτητές έριξαν θερμοβαρική βόμβα. Αυτός ο τύπος όπλου είναι γνωστή ως η πιο θανατηφόρα μη πυρηνική βόμβα, η οποία προκαλεί εκρήξεις που επιφέρουν τεράστιες θερμοκρασίες».
⚡️Oil depot burns after artillery shelling in Okhtyrka, Sumy Oblast.
Mayor Pavlo Kuzmenko reported that Russian occupiers dropped a vacuum bomb. This type of weapon is known as the most deadly non-nuclear bomb, producing high-temperature explosions.
— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) February 28, 2022
Τι είναι η θερμοβαρική βόμβα
Το θερμοβαρικό όπλο, γνωστό και ως «βόμβα κενού» είναι ένα πυρομαχικό δύο σταδίων. Η φόρτιση πρώτου σταδίου διανέμει ένα αεροζόλ που αποτελείται από πολύ λεπτό υλικό με βάση τον άνθρακα αλλά και μικροσκοπικά σωματίδια μετάλλου. Μια δεύτερη φόρτιση αναφλέγει αυτό το σύννεφο, δημιουργώντας μια βολίδα, ένα τεράστιο ωστικό κύμα και ένα κενό καθώς απορροφά όλο το γύρω οξυγόνο.
Το κύμα της έκρηξης μπορεί να διαρκέσει πολύ περισσότερο από ένα συμβατικό εκρηκτικό και είναι ικανό να εξατμίσει ακόμη και ανθρώπινα σώματα.
Τέτοια όπλα χρησιμοποιούνται για διάφορους σκοπούς και διατίθενται σε διάφορα μεγέθη. Ο καθηγητής, Μάρκους Χέλιερ, ανώτερος αναλυτής στο Ινστιτούτο Στρατηγικής Πολιτικής της Αυστραλίας εκτιμά ότι μπορεί να δούμε χρήση αυτού του όπλου για να καταστραφούν πλήρως αμυντικές θέσεις.
Πόσο επικίνδυνα είναι τα θερμοβαρικά όπλα
Σύμφωνα με τον Χέλιερ τα θερμοβαρικά όπλα είναι αποτελεσματικά στο να «καταστρέφουν κατά κύριο λόγο αμυντικές θέσεις». Αν και δεν θα χρησιμοποιηθούν για να χτυπήσουν μια δεξαμενή αερίου για παράδειγμα, θα μπορούσαν να είναι ένα «πολύ καταστροφικό όπλο» εναντίον ενός συγκροτήματος διαμερισμάτων ή κάποιου κυβερνητικού κτιρίου.
«Δεν είναι παράνομα, παρόλο που τα αποτελέσματά τους μπορεί να είναι αρκετά φρικτά, εξαιτίας αυτού του φαινομένου της δημιουργίας κενού που οδηγεί στην απορρόφηση του αέρα από τους πνεύμονες», είπε. Δεδομένου ότι η χρήση τους είναι «αρκετά τυπική» όσον αφορά τις ρωσικές τακτικές, ο Χέλιερ εκτίμησε ότι θα υπάρξει χρήση θερμοβαρικών όπλων και στον πόλεμο της Ουκρανίας.
«Είναι ξεκάθαρο ότι οι Ουκρανοί μάχονται σε μερικές από τις πόλεις […] καθώς αυτό συνεχίζεται, οι Ρώσοι θα καταφεύγουν όλο και περισσότερο στη χρήση […] όποιων όπλων έχουν, συμπεριλαμβανομένων των θερμοβαρικών όπλων σε κατοικημένες αστικές περιοχές».
Πού έχουν χρησιμοποιηθεί
Οι θερμοβαρικές βόμβες χρησιμοποιούνται από τις ρωσικές και δυτικές δυνάμεις από τη δεκαετία του 1960. Οι ΗΠΑ έκαναν χρήση αυτού του όπλου στις προσπάθειές τους να εξαλείψουν την Αλ Κάιντα στα βουνά στο Αφγανιστάν.
Το 2000, το «Human Rights Watch» καταδίκασε τη φερόμενη χρήση αυτών των όπλων από τη Ρωσία ένα χρόνο νωρίτερα στην Τσετσενία ως «μια επικίνδυνη κλιμάκωση» με «σημαντικές ανθρωπιστικές επιπτώσεις».
Απαγορεύονται ρητώς από τη Συνθήκη της Γενεύης και η χρήση τους θεωρείται «εγκλημα πολέμου» (crime war).
