Διχασμένα εμφανίζονται τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. όσον αφορά στις προτάσεις που ανακοίνωσε χθες, Τετάρτη (7/9) η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης.
Αυτό σχολίασαν έξι διπλωμάτες μιλώντας στο Politico. Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, αυτό είναι πιθανό να δώσει στην πρόεδρο της Κομισιόν κάποιο περιθώριο ελιγμών ενόψει της ομιλίας για την κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης την επόμενη εβδομάδα, στη διάρκεια της οποίας αναμένεται να ασκήσει πιέσεις για μία προσπάθεια σε όλη την ΕΕ προκειμένου να τεθούν υπό έλεγχο οι τιμές του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας. Οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ θα συζητήσουν για τις τιμές της ενέργειας κατά τη διάρκεια έκτακτης συνόδου κορυφής την Παρασκευή (9/9).
Τα 5 «άμεσα» μέτρα που πρότεινε η Κομισιόν
Υπενθυμίζεται ότι η Φον ντερ Λάιεν πρότεινε πέντε «άμεσες» κινήσεις για την εξομάλυνση της ενεργειακής κρίσης στην Ευρώπη:
- τον καθορισμό ανώτατου ορίου τιμής (πλαφόν) για το ρωσικό φυσικό αέριο,
- υποχρεωτικά μέτρα για τη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας,
- ανώτατο όριο στα έσοδα για εταιρείες που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια από πηγές χαμηλού κόστους, με αυτά τα «απροσδόκητα κέρδη» να επιστρέφονται στους καταναλωτές,
- φόρος αλληλεγγύης στις εταιρείες ορυκτών καυσίμων με μεγάλα κέρδη,
- διευκόλυνση της υποστήριξης σε προβληματικές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας.
Ποια πρόταση χαρακτηρίζεται αμφιλεγόμενη
Όπως αναφέρει το Politico, δύο από τις παραπάνω προτάσεις αντιμετωπίζονται θετικά τόσο από την Επιτροπή, όσο και από τις χώρες της ΕΕ, ανέφεραν αρκετοί διπλωμάτες μετά από συνάντηση των πρεσβευτών της ΕΕ. Το πρώτο είναι ότι παρέχεται πίστωση στις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας για να ανταποκριθούν στο τρέχον περιβάλλον υψηλών τιμών.
Το δεύτερο είναι η φορολόγηση των υπερκερδών, αν και οι πρεσβευτές της ΕΕ ήθελαν διαβεβαιώσεις ότι τα έσοδα από τέτοιους φόρους θα παραμείνουν στην ίδια χώρα.
Η πρόταση που χαρακτηρίζεται αμφιλεγόμενη είναι αυτή για το πλαφόν στην τιμή του ρωσικού φυσικού αερίου, που στοχεύει σε μεγάλο βαθμό στην οικονομική τιμωρία του Κρεμλίνου για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Αν γίνει αυτό, ο ρώσος πρόεδρος έχει απειλήσει ότι θα κλείσει εντελώς τις στρόφιγγες.
Οι αντιφατικές απόψεις των κρατών-μελών της Ε.Ε
Τα κράτη-μέλη έχουν «πολύ αντιφατικές απόψεις», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ στο Politico.
Η Γερμανία έχει δηλώσει ότι είναι «δύσπιστη» σχετικά με την ιδέα. Η Ουγγαρία, ο στενότερος σύμμαχος της Ρωσίας στην ΕΕ, είναι εναντίον της, όπως και η Σλοβακία και τουλάχιστον δύο άλλες χώρες, δήλωσαν διπλωμάτες.
Άλλοι, συμπεριλαμβανομένης της Πολωνίας και της Ιταλίας, θέλουν η Επιτροπή να προχωρήσει περισσότερο και να περιορίσει την τιμή όλου του φυσικού αερίου που εισάγεται στην ΕΕ.
Η Φον ντερ Λάιεν είπε ότι αυτό ήταν κάτι που «εξέταζε» η Επιτροπή, αλλά οι Βρυξέλλες ήταν σε γενικές γραμμές αντίθετες με την ιδέα στις μέχρι τώρα αξιολογήσεις τους.
Ενώ η Νορβηγία, η οποία είναι τώρα ο μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου του ευρωπαϊκού μπλοκ, έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να είναι ανοιχτή σε ένα πλαφόν στο αέριο, υπάρχουν αμφιβολίες σχετικά με τις ΗΠΑ, καθώς οι Δημοκρατικοί αντιμετωπίζουν δύσκολες ενδιάμεσες εκλογές τον Νοέμβριο.
Η Ουγγαρία θέλει επίσης οποιοδήποτε ενεργειακό πακέτο να εγκριθεί ομόφωνα, αντί με διαδικασία έκτακτης ανάγκης με πλειοψηφία, όπως θέλει η Επιτροπή, δήλωσε διπλωμάτης.
Η ιδέα της μείωσης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας είναι δημοφιλής, αλλά ενώ η πρόταση της Φον ντερ Λάιεν ζητά να είναι υποχρεωτικές οι μειώσεις, χώρες όπως η Βουλγαρία, η Ουγγαρία, η Ελλάδα και η Πολωνία θέλουν τέτοια μέτρα να είναι εθελοντικά.
Η Επιτροπή δεν ασχολήθηκε με το θέμα της αποσύνδεσης των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, αν και αυτό είναι κάτι που πολλές χώρες θέλουν να συμβεί.
Πολλές χώρες αιφνιδιάστηκαν από την σπουδή της Φον ντερ Λάιεν να κάνει τις ανακοινώσεις, την ώρα που οι εθνικοί εμπειρογνώμονες συζητούσαν τις τεχνικές λεπτομέρειες πριν από τη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας την Παρασκευή. «Ήταν πραγματικά ατυχές να γίνουν οι ανακοινώσεις την ίδια στιγμή που τα κράτη-μέλη συζητούσαν την πορεία προς τα εμπρός» δήλωσε διπλωμάτης της ΕΕ.
Όμως, παρά την γκρίνια, οι πρωτεύουσες συμφώνησαν σε γενικές γραμμές ότι η Φον ντερ Λάιεν ορθώς ανέλαβε τον έλεγχο της συζήτησης.
