Πέθανε στα 91 του χρόνια, ο σπουδαίος σκηνοθέτης Ζαν Λικ Γκοντάρ. Δείτε το εξαιρετικό βίντεο-αφιέρωμα της Le Monde στον πρωτοπόρο κινηματογραφιστή της γαλλικής Nouvelle Vague.
Γεννημένος το 1930 σε μια πλούσια αστική προτεσταντική οικογένεια, ο Ζαν Λικ Γκοντάρ «τάραξε» το κινηματογραφικό κατεστημένο ειδικά μέσα από τις ταινίες του «Με κομμένη την ανάσα» και την «Περιφρόνηση».
Στην πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία, την «Με κομμένη την Ανάσα» (À bout de souffle) του 1960, έκανε αίσθηση με πρωταγωνιστή τον Ζαν Πολ Μπελμοντό στο ντεμπούτο του ως ηθοποιού.
Μεγάλωσε και πήγε σχολείο στη Νιόν, μια πόλη στις όχθες της λίμνης Geneva στην Ελβετία. Επιστρέφοντας στην Πόλη του Φωτός, το 1949, ο Γκοντάρ άρχισε να συχνάζει στους κύκλους διανοουμένων των «cine-clubs» που άνθισαν στη γαλλική πρωτεύουσα μεταπολεμικά.
Έχοντας κερδίσει την αποδοχή του κριτικού και θεωρητικού Αντρέ Μπαζέν και των μελλοντικών μεγάλων συναδέλφων του Φρανσουά Τριφό, Ζακ Ριβέτ και Κλοντ Σαμπρόλ, ο Γκοντάρ άρχισε να γράφει για κινηματογραφικά περιοδικά – εκ των οποίων και το κατοπινά εξαιρετικά επιδραστικό Cahiers du Cinema το Μπαζέν.
Το 1968, ο Γκοντάρ εγκατέλειψε τη Νouvelle Vague και ίδρυσε μαζί με τον Jean-Pierre Gorin την κινηματογραφική ομάδα Dziga Vertov Group, ονομασμένη από τον γνωστό Σοβιετικό σκηνοθέτη. Επρόκειτο για μια ομάδα πολιτικά ενεργών σκηνοθετών οι οποίοι ομαδικά και ανώνυμα δημιουργούσαν πειραματικές και πολιτικές ταινίες οι οποίες υποστήριζαν κινήματα όπως ο Μαοϊσμός και ο Μαρξισμός.
To πρωτοποριακό στοιχείο με τον καταιγιστικό ρυθμό των ταινιών του ήταν αυτό που τον χαρακτήριζε. Το Le Petit Soldat είχε απαγορευτεί έως το 1963 καθώς απέδιδε στη γαλλική κυβέρνηση βασανισμούς. Η συγκεκριμένη ταινία έγινε αφορμή να γνωρίσει ο Γκοντάρ τη μελλοντική σύζυγό του, Άννα Καρίνα, αλλά και να δημιουργήσει τον διασημότερο αφορισμό του, το «Cinema is truth at 24 frames a second».
Αρκετές του ταινίες εκφράζουν τις ακροαριστερές πολιτικές του απόψεις. Οι ταινίες του επίσης καταδεικνύουν τη γνώση του για την ιστορία του κινηματογράφου μέσω των αναφορών του σε παλαιότερες ταινίες. Επιπλέον οι ταινίες του Γκοντάρ συχνά αναφέρονται στον υπαρξισμό, μιας και ήταν μανιώδης αναγνώστης του υπαρξισμού και της Μαρξιστικής φιλοσοφίας. Η ριζοσπαστική του προσέγγιση στους κινηματογραφικούς κώδικες, στην πολιτική και τη φιλοσοφία, τον κατατάσσουν ως σκηνοθέτη με τη μεγαλύτερη επιρροή στο γαλλικό Nouvelle Vague.
Η συνέντευξή του για την Ελλάδα
Αίσθηση είχε προκαλέσει η συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στον Guardian, το 2011, τότε που αρνήθηκε να πάει στις Κάννες στην παρουσίαση της ταινίας του «Film Socialisme» λέγοντας ότι «προβλήματα όπως το ελληνικό δεν με αφήνουν να είμαι μαζί σας». Λίγες μέρες αργότερα, είχε πει ότι «όλος ο κόσμος χρωστάει στην Ελλάδα».
Στη συνέντευξή του στην εφημερίδα «Guardian» της 12ης Ιουλίου εξηγεί το πρόβλημά του και δίνει λύση στην ελληνική κρίση. «Οι Έλληνες μας έδωσαν λόγο και τους το χρωστάμε. Ο Αριστοτέλης ήταν αυτός που εξέφρασε την έννοια του «άρα». Χρησιμοποιούμε εκατομμύρια φορές αυτή τη λέξη, όταν παίρνουμε τις πιο σημαντικές μας αποφάσεις. Είναι καιρός να αρχίσουμε να το πληρώνουμε», ανέφερε.
Η λύση που έδωσε; «Κάθε φορά που χρησιμοποιούμε τη λέξη «άρα», θα πληρώνουμε 10 ευρώ στην Ελλάδα και η κρίση θα τελειώσει σε μια μέρα και οι Έλληνες δεν θα χρειάζεται να πουλήσουν τον Παρθενώνα στους Γερμανούς.
Έχουμε την απαραίτητη τεχνολογία για να ανιχνεύσουμε όλα αυτά τα «άρα» στο Google. Κάθε φορά που η Άνγκελα Μέρκελ λέει στους Έλληνες «σας δανείσαμε τα χρήματα, άρα πρέπει να εξοφλήσετε το επιτόκιο», θα πληρώνει πρώτα για τα πνευματικά δικαιώματα», κατέληξε.
