Στις κάλπες προσέρχονται σήμερα οι πολίτες της Βόρειας Μακεδονίας για τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών.
Οι κάλπες άνοιξαν στις 07:00 (τοπική ώρα· 08:00 ώρα Ελλάδας) και θα κλείσουν στις 19:00 (20:00 ώρα Ελλάδας).
Οι υποψήφιοι για την προεδρία είναι επτά με τον απερχόμενο σοσιαλδημοκράτη Στέβο Πενταρόφσκι και την υποψήφια του εθνικιστικού VMRO Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα-Νταβκόβα να προηγούνται στις δημοσκοπήσεις.
Το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών αναμένεται πως θα έχει αντανάκλαση και στις βουλευτικές εκλογές της 8ης Μαΐου, ενόψει των οποίων κατά δημοσκοπήσεις το VMRO-DPMNE προηγείται, και μάλιστα με μεγάλη διαφορά, του κυβερνώντος Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, χωρίς ωστόσο να μοιάζει να οδεύει να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση.
Οι επτά υποψήφιοι
- Ο νυν πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας, υποψήφιος του κυβερνώντος Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SDSM), Στέβο Πεντάροφσκι·
- Η Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, του δεξιού αντιπολιτευόμενου VMRO-DPMNE·
- Ο Μάξιμ Ντιμιτρίεφσκι, δήμαρχος στο Κουμάνοβο, αρχηγός του νεοσύστατου κόμματος «Ξέρω»·
- Η Μπιλιάνα Βάνκοφσκα, καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο των Σκοπίων, υποψήφια του εθνικιστικού, φιλορωσικού κόμματος «Αριστερά»·
- Ο Στέφτσο Γιακίμοφσκι, δήμαρχος στον Κάρπος (μεγάλος δήμος του πολεοδομικού συγκροτήματος των Σκοπίων), αρχηγός του μικρού κόμματος GROM. Πρόσφατα, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι απαγορεύουν την είσοδο στην επικράτεια τους στον Στέφτσο Γιακίμοφσκι, επικαλούμενες εμπλοκή του σε υποθέσεις διαφθοράς·
- Ο Μπουγιάρ Οσμάνι, υπουργός Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας, υποψήφιος του μεγαλύτερου, συγκυβερνώντος αλβανικού κόμματος DUI, του οποίου ηγείται ο Αλί Αχμέτι· και
- Ο Άρμπεν Ταραβάρι, δήμαρχος στο Γκόστιβαρ, υποψήφιος συνασπισμού τεσσάρων αντιπολιτευόμενων αλβανικών κομμάτων, με επωνυμία «Αξίζει».
Η ατζέντα
Κύρια θέματα στην προεκλογική ατζέντα υπήρξαν η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, το κράτος δικαίου, η διαφθορά και η οικονομία. Η ένταξη στην ΕΕ είναι το πλέον ακανθώδες ζήτημα, καθώς, μετά την επίλυση του του προβλήματος της ονομασίας με την Ελλάδα, είναι η Βουλγαρία που προβάλει βέτο, απαιτώντας να αναγνωριστεί στο Σύνταγμα η ύπαρξη στην Βόρεια Μακεδονία βουλγαρικής μειονότητας.
Ο 61χρονος Πενταρόφσκι έχει ζητήσει να γίνει η απαραίτητη αλλαγή στο Σύνταγμα, ενώ η 70χρονη Σιλιάνοφσκα-Νταβκόβα ζητεί νέο πλαίσιο στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις και δεν δεσμεύεται δημόσια ως προς τις συνταγματικές αλλαγές. Η διαφθορά αποτελεί επίσης φλέγον ζήτημα, με αμφότερους τους κύριους υποψηφίους να ομνύουν στον αγώνα εναντίον της.
Τα… αουτσάιντερ
Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι σε έναν εκ των υποψηφίων προέδρων, στον δήμαρχο της πόλης Κάρπος Στέβτσο Γιακιμόφσκι, έχει απαγορευθεί η είσοδος στις Ηνωμένες Πολιτείες λόγω εμπλοκής του σε υποθέσεις διαφθοράς. Ωστόσο, εις βάρος του δεν έχει ασκηθεί καμία δίωξη και ως εκ τούτου η υποψηφιότητά του έγινε δεκτή. Η Σιλιάνοφσκα-Νταβκόβα επιμένει σε κάθε αποστροφή του λόγου της να υπογραμμίζει την ανάγκη ριζικών μεταρρυθμίσεων
Ο κατάλογος των υποψηφίων περιλαμβάνει επίσης την καθηγήτρια Νομικής Μπιλιάνα Βανκόφσκα, η οποία στηρίζεται από το αριστερό Λέβιτσα, και τον δήμαρχο Κουμάνοβο Μαξίμ Ντιμιτρίεβσκι. Υποψηφιότητα βάζουν επίσης δύο μέλη της αλβανικής μειονότητας, εκ των οποίων ο ένας είναι ο υπουργός Εξωτερικών Μπουγιάρ Οσμάνι και ο δεύτερος ο Αρμπέν Ταραβάρι που προέρχεται από αλβανικό κόμμα της αντιπολίτευσης.
Ο δεύτερος γύρος
Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, κανείς υποψήφιος δεν αναμένεται να ξεπεράσει το 50% και η αναμέτρηση θα πάει σε δεύτερο γύρο, ο οποίος πρόκειται να πραγματοποιηθεί στις 8 Μαΐου, μαζί με τις βουλευτικές εκλογές. Θεωρείται σχεδόν σίγουρο πως η υποψήφια του VMRO-DPMNE Σιλιάνοφσκα θα κόψει πρώτη το νήμα του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών, με δεύτερο τον υποψήφιο του SDSM Πεντάροφσκι.
Οι δυο τους θα αναμετρηθούν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, με την 70χρονη Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα να έχει τις περισσότερες πιθανότητες να επικρατήσει. Ωστόσο στον δεύτερο γύρο σημαντικό ρόλο θα διαδραματίσει η στάση των Αλβανών ψηφοφόρων, με άλλα λόγια του 25% του εκλογικού σώματος της Βόρειας Μακεδονίας. Ο Πεντάροφσκι έχει απήχηση στους Αλβανούς ψηφοφόρους και μπορεί να ελπίζει στην επανεκλογή του αν τον στηρίξουν μαζικά.
Η θητεία του απερχόμενου προέδρου της Βόρειας Μακεδονίας Πεντάροφσκι ολοκληρώνεται τη 12η Μαΐου.
Ο κ. Πεντάροφσκι εξελέγη πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας τον Μάιο του 2019, όταν ήταν κοινός υποψήφιος του κυβερνώντος Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SDSM) και του συγκυβερνώντος αλβανικού κόμματος DUI. Είχε επικρατήσει στις εκλογές εκείνες της υποψήφιας του αντιπολιτευόμενου VMRO-DPMNE Σιλιάνοφσκα.
