Μέχρι το βράδυ της Τετάρτης, ο Ντόναλντ Τραμπ και το επιτελείο του επέμεναν πως οι σκληροί «ανταποδοτικοί» δασμοί σε δεκάδες χώρες ήταν οριστικοί και αδιαπραγμάτευτοι. Όποιος μιλούσε για πιθανό «πάγωμα» αντιμετωπιζόταν με… ειρωνεία.
Τελικά, ο πρόεδρος των ΗΠΑ πάτησε «φρένο» στους δασμούς, έστω και προσωρινά, με τους παράγοντες της πολιτικής και οικονομικής σκηνής να αναρωτιούνταν: ήταν στρατηγική υποχώρηση ή ακόμη ένα κεφάλαιο στο «art of the deal» του Τραμπ;
Αγορές σε ράλι μετά την κίνηση Τραμπ
Μετά την επίσημη ανακοίνωση ότι οι νέοι δασμοί – πλην κάποιων εξαιρέσεων – παγώνουν για 90 ημέρες, οι αγορές αντέδρασαν εντυπωσιακά.
Ο Nikkei στην Ιαπωνία εκτοξεύθηκε κατά 8,2%, ενώ ο S&P 500 στις ΗΠΑ κατέγραψε άνοδο 9,5%, αποτυπώνοντας τη συλλογική ανακούφιση των επενδυτών.
Ο δείκτης Hang Seng ανέβηκε κατά 2,69%, ή 545,94 μονάδες, στις 20.810,43, ενώ ο σύνθετος δείκτης της Σαγκάης αυξήθηκε κατά 1,29%, ή 41,03 μονάδες, στις 3.227,84.
Ποιοι γλιτώνουν (προσωρινά), ποιοι όχι
Ο Τραμπ υποστήριξε πως πάνω από 75 χώρες επικοινώνησαν με τις ΗΠΑ για να διαπραγματευτούν, κάτι που οδήγησε στη μείωση των δασμών στο 10% για όσους δεν είχαν αντιδράσει.
Εξαίρεση η Κίνα, με τους δασμούς να ανεβαίνουν στο εξωφρενικό 125%.
Ο Καναδάς και το Μεξικό επίσης δεν περιλαμβάνονται στο πάγωμα, ισχύει δηλαδή το 25%. Ενώ το ερώτημα αν η Ευρωπαϊκή Ένωση ή συγκεκριμένοι τομείς εξαιρούνται, απαντήθηκε καθυστερημένα.
Για ώρες, οι διεθνείς εταίροι των ΗΠΑ προσπαθούσαν να αποκωδικοποιήσουν τη σχετική ανάρτηση του Τραμπ στο Truth Social και τις σκόρπιες απαντήσεις του στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων.
Και στην Ευρώπη θα ισχύει τελικά το 10%.
Η αντιστροφή πλεύσης – τα αίτια
Ο Τραμπ, που λίγες ώρες πριν ζητούσε από όλους να «COOL» και χαρακτήριζε τους επικριτές του «ανόητους και αδύναμους», τελικά αναγνώρισε ότι οι αγορές «έδειχναν κατήφεια» και ο κόσμος «ένιωθε άβολα».
Η υποχώρηση ήρθε ύστερα από πτώσεις στις αγορές ομολόγων, οξύτατες επικρίσεις από Ρεπουμπλικάνους, αλλά και αυξανόμενη κοινωνική δυσαρέσκεια. Ο ηγέτης των Δημοκρατικών στη Γερουσία, Τσακ Σούμερ, δεν μάσησε τα λόγια του:
«Ο Τραμπ κυβερνά με χάος. Οπισθοχωρεί – και αυτό είναι καλό».
Ο Λευκός Οίκος επιμένει πάντως ότι η επιθετική τακτική και το πάγωμα ήταν πάντα στο σχέδιο. Ο Υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ δήλωσε πως ο Τραμπ έχει δημιουργήσει «μέγιστη διαπραγματευτική ισχύ», ενώ ο εμπορικός σύμβουλος Πίτερ Ναβάρο υποστήριξε ότι «όλα εξελίχθηκαν όπως έπρεπε».
Η JPMorgan επιμένει: 60% πιθανότητα ύφεσης
Παρά τη θετική αντίδραση των αγορών, η JPMorgan Chase παραμένει απαισιόδοξη. Εκτιμά ότι υπάρχει 60% πιθανότητα ύφεσης, λέγοντας πως ο δασμός 10% ισοδυναμεί με σοκ 7,5 φορές μεγαλύτερο από αυτό του εμπορικού πολέμου 2018-2019. Οι δασμοί 125% προς την Κίνα ισοδυναμούν με «φόρο ύψους 860 δισ. δολαρίων» στις ΗΠΑ, πριν γίνουν υποκαταστάσεις.