Δεκάδες χιλιάδες πολίτες κατέκλυσαν τους δρόμους της Ισπανίας διαμαρτυρόμενοι για την κερδοσκοπία στην αγορά κατοικίας και απαιτώντας πρόσβαση σε προσιτή στέγαση. Οι διοργανωτές υποστηρίζουν ότι μόνο στη Μαδρίτη συμμετείχαν έως και 150.000 άνθρωποι, ενώ μικρότερες κινητοποιήσεις πραγματοποιήθηκαν σε περίπου 40 πόλεις της χώρας.
Από τη Μάλαγα στην Κόστα ντελ Σολ μέχρι το Βίγκο στον βορειοδυτικό Ατλαντικό, οι διαδηλωτές φώναζαν συνθήματα όπως «τέλος στην απάτη της στέγασης» και «οι ιδιοκτήτες φταίνε, η κυβέρνηση είναι υπεύθυνη».
Η Βαλέρια Ράκου, εκπρόσωπος της ένωσης ενοικιαστών της Μαδρίτης, κάλεσε σε αποχές από τα ενοίκια, όπως έχει ήδη συμβεί σε κάποιες παραθαλάσσιες πόλεις της Καταλονίας. «Αυτό είναι η αρχή του τέλους για το στεγαστικό εμπόριο», δήλωσε. «Η αρχή μιας καλύτερης κοινωνίας, χωρίς ιδιοκτησιακή εκμετάλλευση και αυτό το παρασιτικό σύστημα που καταπίνει τους μισθούς και τους πόρους μας».
Η ένωση αναφέρει ότι 1,4 εκατομμύρια νοικοκυριά στην Ισπανία ξοδεύουν πάνω από το 30% του εισοδήματός τους για στέγαση — 200.000 περισσότερα σε σχέση με πριν από δέκα χρόνια.
Το στεγαστικό έχει εξελιχθεί στο κυρίαρχο κοινωνικό ζήτημα της χώρας, καθώς ο συνδυασμός κερδοσκοπίας στην αγορά ακινήτων και υπερτουρισμού, που διαρκώς αυξάνει τα σπίτια που διατίθενται για τους τουρίστες, έχει εκτοξεύσει τις τιμές των ενοικίων, καθιστώντας τα απλησίαστα για τους περισσότερους.
Επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι μόνο στη Μαδρίτη υπάρχουν τουλάχιστον 15.000 παράνομα τουριστικά διαμερίσματα, ενώ στη Βαρκελώνη το δημοτικό συμβούλιο έχει ήδη ανακοινώσει ότι δεν θα ανανεώσει τις 10.000 υφιστάμενες άδειες τουριστικών κατοικιών όταν λήξουν το 2028.
Αυτό που ξεκίνησε ως πρόβλημα σε τουριστικά σημεία όπως οι Βαλεαρίδες, οι Κανάριες Νήσοι και η Βαρκελώνη, πλέον πλήττει όλη τη χώρα. Από τη Σεβίλλη, τη Βαλένθια και το Σαντιάγο δε Κομποστέλα μέχρι το Μπούργκος και το Σαν Σεμπαστιάν, διαδηλωτές κουνούσαν δεσμίδες με κλειδιά — ένα νέο σύμβολο της οργής για την έλλειψη προσιτής στέγασης.
Στις Βαλεαρίδες, το μέσο ενοίκιο για ένα μικρό διαμέρισμα έχει αυξηθεί κατά 40% μέσα σε πέντε χρόνια, φτάνοντας περίπου τα 1.400 ευρώ τον μήνα — περισσότερα από τον μέσο μισθό των εργαζομένων στον τουριστικό κλάδο, τον βασικό οικονομικό τομέα της περιοχής.
Οι νέοι πλήττονται περισσότερο. Οι τιμές κατοικίας αυξάνονται ενώ οι μισθοί παραμένουν στάσιμοι. Μελέτη του ισπανικού συμβουλίου νεολαίας έδειξε ότι το 85% των νέων κάτω των 30 εξακολουθούν να ζουν με τους γονείς τους.
Στη Βαρκελώνη, χιλιάδες συγκεντρώθηκαν στην Plaça d’Espanya ζητώντας μείωση των ενοικίων κατά 50%, απεριόριστη διάρκεια μισθώσεων και τέλος στην κερδοσκοπία.
Σύμφωνα με το Καταλανικό Οργανισμό Στέγασης, τα ενοίκια στη Βαρκελώνη αυξήθηκαν κατά 70% την τελευταία δεκαετία, ενώ οι μισθοί μόλις κατά 17,5%.
«Το παιχνίδι της στέγασης είναι στημένο υπέρ όσων διαθέτουν περιουσία, ενώ οι φορολογικές ελαφρύνσεις τους ενθαρρύνουν να αποκτούν ακόμη περισσότερα ακίνητα», δήλωσε σύμφωνα με τον Guardian ο Χάιμε Παλομέρα του Ινστιτούτου Αστικής Έρευνας Βαρκελώνης και συγγραφέας του βιβλίου Η Απαγωγή της Στέγασης.
«Οι πλούσιοι έγιναν πλουσιότεροι μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και την πανδημία και αξιοποίησαν αυτόν τον πλούτο για να αγοράσουν ακόμα περισσότερα ακίνητα, οδηγώντας τις τιμές στα ύψη και αυξάνοντας τις ανισότητες».
Κατά τον Παλομέρα, η λύση είναι η φορολόγηση όσων διαθέτουν πολλαπλά ακίνητα. Παραπέμπει στο παράδειγμα της Σιγκαπούρης, όπου το κράτος προσφέρει στήριξη στους πρώτους αγοραστές, αλλά εφαρμόζει αυξημένη φορολόγηση για δεύτερη και επόμενες κατοικίες.
