Οι τελωνειακοί πράκτορες των ΗΠΑ άρχισαν να εισπράττουν, το Σάββατο (5/4), τον μονομερή δασμό ύψους 10% που επέβαλε ο Πρόεδρος της χώρας, Ντόναλντ Τραμπ, σε όλες τις εισαγωγές από πολλές χώρες, ενώ υψηλότερες εισφορές σε αγαθά από 57 μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους αναμένεται να αρχίσουν την επόμενη εβδομάδα.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον The Guardian, ο αρχικός «βασικός» δασμός 10% τέθηκε σε ισχύ στα θαλάσσια λιμάνια, στα αεροδρόμια και στις τελωνειακές αποθήκες των ΗΠΑ στις 07:01 π.μ. (ώρα Ελλάδας), εγκαινιάζοντας την πλήρη απόρριψη από τον Ντόναλντ Τραμπ του μεταπολεμικού συστήματος των αμοιβαία συμφωνημένων δασμολογικών συντελεστών.
Trump tariffs come into effect in ‘seismic’ shift to global trade
— The Guardian (@theguardian.com) April 5, 2025 at 8:38 AM
Ταρακουνήθηκαν συθέμελα οι αγορές
«Πρόκειται για τη μεγαλύτερη εμπορική δράση της ζωής μας», δήλωσε η Κέλι Ανν Σο, δικηγόρος εμπορίου στην Hogan Lovells και πρώην σύμβουλος του Λευκού Οίκου για το εμπόριο κατά την πρώτη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ.
Η Κέλι Ανν Σο δήλωσε σε εκδήλωση του Ινστιτούτου Brookings, την Πέμπτη (3/4), ότι αναμένει πως οι δασμοί θα εξελίσσονται με την πάροδο του χρόνου, καθώς οι χώρες θα προσπαθούν να διαπραγματευτούν χαμηλότερους συντελεστές. «Πρόκειται για μια αρκετά σεισμική και σημαντική αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο εμπορευόμαστε με κάθε χώρα στη Γη», τόνισε η ίδια.
Πάντως, η ανακοίνωση των δασμών από τον Ντόναλντ Τραμπ, την Τετάρτη (2/4), ταρακούνησε συθέμελα τις παγκόσμιες χρηματιστηριακές αγορές, εξανεμίζοντας τη χρηματιστηριακή αξία των εταιρειών του S&P 500 κατά 5 δισ. δολάρια μέχρι το κλείσιμο της Παρασκευής (4/4). Μάλιστα, οι τιμές του πετρελαίου και των εμπορευμάτων έκαναν βουτιά, ενώ οι επενδυτές κατέφυγαν στην ασφάλεια των κρατικών ομολόγων.
Μεταξύ των χωρών που πλήττονται πρώτες από τον δασμό ύψους 10% είναι η Αυστραλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Κολομβία, η Αργεντινή, η Αίγυπτος και η Σαουδική Αραβία. Ένα δελτίο της Υπηρεσίας Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων των ΗΠΑ προς τους φορτωτές αναφέρει ότι δεν υπάρχει περίοδος χάριτος για τα φορτία που βρίσκονταν εν πλω κατά τα μεσάνυχτα του Σαββάτου (5/4, τοπική ώρα). Ωστόσο, ένα δελτίο της υπηρεσίας προβλέπει περίοδο χάριτος 51 ημερών για τα φορτία που φορτώνονταν σε πλοία ή αεροπλάνα και διακινούνταν προς τις ΗΠΑ πριν από εκείνη την ώρα.
Ποιοι εξαιρούνται από τους δασμούς του Τραμπ
Την ίδια ώρα, την Τετάρτη (9/4), πρόκειται να τεθούν σε ισχύ οι υψηλότεροι «αμοιβαίοι» δασμολογικοί συντελεστές του Ντόναλντ Τραμπ από 11% έως 50%. Οι εισαγωγές της Ε.Ε. θα πληγούν με δασμό 20%, ενώ τα κινεζικά προϊόντα θα πληγούν με δασμό 34%, ανεβάζοντας το σύνολο των νέων επιβαρύνσεων του Αμερικανού Προέδρου στην ασιατική χώρα στο 54%.
Ακόμα, το Βιετνάμ, το οποίο επωφελήθηκε από τη μετατόπιση των αμερικανικών αλυσίδων εφοδιασμού μακριά από την Κίνα, μετά τον εμπορικό πόλεμο στην πρώτη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ με το Πεκίνο, θα πληγεί με δασμό 46% και συμφώνησε, την Παρασκευή (4/4), να συζητήσει μια συμφωνία με τον Αμερικανό Πρόεδρο. Ο Καναδάς και το Μεξικό εξαιρέθηκαν και από τους δασμούς, επειδή εξακολουθούν να υπόκεινται σε δασμό 25% που σχετίζεται με την αμερικανική κρίση της φαιντανύλης για προϊόντα που δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες καταγωγής ΗΠΑ – Μεξικού – Καναδά.
Ωστόσο, ο Ντόναλντ Τραμπ εξαιρεί τα αγαθά που υπόκεινται σε ξεχωριστούς δασμούς εθνικής ασφάλειας 25%, όπως ο χάλυβας και το αλουμίνιο, τα αυτοκίνητα, τα φορτηγά και τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων. Η κυβέρνησή του έδωσε, επίσης, στη δημοσιότητα έναν κατάλογο με περισσότερες από 1.000 κατηγορίες προϊόντων που εξαιρούνται από τους δασμούς – αποτιμώνται σε εισαγωγές ύψους 645 δισ. δολαρίων το 2024 και περιλαμβάνουν αργό πετρέλαιο, πετρελαιοειδή και άλλες εισαγωγές ενέργειας, φαρμακευτικά προϊόντα, ουράνιο, τιτάνιο, ξυλεία και ημιαγωγούς και χαλκό. Εκτός από την ενέργεια, η αμερικανική κυβέρνηση διερευνά αρκετούς από αυτούς τους τομείς για περαιτέρω δασμούς εθνικής ασφάλειας.
