Η Ευρώπη, η Κίνα και το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκονται αντιμέτωπα με έναν εμπορικό πόλεμο με τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να υλοποιήσει σήμερα την απειλή του για την επιβολή δασμών στις εισαγωγές.
Για εβδομάδες, ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει ονομάσει την 2α Απριλίου ως «Ημέρα Απελευθέρωσης», αποκαλύπτοντας ένα σχέδιο δασμών που στοχεύει στην ανατροπή «άδικων πρακτικών» που, όπως ισχυρίζεται, «λεηλατούν τη χώρα μας εδώ και δεκαετίες».
Τι δασμοί αναμένεται να ανακοινωθούν
Ένα γενικό ποσοστό 20% στις περισσότερες εισαγωγές προς τις ΗΠΑ έχει συνταχθεί από τους συμβούλους του Τραμπ, σύμφωνα με τον Guardian.
Ωστόσο, οι ηγέτες της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου ανησυχούν για το ενδεχόμενο τομεακών δασμών, καθώς και για μόνιμα τέλη που μπορεί να επιβάλει για να αντισταθμίσει τους ευρωπαϊκούς συντελεστές ΦΠΑ, τους οποίους θεωρεί έμμεσο φόρο.
Ο Τραμπ έχει ήδη ανακοινώσει ότι θα επιβάλει δασμούς στα αυτοκίνητα που εισάγονται στις ΗΠΑ από τις 3 Απριλίου.
Μισεί πραγματικά την Ευρώπη ο Τραμπ;
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες ανησύχησαν από τις επιθέσεις κατά της ΕΕ του αντιπροέδρου του Τραμπ, JD Vance, όμως ο ίδιος ο Τραμπ φαίνεται λιγότερο επιθετικός, επικεντρώνοντας τις ανησυχίες του στην άμυνα και στο εμπορικό ισοζύγιο.
Έχει επανειλημμένα διαμαρτυρηθεί ότι οι ΗΠΑ «λεηλατούνται από κάθε χώρα στον κόσμο» και ότι δεν είναι «ευχαριστημένος με την ΕΕ» ως εμπορικό εταίρο. Η αποκλειστική ενασχόλησή του με το ΝΑΤΟ και η παράκαμψη της ΕΕ σε συζητήσεις για την Ουκρανία έχουν διαταράξει τις διατλαντικές σχέσεις.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση σκοπεύει να απαντήσει δυναμικά, σχεδιάζοντας την επιβολή δασμών σε αμερικανικά προϊόντα, όπως χάλυβας, αλουμίνιο, υφάσματα, δερμάτινα είδη και ηλεκτρικές συσκευές. Επιπλέον, εξετάζεται η πιθανότητα να στοχεύσει σε έσοδα μεγάλων αμερικανικών τεχνολογικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην ΕΕ.
Η προτίμηση της ΕΕ είναι η διαπραγμάτευση, γι’ αυτό και η λήψη αντιμέτρων έχει προσωρινά ανασταλεί, ώστε να υπάρξει περιθώριο για συνομιλίες. Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Εμπορίου, Μαρός Σέφτσοβιτς, έχει ήδη συναντηθεί με τον Υπουργό Εμπορίου των ΗΠΑ, Χάουαρντ Λάτνικ, ελπίζοντας σε μια θετική εξέλιξη.
Στο ερώτημα γιατί δεν ξεκινού άμεσα οι διαπραγματεύσεις, ενας Ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωσε αυτή τη στιγμή δεν έχει νόημα, καθώς «είναι σαν να διαπραγματεύεσαι για να απομακρύνεις ένα σάπιο ψάρι από το τραπέζι». Οι ειδικοί σημειώνουν επίσης ότι η συμφωνία μεταξύ 27 κρατών-μελών της ΕΕ για μια ενιαία στρατηγική μπορεί να αποδειχθεί περίπλοκη.
Ποιο είναι το σχέδιο Τραμπ
Ο Τραμπ έχει εμμονή με τους δασμούς από τη δεκαετία του 1980, όταν επέκρινε τις ιαπωνικές επενδύσεις στις ΗΠΑ. Στόχος του είναι η επαναβιομηχανοποίηση της Αμερικής, η δημιουργία εγχώριων θέσεων εργασίας και η επιστροφή των αμερικανικών επιχειρήσεων στη χώρα.
Σύμφωνα με τα δεδομένα εμπορίου του 2023, οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας αγαθών στον κόσμο, με το μεγαλύτερο εμπορικό έλλειμμα να καταγράφεται έναντι της Κίνας (279 δισ. δολάρια) και της ΕΕ (208 δισ. δολάρια). Η Γερμανία, η Ιρλανδία και η Ιταλία έχουν τα μεγαλύτερα εμπορικά πλεονάσματα έναντι των ΗΠΑ.
Η αβεβαιότητα γύρω από τα δασμολογικά σχέδια του Τραμπ έχει ήδη προκαλέσει αναταράξεις στις αγορές. Οι δείκτες S&P 500 και Nasdaq κατέγραψαν τη χειρότερη τριμηνιαία τους απόδοση από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, ενώ η ΕΕ επιχειρεί να παρουσιαστεί ως ασφαλές καταφύγιο για τους επενδυτές.
Αντίθετα, ο Τραμπ υποστηρίζει ότι οι δασμοί θα ενισχύσουν τη βιομηχανία των ΗΠΑ και ότι η αύξηση των εσόδων θα μπορούσε να αντικαταστήσει τη φορολογία εισοδήματος. Ωστόσο, οικονομολόγοι εκφράζουν φόβους για πιθανή ύφεση, λόγω της αύξησης του κόστους για τους καταναλωτές και της επιβράδυνσης της ανάπτυξης.
