«Χρειαζόμαστε τη Γροιλανδία για τη διεθνή ασφάλεια. Τη χρειαζόμαστε. Πρέπει να την αποκτήσουμε», επέμεινε ο Ντόναλντ Τραμπ.
Σε ραδιοφωνική συνέντευξη που μεταδόθηκε την Τετάρτη (26/3), δύο ημέρες πριν από την επίσκεψη του αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, στο αυτόνομό αυτό έδαφος της Δανίας, ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος μίλησε ξανά για την επιθυμία των ΗΠΑ να κάνουν δική τους της Γροιλανδία.
«Αυτό είναι ένα νησί που χρειαζόμαστε από αμυντική και επιθετική άποψη», υπογράμμισε εκ νέου ο Τραμπ σε συνέντευξή του στον δημοσιογράφο Βινς Κογκλιανέζ, στην οποία συμπλήρωσε: «Δεν μου αρέσει να το λέω έτσι, αλλά θα πρέπει να την πάρουμε».
Γιατί ο Τραμπ θέλει διακαώς τη Γροιλανδία
Αυτή είναι η πολλοστή φορά που ο Ντόναλντ Τραμπ εξέφρασε την πρόθεσή του να αποκτήσουν οι ΗΠΑ τη Γροιλανδία, την αυτοδιοικούμενη περιοχή της Αρκτικής, η οποία ανήκει επί της ουσίας στη Δανία.
«Για λόγους εθνικής ασφάλειας αλλά και διατήρησης της ελευθερίας σε όλο τον κόσμο, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής πιστεύουν ότι η ιδιοκτησία και ο έλεγχος της Γροιλανδίας είναι απόλυτη αναγκαιότητα», είχε γράψει ο πρόεδρος των ΗΠΑ στο Truth Social, τη δική του πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωση, όταν έκανε γνωστή τη στόχευσή του.
Η απάντηση που έστειλε η Μέτε Φρεντέρικσεν, πρωθυπουργός της Δανίας, στην οποία ανήκει η Γροιλανδία, ήταν σαφής: «Η Γροιλανδία δεν είναι προς πώληση». «Η Γροιλανδία ανήκει στους Γροιλανδούς», είπε. Ωστόσο αυτοί φαίνεται πως βλέπουν το μέλλον τους χωρίς τον έλεγχο της Κοπεγχάγης.
Ενδεικτικό του κλίματος στην ηγεσία της Δανίας, ήταν η απόφαση του βασιλιά να αλλάξει το οικόσημο του βασιλείου, ώστε να προβάλλονται εμφανέστερα η Γροιλανδία και τα Νησιά Φερόε, με μεγαλύτερα τα σύμβολα της πολικής αρκούδας και του κριαριού αντίστοιχα.
«Θέλουμε ανεξαρτησία» – «Η Δανία μας εκμεταλλεύεται»
Η Γροιλανδία υπήρξε αποικία της Δανίας μέχρι το 1953. Πλέον, είναι αυτοδιοικούμενο έδαφος του δανέζικου βασιλείου και το 2009 κέρδισε το δικαίωμα να επιδιώξει την ανεξαρτησία της με δημοψήφισμα.
Ο πρωθυπουργός της Γροιλανδίας Μούτε Εγκεντε, αν και έχει υποστηρίξει πως αυτή «δεν πωλείται», κατά την ομιλία του για το νέο έτος είχε εκφράσει ανοιχτά την επιθυμία για ανεξαρτητοποίηση από τη Δανία και την ενίσχυση της «συνεργασίας» με άλλες χώρες.
«Είναι η ώρα να κάνουμε ένα βήμα και να διαμορφώσουμε το μέλλον μας, και σε σχέση με ποιους θέλουμε να συνεργασθούμε στενά και σε σχέση με το ποιοι θέλουμε να είναι οι εμπορικοί μας εταίροι», είχε πει χαρακτηριστικά. Όπως ήταν αναμενόμενο, τα βλέμματα όλων στράφηκαν προς τις ΗΠΑ.
Ο Ντόναλντ Τραμπ συνόδευσε το μήνυμά του για τη Γροιλανδία και με ένα βίντεο, στο οποίο εμφανίζεται ένας κάτοικος του νησιού να ζητά από τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ να προχωρήσει στην εξαγορά της περιοχής.
«Αν μπορούσατε να πείτε κάτι στον Τραμπ, τι θα ήταν αυτό;», ακούγεται να ρωτά μια γυναίκα τον άνδρα, ο οποίος πριν απαντήσει, φορά ένα καπέλο «MAGA» (Make America Great Again). «Αγοράστε μας. Αγοράστε τη Γροιλανδία», σημείωσε και πρόσθεσε ότι «αγαπά τους Αμερικανούς» και θέλει να απελευθερωθεί από την κυβέρνηση της Δανίας.
«Δεν θέλουμε να είμαστε πλέον αποικία της κυβέρνησης της Δανίας. Κάθε χρόνο μας αρπάζουν τα ορυκτά μας. Είμαστε το πλουσιότερο έθνος στον κόσμο και δεν μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε. Η Δανίας μας εκμεταλλεύεται τόσο πολύ!», είχε αναφέρει χαρακτηριστικά.
Γιατί είναι τόσο σημαντική η Γροιλανδία
Σε πρώτη φάση ο πρόεδρος των ΗΠΑ έστειλε τον γιο του στο παγωμένο νησί της Αρκτικής. Ο Ντόναλντ Τραμπ τζούνιορ έφτασε με ιδιωτικό τζετ στην πρωτεύουσα της Γροιλανδίας, στο Νουκ, την Τρίτη 7 Ιανουαρίου. Παρότι ο ίδιος ισχυρίστηκε πως πρόκειται για μια ιδιωτική επίσκεψη, το ταξίδι του ενίσχυσε τα σενάρια για το μέλλον της εξαιρετικά πλούσιας σε φυσικούς πόρους περιοχής.
Greenland coming in hot… well, actually, really really cold!!!! pic.twitter.com/IhLKVOfYVM
— Donald Trump Jr. (@DonaldJTrumpJr) January 7, 2025
Εκτός από κοιτάσματα πετρελαίου, φυσικού αερίου, ουρανίου και χρυσού, το έδαφος της Γροιλανδίας είναι πλούσιο σε σπάνιες γαίες, όπως το νεοδύμιο και το δυσπρόσιο. Πρόκειται για μέταλλα τα οποία έχουν πάρει τεράστια αξία λόγω της χρήσης τους σε προϊόντα της σύγχρονης τεχνολογίας (ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ανεμογεννήτριες, όπλα, στρατιωτικό εξοπλισμό κ.α.) και διεθνώς τα μεγαλύτερα αποθέματα ελέγχονται κυρίως από την Κίνα, αλλά και από τη Ρωσία.
Επίσης, η περιοχή έχει μεγάλη γεωστρατηγική αξία για τις ΗΠΑ. Ο Αμερικανικός Στρατός διαθέτει ήδη μια βάση στο νησί, που αποτελεί στρατηγική τοποθεσία για την αντιπυραυλική άμυνα των ΗΠΑ, αλλά και τις διαστημικές επιχειρήσεις.
Πρόκειται για μια βάση που δημιουργήθηκε τα πρώτα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου και αποτελεί το βορειότερο φυλάκιο των αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων. Είναι εξοπλισμένο με σύστημα προειδοποίησης πυραύλων και αυτός είναι ο λόγος που ο Τραμπ επικαλέστηκε λόγους «εθνικής ασφάλειας» για να υποστηρίξει τις επιδιώξεις του.
Η κλιματική κρίση «αναθερμαίνει» το ενδιαφέρον για την Αρκτική
Καθώς η κλιματική κρίση αλλάζει το περιβάλλον στην παγωμένη Αρκτική, η Γροιλανδία θα μπορούσε να αποδειχθεί κομβική στο μέλλον για την παγκόσμια ναυτιλία και το εμπόριο. Η κίνηση των πλοίων στον παγωμένο βόρειο πόλο έχει αυξηθεί κατά 37% την τελευταία δεκαετία, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Αρκτικού Συμβουλίου. Η περαιτέρω μείωση του θαλάσσιου πάγου θα μπορούσε να ανοίξει ακόμη περισσότερους εμπορικούς δρόμους.
Οι ισχυρότερες δυνάμεις επιδιώκουν να επεκτείνουν την εμβέλειά τους στην περιοχή. Ρωσία και Κίνα έχουν εντείνει εδώ και καιρό το ενδιαφέρον τους για την Αρκτική, ενισχύοντας από κοινού την παρουσία τους με τη Μόσχα να δηλώνει μάλιστα «έτοιμη για σύγκρουση» με το ΝΑΤΟ στην Αρκτική.
Τον Νοέμβριο συμφώνησαν να ενισχύουν τη συνεργασία για να εκμεταλλευτούν τις αρκτικές διαδρομές που ανοίγονται, οικοδομώντας έναν «Πολικό Δρόμο του Μεταξιού», που θα εξυπηρετεί οικονομικούς, γεωπολιτικούς και στρατιωτικούς στόχους.
Εξαιτίας της υπερθέρμανσης, εκτιμάται επίσης ότι ήδη, τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, μια έκταση περίπου 28.500 τετραγωνικών χιλιομέτρων έχει «απαλλαχθεί» από πάγους. Και καθώς αυτοί συνεχίζουν να υποχωρούν, έρχονται στην επιφάνεια εδάφη τα οποία θα μπορούσαν να είναι εκμεταλλεύσιμα για γεωτρήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου, αλλά και για εξορύξεις σπάνιων γαιών.
Η επιθυμία του Τραμπ να αποκτηθεί η Γροιλανδία από τις ΗΠΑ είχε ανακοινωθεί και το 2019, κατά την πρώτη του θητεία ως πρόεδρος των ΗΠΑ. Ωστόσο, τότε ήταν δεν υπήρξε κάποια κίνηση. Τώρα, όμως, εμφανίζεται πιο έτοιμος να προχωρήσει τους σχεδιασμούς του.
«Η Γροιλανδία είναι ένα υπέροχο μέρος και ο κόσμος της θα επωφεληθεί τα μέγιστα εάν και όταν γίνει κομμάτι της χώρας μας. Θα την εκτιμήσουμε και θα την προστατέψουμε από έναν πολύ επικίνδυνο εξωτερικό κόσμο. Ξανακάντε Μεγάλη τη Γροιλανδία!», είχε γράψει χαρακτηριστικά.
Ξέσπασμα από τον απερχόμενο πρωθυπουργό της Γροιλανδίας: «Ως εδώ»
Από την πλευρά του, ο απερχόμενος πρωθυπουργός της Γροιλανδίας, Μούτε Έγκεντε, γνωστοποίησε την Πέμπτη 13 Μαρτίου ότι θα καλέσει τους πολιτικούς αρχηγούς να απορρίψουν ομόφωνα και κατηγορηματικά τα σχόλια Τραμπ περί προσάρτησης.
«Ο πρόεδρος των ΗΠΑ επανέφερε στο προσκήνιο την ιδέα της προσάρτησής μας», ανέφερε ο Έγκεντε σε ανάρτησή του στο Facebook και υπογράμμισε: «Ως εδώ και μη παρέκει».
Κατά τη συνάντησή του στον Λευκό Οίκο με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, ο πρόεδρος των ΗΠΑ εξέφρασε την πεποίθησή του ότι η χώρα του θα προσαρτήσει τελικά τη Γροιλανδία.
«Θεωρώ πως θα συμβεί», είχε σημειώσει χαρακτηριστικά ο Τραμπ, συμπληρώνοντας πως «είναι απαραίτητο για τη διεθνή ασφάλεια».
