Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να προειδοποιήσει σήμερα ότι κάθε πολίτης θα πρέπει να έχει απόθεμα τροφίμων επαρκές για αυτοσυντήρηση τουλάχιστον 72 ωρών σε περίπτωση κρίσης και πολέμου, σύμφωνα με προσχέδιο της «Στρατηγικής Προετοιμασίας της Ευρώπης», το οποίο έχει δει το POLITICO.
Θα παρουσιαστούν δηλαδή οι κατευθυντήριες γραμμές της Ευρώπης για 72ωρη αυτοδυναμία για εκατομμύρια νοικοκυριά, ώστε να έχουν νερό, τρόφιμα, φάρμακα, μπαταρίες και προϊόντα περιποίησης για να επιβιώσουν τις πρώτες μέρες χωρίς εξωτερική βοήθεια.
Η σημασία των πρώτων ωρών της κρίσης
Το έγγραφο τονίζει ότι σε περιπτώσεις ακραίων διαταραχών, η αρχική περίοδος είναι η πιο κρίσιμη.
Παρουσιάζει διάφορα πιθανά σενάρια που θα μπορούσαν να πλήξουν την Ευρώπη, όπως πόλεμος, κυβερνοεπιθέσεις, θανατηφόρες πανδημίες και φυσικές καταστροφές που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή.
Πέντε χρόνια μετά τα πρώτα lockdown λόγω της πανδημίας του COVID-19 και τρία χρόνια μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με συνεχείς κρίσεις. «Καμία από τις μεγάλες κρίσεις των τελευταίων ετών δεν ήταν απομονωμένη ή βραχύβια»αναφέρει το έγγραφο.
Η Εκτελεστική Αντιπρόεδρος της Επιτροπής, Ροξάνα Μινζάτου, πρόκειται να παρουσιάσει τη στρατηγική σήμερα, Τετάρτη, υπογραμμίζοντας ότι στόχος είναι να βοηθηθούν τα άτομα σε επίπεδο νοικοκυριού.
«Η λογική μας είναι να διορθώσουμε τη στέγη όσο ο ήλιος λάμπει», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με το 17σέλιδο προσχέδιο, η στρατηγική στοχεύει στη δημιουργία μιας ασφαλούς και ανθεκτικής ΕΕ, ικανής να προβλέπει και να διαχειρίζεται απειλές και κινδύνους, ανεξαρτήτως της φύσης ή της προέλευσής τους.
Προβλέπει την καθοδήγηση των κρατών-μελών ώστε να διατηρούν αποθέματα βασικών προμηθειών, σχέδια κρίσης, διαθέσιμα καταφύγια και κρίσιμες υποδομές τόσο στο έδαφος όσο και στο διάστημα.
Η ανάγκη ενίσχυσης της προετοιμασίας είναι επείγουσα, σύμφωνα με το έγγραφο, το οποίο δημοσιεύεται λίγες μόλις εβδομάδες μετά την πρώτη αμυντική στρατηγική της ΕΕ.
Η στρατηγική δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην προετοιμασία για πολεμικές συγκρούσεις και κυβερνοεπιθέσεις. Αν και δεν εισάγει νέες πρωτοβουλίες άμυνας, προτείνει ένα μοντέλο διαχείρισης κρίσεων βασισμένο σε χώρες της Βόρειας Ευρώπης, όπου όλη η κοινωνία –πολίτες, επιχειρήσεις και κυβερνήσεις– συμμετέχει στην προετοιμασία.
Η γεωπολιτική απειλή δεν αφορά μόνο στρατιωτικές επιθέσεις, αλλά και ψηφιακές απειλές. Από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, η Ρωσία έχει εντείνει τις κυβερνοεπιθέσεις της, στοχεύοντας κρίσιμες υποδομές όπως τα ενεργειακά δίκτυα. Ειδικά οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης έχουν δεχθεί αυξημένο αριθμό κυβερνοεπιθέσεων.
Παράλληλα, η Κίνα, το Ιράν και η Βόρεια Κορέα συνεχώς στοχεύουν κυβερνήσεις, επιχειρήσεις και άλλους βασικούς θεσμούς της Δύσης. Οι επιθέσεις αυτές αποτελούν «μόνιμο χαρακτηριστικό της σημερινής πραγματικότητας», σύμφωνα με το προσχέδιο.
Αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών
Η προετοιμασία δεν αφορά μόνο ανθρωπογενείς συγκρούσεις. «Πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αντιδρούμε και σε φυσικές καταστροφές, όπως πλημμύρες», δήλωσε η Μινζάτου, αναφέροντας ως παράδειγμα τις καταστροφικές πλημμύρες που έπληξαν την Ισπανία πέρυσι, προκαλώντας εκατοντάδες θανάτους.
Η Επιτροπή προτείνει μια πανευρωπαϊκή στρατηγική αποθεματοποίησης, που θα διασφαλίζει την πρόσβαση σε κρίσιμους πόρους για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, συμπεριλαμβανομένων ιατρικών προμηθειών, πρώτων υλών, ενεργειακού εξοπλισμού, αλλά και τροφίμων και νερού. Αυτή η στρατηγική θα συνδυάζει τα κεντρικά αποθέματα της ΕΕ με τις εθνικές συνεισφορές.
Για να ενισχυθεί η ετοιμότητα, η Επιτροπή εξετάζει την αναθεώρηση των χρηματοδοτικών μηχανισμών αντιμετώπισης κρίσεων, ώστε να είναι πιο ευέλικτοι και προσαρμόσιμοι στις εξελισσόμενες απειλές. Σχεδιάζεται επίσης η ενσωμάτωση της προετοιμασίας στις εξωτερικές επενδύσεις της ΕΕ, με έμφαση στην κλιματική προσαρμογή και την ανθεκτικότητα.