Σοκ προκάλεσε στην Κύπρο η τραγωδία που σημειώθηκε το απόγευμα της Παρασκευής (14/03), με θύμα ένα βρέφος που εντοπίστηκε νεκρό μέσα σε αυτοκίνητο, έξω από παιδικό σταθμό στη Λευκωσία.
Το περιστατικό στη Μεγαλόνησο αυτό φέρνει ξανά στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης το «σύνδρομο του ξεχασμένου μωρού», ένα φαινόμενο που έχει απασχολήσει έρευνες στις ΗΠΑ, στις οποίες έχουν καταγραφεί αρκετά περιστατικά εγκατάλειψης παιδιού στο αυτοκίνητο.
Αν και μοιάζει αδιανόητο, έρευνες δείχνουν ότι σχεδόν 1 στους 10 γονείς έχει ξεχάσει το παιδί του στο αυτοκίνητο, έστω και για λίγο. Οι περισσότεροι δεν είναι αμελείς, αλλά η έλλειψη ύπνου, το άγχος ή μια αλλαγή στη ρουτίνα μπορεί να προκαλέσουν μια μοιραία στιγμή αδράνειας.
Σε πολλές περιπτώσεις, το παιδί κοιμάται ή μένει σιωπηλό, με αποτέλεσμα ο γονιός να το ξεχνά. Οι υψηλές θερμοκρασίες παίζουν επίσης ρόλο, καθώς οι περισσότερες τραγωδίες συμβαίνουν λόγω θερμοπληξίας.
Ο καθηγητής ψυχολογίας Ντέιβιντ Ντάιμοντ εξηγεί ότι αυτό συμβαίνει λόγω της λειτουργίας του εγκεφάλου. Όταν κάνουμε κάτι από συνήθεια, ο εγκέφαλος λειτουργεί αυτόματα και δεν αντιλαμβανόμαστε πάντα αλλαγές στο πρόγραμμά μας. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι γονείς που ξεχνούν να αφήσουν το παιδί στον παιδικό σταθμό όταν αυτό δεν είναι μέρος της καθημερινής τους ρουτίνας.
«Ο γονέας ξεχνάει εντελώς την ύπαρξη του παιδιού στο αυτοκίνητο. Οφείλεται στον τρόπο που λειτουργεί ο εγκέφαλός μας, ένα σύστημα που μας επιτρέπει να κάνουμε πράγματα χωρίς να τα σκεφτόμαστε. Αυτό διακόπτεται όταν υπάρχει μια αλλαγή στο σχέδιο μας, όμως κάποιες φορές αδυνατούμε να διακόψουμε αυτή τη λειτουργία. Τα διαφορετικά συστήματα στον εγκέφαλό μας ανταγωνίζεται το ένα το άλλο», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ο Ντάιμοντ, μιλώντας στο ABC, αναφέρεται μάλιστα στο χαρακτηριστικό παράδειγμα οι γονείς να ξεχνούν να αφήσουν το παιδί στον παιδικό σταθμό ενώ οδηγούν. Αυτό μπορεί να συμβεί, εξηγεί, όταν δεν αποτελεί μέρος της καθημερινότητάς τους και ενισχύεται υπό συνθήκες στέρησης ύπνου ή άγχους. «Μπαίνουμε συχνά σε λειτουργία αυτόματου πιλότου, και κάνουμε πράγματα από συνήθεια», υπογραμμίζει, σημειώνοντας πως συμβαίνει και σε καλούς, προσεκτικούς και στοργικούς γονείς.
Το φαινόμενο αυτό μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε, ανεξάρτητα από προσωπικότητα, οικονομική κατάσταση ή εκπαίδευση. Έρευνες δείχνουν ότι σχετίζεται με τον τρόπο που λειτουργεί η μνήμη μας, εστιάζοντας σε μελλοντικές υποχρεώσεις αντί για την παρούσα στιγμή.
Στις ΗΠΑ, το «σύνδρομο του ξεχασμένου μωρού» ευθύνεται για περίπου τους μισούς θανάτους παιδιών από θερμοπληξία μέσα σε αυτοκίνητα, με μέσο όρο 38 θανάτους ετησίως. Οι ειδικοί προτείνουν στους γονείς να αφήνουν ένα αντικείμενο του παιδιού, όπως την τσάντα του, στο μπροστινό κάθισμα ως υπενθύμιση. Επίσης, είναι σημαντικό οι παιδικοί σταθμοί και τα σχολεία να επικοινωνούν με τους γονείς αν ένα παιδί δεν εμφανιστεί.
Κύπρος: Η τραγωδία θύμισε αυτήν στην Άρτα
Η τραγωδία στην Κύπρο ξύπνησε μνήμες από την αντίστοιχη υπόθεση στην Άρτα, πριν από δύο χρόνια, με νεκρό ένα βρέφος μόλις 5,5 μηνών. Ο πατέρας πήγε για δουλειά και ξέχασε το κοριτσάκι στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου, με αποτέλεσμα αυτό να πεθάνει.
Όλα ξεκίνησαν το πρωί της Τρίτης (9/5) όταν ο πατέρας έβαλε το μωρό στο ΙΧ για να το πάει στον βρεφονηπιακό σταθμό και στη συνέχεια στην εργασία του, στον ΔΕΔΔΗΕ. Ωστόσο, εκείνος ξέχασε το παιδί στο αυτοκίνητο για 3 ώρες.
Η μητέρα πήγε να πάρει το μωρό από τον βρεφονηπιακό σταθμό αργότερα και διαπίστωσε πως αυτό έλειπε. Στη συνέχεια επικοινώνησε με τον σύζυγό της, ο οποίος θυμήθηκε ότι ξέχασε το παιδί στο αυτοκίνητο.
Όταν ο άνδρας πήγε να βρει το παιδί στο αυτοκίνητο, εκείνο ήταν χωρίς τις αισθήσεις του, δεμένο στο καρεκλάκι του, ενώ διέκρινε αφρούς στο στόμα του. Αμέσως το μωρό μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο της Άρτας, όπου και διαπιστώθηκε ο θάνατός του.
