Οι πρόσφατες αποκαλύψεις αναφορικά με τα εκατοντάδες εκατομμύρια που δόθηκαν από την USAID σε οργανώσεις ΜΜΕ, αναδεικνύουν το παράδειγμα της έντονης διείσδυσης που φαίνεται πως υπήρξε σε πολλές Βαλκανικές χώρες, όπως η Αλβανία.
Σωρεία αντιδράσεων εξακολουθούν να προκαλούνται διεθνώς, εξαιτίας των πρόσφατων αποκαλύψεων ότι η Υπηρεσία Διεθνούς Ανάπτυξης των ΗΠΑ (USAID), χρηματοδότησε αδρά εκατοντάδες οργανώσεις ΜΜΕ σε όλο τον κόσμο. Το προσεχές χρονικό διάστημα, αναμένεται να υπάρξουν νέες αποκαλύψεις αναφορικά με το ποιοι και για ποιο λόγο έλαβαν αυτά τα χρήματα.
Έως τότε, ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλούν τα τεράστια ποσά που φέρονται να διακινήθηκαν σε πληθώρα χωρών. Μια από αυτές είναι και η Αλβανία, όπου το τελευταίο χρονικό διάστημα συζητείται έντονα η εμπλοκή του δισεκατομμυριούχου Τζορτζ Σόρος στην υπόθεση.
«472 εκατομμύρια σε 17 χρόνια»
Σύμφωνα με ανάρτηση που πραγματοποιήθηκε από το Wikileaks στο Χ (πρώην Twitter), στις 6 Φεβρουαρίου 2025, «βάσει ενημερωτικού δελτίου της USAID το οποίο έκτοτε τέθηκε εκτός σύνδεσης, το 2023, ο οργανισμός χρηματοδότησε την εκπαίδευση και υποστήριξη 6.200 δημοσιογράφων, βοήθησε 707 μη κρατικά ειδησεογραφικά πρακτορεία και υποστήριξε 279 ΜΚΟ του τομέα των Μέσων Ενημέρωσης…».
Δεν είναι όμως μόνο αυτό: όπως μετέδωσε το ειδησεογραφικό πρακτορείο Anadolu, το Wikileaks αποκάλυψε ότι οι ΗΠΑ φέρονται να μετέφεραν 472,6 εκατομμύρια δολάρια μέσω του Internews Network, μιας διεθνούς ΜΚΟ για τα μέσα ενημέρωσης. Η συντριπτική πλειοψηφία αυτής της χρηματοδότησης -415 εκατομμύρια δολάρια- κατά τα 17 τελευταία χρόνια, προήλθε βάσει του ίδιου δημοσιεύματος, από την USAID.
Παράλληλα, στο ίδιο ρεπορτάζ αναγράφεται πως η Internews «υποστήριξε πρωτοβουλίες λογοκρισίας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως ανέφερε το Wikileaks σε μια σειρά αναρτήσεων στο Χ».
Σημειώνεται πως η επίμαχη αποκάλυψη από τα Wikileaks, ήρθε λίγες μόλις ημέρες μετά από την παύση 90 ημερών που επιβλήθηκε από την κυβέρνηση Τραμπ σε όλα τα προγράμματα εξωτερικής αναπτυξιακής βοήθειας των ΗΠΑ.
Οι δεσμοί με τον Τζορτζ Σόρος
«Περαιτέρω ερωτήματα», εγείρονται σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, εξαιτίας των δεσμών της Internews με τα ιδρύματα Open Society Foundations (OSF) του Τζόρτζ Σόρος: «το 1994 κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του Σαράγεβο, η Internews συνεργάστηκε με τον Σόρος για τη δημιουργία του Balkan Media Network, συνδέοντας ανεξάρτητους οργανισμούς μέσων ενημέρωσης στην Πρώην Γιουγκοσλαβία, σύμφωνα με πληροφορίες που μπορεί να δει κανείς στον ιστότοπό της…».
10 εκατομμύρια με την υποστήριξη της Χίλαρι Κλίντον
Πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της Internews είναι η Jeanne Bourgault, η οποία σύμφωνα με αναρτήσεις από τα Wikileaks, τις οποίες επικαλείται το Anadolu, εγκαινίασε το 2023 «ένα ταμείο ύψους 10 εκατομμυρίων δολαρίων στην Παγκόσμια Πρωτοβουλία Κλίντον (CGI) με την υποστήριξη της Χίλαρι Κλίντον».
«1,7 δισεκατομμύρια στα Δυτικά Βαλκάνια»
Όπως είναι φυσιολογικό, οι αποκαλύψεις των Wikileaks, έχουν προκαλέσει παγκόσμιες αναταράξεις σε πληθώρα χωρών που φέρονται να χρηματοδοτούνταν από την USAID. Πριν από μερικές ημέρες, ο Ric Grenell, επί σειρά ετών σύμβουλος του Τραμπ σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής και νυν προσωρινός εκτελεστικός διευθυντής του Κέντρου Τζον Κένεντι στην Ουάσινγκτον, κοινοποίησε στο Χ, δημοσίευση από τον αμφιλεγόμενο ενημερωτικό λογαριασμό kos_data.
Όπως αναφέρεται στην επίμαχη ανάρτηση που κοινοποίησε ο Ric Grenell, τα χρήματα που δόθηκαν την περίοδο 2020-24 από την USAID στα Δυτικά Βαλκάνια, ανέρχονται σε συνολικά 1.7 δισεκατομμύρια δολάρια. Εξ αυτών, 537 εκατομμύρια φέρονται να κατευθύνθηκαν στο Κόσοβο, 402 εκατομμύρια δολάρια στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, 290 εκατομμύρια στη Βόρεια Μακεδονία, 209 εκατομμύρια δολάρια στη Σερβία, 189 εκατομμύρια δολάρια στην Αλβανία και 77 εκατομμύρια δολάρια στο Μαυροβούνιο.
Τα «αδέλφια» Σόρος και Ράμα
Μια από τις επίμαχες χώρες όπου υπάρχει πληθώρα δημοσιευμάτων το τελευταίο χρονικό διάστημα, αναφορικά με τη φερόμενη επιρροή της USAID σε αυτήν, είναι η Αλβανία. Τον Οκτώβριο του 2023 η γαλλική ιστοσελίδα Valeurs Actuelles δημοσίευσε ρεπορτάζ σχετικά με την επιρροή που ασκούν τα Open Society Foundations στην Αλβανία. Το επίμαχο ρεπορτάζ δημοσιεύθηκε και από το Ευρωπαϊκό Κέντρο για τον Νόμο και τη Δικαιοσύνη.
Βάσει όσων αναγράφονται στο επίμαχο ρεπορτάζ, ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα είναι «στενός συνεργάτη του Τζορτζ και Αλεξάντερ Σόρος. Ο (Αλεξάντερ) Σόρος και ο Έντι Ράμα συναντιούνται τακτικά και αυτοαποκαλούνται “αδέλφια”. Μεταξύ του 1992 και του 2020, τα Ιδρύματα Ανοιχτής Κοινωνίας του Τζορτζ και Αλεξάντερ Σόρος, επένδυσαν περισσότερα από 131 εκατομμύρια στην Αλβανία, υποστηρίζοντας την άνοδο του κ. Ράμα στην εξουσία και στη συνέχεια την κυβέρνησή του. Η επιρροή του OSF στην Αλβανία είναι επομένως σημαντική, σε βαθμό που ο Ιλίρ Μέτα, πρώην πρόεδρος της Αλβανίας, κατηγόρησε τον Τζορτζ Σόρος ότι προσπαθεί να καταλάβει το κράτος».
«Ο κύριος χρηματοδότης της διαδικασίας μεταρρύθμισης»
Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ, «μετά την εκλογή του Ράμα ως πρωθυπουργού, μια από τις κύριες δραστηριότητες του OSF ήταν η προώθηση της μεταρρύθμισης του δικαστικού συστήματος της Αλβανίας. Σύμφωνα με τον Andi Dobrushi, εκτελεστικό διευθυντή της OSF Αλβανίας, “το OSF Αλβανίας υπήρξε ο κύριος χρηματοδότης ολόκληρης της διαδικασίας μεταρρύθμισης”».
«Έδρασε σε συνεργασία με τους Δημοκρατικούς των ΗΠΑ»
Μάλιστα, όπως αναφέρεται, «το OSF έδρασε επίσης σε συνεργασία με τη διοίκηση των Δημοκρατικών των ΗΠΑ, μέσω της USAID, και με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η USAID συνεισέφερε 60 εκατομμύρια δολάρια μεταξύ 2000 και 2015 στον τομέα της δικαιοσύνης της Αλβανίας, με το OSF να συμβάλλει στη διάθεση αυτών των ποσών».
Από την πλευρά της, η αντιπολίτευση στην Αλβανία, όπως αναγράφεται στο δημοσίευμα, «κατήγγειλε ότι η μεταρρύθμιση αυτή αποσκοπεί στο να επιτρέψει στην κυβέρνηση να αναλάβει τον έλεγχο του δικαστικού σώματος. Ο ρόλος του OSF σε αυτή τη μεταρρύθμιση καταγγέλθηκε ιδιαίτερα».
Εκλογή του ξαδέλφου του Ράμα
Σε αυτό το πλαίσιο, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, «το 2019, η αλβανική κυβέρνηση επρόκειτο να διορίσει τρεις υποψηφίους για τη θέση του δικαστή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων». Τελικά, αυτός που εξελέγη, ήταν ο Darian Pavli, αν και σύμφωνα με το δημοσίευμα, «δεν ήταν ποτέ δικαστής». Ο συγκεκριμένος, είναι ξάδελφος του πρωθυπουργού Ράμα, και «απόφοιτος του Central European University της Βουδαπέστης, του πανεπιστημίου που ίδρυσε και χρηματοδότησε ο Τζορτζ Σόρος. Έχει εργαστεί για το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (επίσης χρηματοδοτούμενο από το OSF), καθώς και για το Open Society μεταξύ 2003 και 2017, κυρίως στη Νέα Υόρκη».
Παράλληλα, βάσει πάντα του ίδιου δημοσιεύματος, «το 2015, έγινε σύμβουλος της ειδικής κοινοβουλευτικής επιτροπής του αλβανικού κοινοβουλίου για τη μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης και στη συνέχεια επέστρεψε στο OSF, ως διευθυντής προγράμματος για την Αλβανία».
Οι σβησμένες φωτογραφίες
Αξίζει να σημειωθεί πως ο Αλεξ Σόρος με τον Έντι Ράμα έχουν δημοσιοποιηθεί στο παρελθόν πληθώρα φωτογραφιών που τους απεικονίζουν. Μάλιστα, η τελευταία εξ αυτών, δημοσιεύθηκε από τον Αλεξ Σόρος, πριν από μερικές ημέρες, στις 17 Φεβρουαρίου 2025. Ενδιαφέρον προκαλεί πάντως ότι στον προσωπικό λογαριασμό του Έντι Ράμα στο Instagram, δεν μπορεί να εντοπίσει κανείς κάποια σχετική φωτογραφία. Σύμφωνα με πρόσφατη δήλωση του Σαλί Μπερίσα, ο Έντι Ράμα διέγραψε πρόσφατα τις επίμαχες φωτογραφίες.
«Εθνική απειλή οι δραστηριότητες του Σόρος στην Αλβανία»
Σημειώνεται, πως πριν από μερικές ημέρες, ο πρώην πρωθυπουργός της Αλβανίας, Σαλί Μπερίσα, χαρακτήρισε τις δραστηριότητες του ιδρύματος Σόρος στην Αλβανία ως «πραγματική εθνική απειλή», προσθέτοντας μάλιστα πως οι δραστηριότητες των ιδρυμάτων του Σόρος στην Αλβανία, θα απαγορευθούν δια νόμου.
Από την πλευρά της, η Edlira Gjoni, εκτελεστική διευθύντρια του Κέντρου για τον Κοινωνικό Αντίκτυπο στην Αλβανία, δήλωσε πως «δεν πρέπει να ξεχνάμε πως όταν ο Μπερσία ήταν πρόεδρος, αυτός ο άνδρας (σ.σ. ο Τζορτζ Σόρος), χρηματοδότησε την κατασκευή περισσότερων από 200 σχολείων. Επομένως, οι επενδύσεις που έχει κάνει ο Σόρος δεν μπορούν να αμφισβητηθούν, ανεξαρτήτως του κόμματος που είχε την εξουσία».
Μπίλ Κλίντον, ο «αιώνιος φίλος των Αλβανών»
Πέρα από τον Σόρος, ο Έντι Ράμα φέρεται να έχει στενές σχέσεις και με τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον. Είναι άλλωστε ενδεικτικό ότι τον Ιούλιο του 2023, κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στην Αλβνία, έλαβε από τον Έντι Ράμα το μετάλλιο του Μεγάλου Αστεριού Δημόσιας Ευγνωμοσύνης. Μάλιστα, ο Έντι Ράμα δήλωσε απευθυνόμενος στον Μπιλ Κλίντον πως «είσαι μαζί μας για πολύ καιρό…». Λίγο αργότερα, ο Έντι Ράμα δημοσίευσε φωτογραφία όπου εικονίζεται ο ίδιος μαζί με τον Μπιλ Κλίντον, τον οποίο χαρακτήρισε ως «αιώνιο φίλο των Αλβανών».
Αντίστοιχα, πριν από περίπου τρία χρόνια, η Χίλαρι Κλίντον απένειμε στον Έντι Ράμα το βραβείο «Παγκόσμιες Ζωτικές Φωνές», που δόθηκε από ίδρυμα στο οποίο η ίδια είναι εκ των ιδρυτών του. Το βραβείο δόθηκε επειδή όπως ανακοινώθηκε, εκτιμήθηκε η συμβολή του Έντι Ράμα στην υποδοχή περισσότερων από 1.000 Αφγανών που έφυγαν από τη χώρα τους μετά την πτώση του κράτους από τους Ταλιμπάν.
Το mail Σόρος στην Χ. Κλίντον
Σημειώνεται πως το 2016, τα Wikileaks δημοσίευσαν e-mail που φέρεται να έστειλε στις 23 Ιανουαρίου 2011, ο Τζόρτς Σόρος προς την τότε υπουργό Εξωτερικών, Χίλαρι Κλίντον. Στο επίμαχο μέιλ, ο Τζόρτζ Σόρος, φέρεται να γράφει πως «στην Αλβανία έχει δημιουργηθεί μια σοβαρή κατάσταση που χρήζει επείγουσας προσοχής σε ανώτερα επίπεδα της αμερικανικής κυβέρνησης».
Ο Τζ. Σόρος αναφέρεται σε τότε διαδήλωση της αντιπολίτευσης στα Τίρανα που οδήγησε στον θάνατο τριών ανθρώπων. Όπως έγραφε ο Τζ. Σόρος, «η προοπτική δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων να βγουν στους δρόμους, σε ένα ήδη αμφιλεγόμενο πολιτικό περιβάλλον, προοιωνίζεται κακό για την αποκατάσταση της δημόσιας τάξης και την εύθραυστη δημοκρατική διαδικασία της χώρας».
Ως αποτέλεσμα, ο Τζ. Σόρος ζητούσε μεταξύ άλλων, να επιβληθεί «επειγόντως», όλο «το βάρος της διεθνούς κοινότητας στον πρωθυπουργό Μπερίσα και τον ηγέτη της αντιπολίτευσης Έντι Ράμα, ώστε να προλάβουν και περαιτέρω δημόσιες διαδηλώσεις και να μετριάσουν τις δημόσιες δηλώσεις τους». Μάλιστα, ο ίδιος πρότεινε συγκεκριμένα ονόματα ανώτερων Ευρωπαίων αξιωματούχων, που θα μπορούσαν να οριστούν ως μεσολαβητές. Παραμένει άγνωστο ποια ήταν η αντίδραση της Χίλαρι Κλίντον στο επίμαχο e-mail.
«Προφανώς ψευδείς οι ισχυρισμοί»
Σημειώνεται πως σε ανακοίνωση που εξέδωσαν τα Open Society Foundations, χαρακτήρισαν ως «προφανώς ψευδείς» τους ισχυρισμούς ότι «λαμβάνουν χρηματοδότηση από την USAID ή κατευθύνουν τη χρηματοδότηση μιας κυβερνητικής υπηρεσίας των ΗΠΑ, η οποία ανέρχεται σε πολλά δισεκατομμύρια δολάρια, είναι προφανώς ψευδείς».
Πρόκειται για ισχυρισμούς που σύμφωνα με την ανακοίνωση, «αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας υπονόμευσης του διεθνούς αναπτυξιακού έργου και απονομιμοποίησης της ανεξάρτητης χρηματοδότησης της κοινωνίας των πολιτών παγκοσμίως… Συνεργαζόμαστε με ένα ευρύ φάσμα χρηματοδοτών όταν οι προτεραιότητες ευθυγραμμίζονται, συμπεριλαμβανομένων άλλων φιλανθρωπικών ιδρυμάτων, κυβερνήσεων και πολυμερών αναπτυξιακών οργανισμών».
