Μια συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο μεταξύ του Βολοντίμιρ Ζελένσκι και του Ντόναλντ Τραμπ κατέληξε στο χάος, αφού μια απλή απάντηση εννέα λέξεων προκάλεσε οργή στις αμερικανικές τάξεις.
Η σκανδαλώδης σύγκρουση έχει πυροδοτήσει έντονες εντάσεις παγκοσμίως, καθώς ο Αμερικανός ηγέτης ηγήθηκε μιας άνευ προηγουμένου ταπείνωσης του Ουκρανού προέδρου, μαζί με τον Αντιπρόεδρο Τζέι Ντι Βανς, δηλώνοντας αργότερα ότι ο Ουκρανός ομόλογός του «δεν είναι έτοιμος για ειρήνη».
Τον κατηγόρησε ότι «τζογάρει με τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο», καθώς εγκατέλειψαν τα σχέδια για την υπογραφή μιας συμφωνίας για ορυκτούς πόρους, η οποία θα εξασφάλιζε περαιτέρω αμερικανική υποστήριξη με αντάλλαγμα την πρόσβαση στους φυσικούς πόρους της Ουκρανίας.
Η συζήτηση μπροστά στα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης φαινόταν αρχικά φιλική, καθώς οι δύο άνδρες άρχισαν να μετρούν ο ένας τον άλλον – με τον Τραμπ να αστειεύεται ευδιάθετα με τους δημοσιογράφους κατά την έναρξη της συνάντησης.
Ωστόσο, οι συνομιλίες σύντομα πήραν άσχημη τροπή μετά από μια φαινομενικά αθώα στιγμή, όπου ο Ζελένσκι μίλησε ειλικρινά στον Τζέι Ντι Βανς, ενώ ο Τραμπ έγνεφε ήσυχα από πίσω του.
Ο Αντιπρόεδρος φαίνεται να στρέφεται επιθετικά εναντίον του Ουκρανού ηγέτη, δείχνοντάς τον με το δάχτυλο και χαρακτηρίζοντάς τον «ασέβη».
Γέρνοντας μπροστά στην καρέκλα του με ήρεμο τόνο, ο Ουκρανός Πρόεδρος ρώτησε: «Τι είδους διπλωματία, Βανς, εννοείς; Τι θέλεις να πεις;».
Η έκρηξη Βανς
Σε έναν έξαλλο παραληρηματικό λόγο, ο Βανς απάντησε οργισμένος: «Μιλάω για τη διπλωματία που θα βάλει τέλος στην καταστροφή της χώρας σας.
Κύριε Πρόεδρε, με όλο τον σεβασμό, θεωρώ ότι είναι ασέβεια να έρχεστε στο Οβάλ Γραφείο και να προσπαθείτε να διαπραγματευτείτε αυτό το ζήτημα μπροστά στα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης.
Αυτή τη στιγμή, εξαναγκάζετε στρατεύσιμους να πάνε στην πρώτη γραμμή επειδή έχετε προβλήματα ανθρώπινου δυναμικού. Θα έπρεπε να ευχαριστείτε τον Πρόεδρο που προσπαθεί να τερματίσει αυτή τη σύγκρουση».
Η αντιπαράθεση συνέχισε να κλιμακώνεται, καθώς οι δύο πλευρές μιλούσαν η μία πάνω στην άλλη και η ένταση αυξανόταν.
«Έχετε πάει ποτέ στην Ουκρανία για να δείτε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε;» ρώτησε ο Ζελένσκι τον Βανς, ο οποίος τον περασμένο Απρίλιο στη Γερουσία είχε ψηφίσει κατά ενός πακέτου βοήθειας ύψους 61 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την Ουκρανία.
«Έχω πάει—στην πραγματικότητα, έχω δει και παρακολουθήσει τις ιστορίες, και ξέρω τι συμβαίνει: παίρνετε ανθρώπους και τους πηγαίνετε σε μια προπαγανδιστική περιήγηση, κύριε Πρόεδρε», απάντησε επιθετικά ο Βανς.
Τότε, ο Τραμπ παρενέβη για να υπερασπιστεί τον αντιπρόεδρό του. «Σας έχουν φέρει σε μια πολύ κακή θέση, και τυχαίνει να έχει δίκιο γι’ αυτό. Δεν είστε σε καλή θέση. Δεν έχετε τα χαρτιά αυτή τη στιγμή».
«Δεν παίζω χαρτιά», απάντησε ο Ζελένσκι, μιλώντας πάνω στον Πρόεδρο των ΗΠΑ.
«Έχετε πει ευχαριστώ έστω και μία φορά;» ξέσπασε ο Βανς εναντίον του Ζελένσκι σε κάποια στιγμή της έντονης αντιπαράθεσης.
«Απλώς πείτε ευχαριστώ», του είπε ο Βανς.
«Το είπα πολλές φορές», απάντησε ο Ζελένσκι.
Οι πρώτες λέξεις του Ζελένσκι ήταν: «Σας ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε, σας ευχαριστώ για την πρόσκληση». Ο Βανς, ωστόσο, φαινόταν να απαιτεί ευγνωμοσύνη για τη μαζική στρατιωτική βοήθεια που είχε δοθεί στην Ουκρανία.
Δεν υπήρξε προσχεδιασμένη αντιπαράθεση
Αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου δήλωσαν στη DailyMail.com ότι η εκρηκτική αυτή αντιπαράθεση δεν ήταν κάποια προσχεδιασμένη «επίθεση συντονισμένης ομάδας» με σκοπό να ταπεινώσουν τον Ζελένσκι και να τον αναγκάσουν να υποχωρήσει από τη σκληρή διαπραγματευτική του στάση ή να αποκομίσουν πλεονέκτημα σε μια ναυαγισμένη συμφωνία για τα σπάνια μέταλλα.
Ο Τραμπ είχε αρχικά φερθεί ευγενικά στον Ζελένσκι—αν και η πρώτη του φράση, που καταγράφηκε από ανοιχτό μικρόφωνο, ήταν ένα ειρωνικό σχόλιο για την ανεπίσημη ενδυμασία του Ουκρανού προέδρου.
Ο Ζελένσκι ντύνεται χαλαρά ως πολιτική δήλωση από την εισβολή της Ρωσίας το 2022, ακολουθώντας το παράδειγμα και άλλων ηγετών εν καιρώ πολέμου—συμπεριλαμβανομένου του Ουίνστον Τσόρτσιλ—που απέφευγαν να φορούν κοστούμια σε επίσημες συναντήσεις.
«Ο Ζελένσκι δεν έπρεπε να επιτεθεί στον Τζέι Ντι», δήλωσε ένας υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου λίγα λεπτά μετά την εντυπωσιακή αντιπαράθεση που μεταδόθηκε τηλεοπτικά. Ο αξιωματούχος υποστήριξε ότι τα σχόλια του Ζελένσκι προκάλεσαν τον 78χρονο Τραμπ να υπερασπιστεί τον 40χρονο αντιπρόεδρό του, οδηγώντας την κατάσταση σε γρήγορη κλιμάκωση.
«Αυτό δεν ήταν καθόλου σχεδιασμένο», ανέφερε πηγή με γνώση της κατάστασης, διαψεύδοντας ότι επρόκειτο για κάποια προσχεδιασμένη ενέδρα.
Όσο κι αν οξύνθηκαν τα πράγματα μέσα στο Οβάλ Γραφείο, υπήρχαν ενδείξεις ότι ο Πρόεδρος Τραμπ απολάμβανε την έκρηξη των γεγονότων μετά την ολοκλήρωσή τους.
«Αυτό θα είναι φοβερή τηλεόραση, το λέω από τώρα», σχολίασε ο Τραμπ στο τέλος της συνάντησης.
Κρίσιμες συνομιλίες Ζελένσκι με Ευρωπαίους
Σχεδόν μία μέρα μετά την αντιπαράθεση, η ένταση βρίσκεται στο αποκορύφωμα, καθώς ο Ουκρανός Πρόεδρος ετοιμάζεται για κρίσιμες συνομιλίες με Ευρωπαίους ηγέτες αυτό το Σαββατοκύριακο. Ο Πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου ελπίζει να διαδραματίσει ρόλο γέφυρας μεταξύ των εθνών. Η Ντάουνινγκ Στριτ επιβεβαίωσε ότι ο Σερ Κιρ θα συναντηθεί με τον Ζελένσκι σήμερα το απόγευμα, αφού ο Ουκρανός ηγέτης έφτασε στο Στάνστεντ το πρωί.
Η επίσκεψη περιλαμβάνει επίσης συνάντηση του Ζελένσκι με τον Βασιλιά Κάρολο, μόλις δύο ημέρες μετά την παράδοση από τον Κιρ Στάρμερ μιας νέας πρόσκλησης του μονάρχη προς τον Τραμπ για δεύτερη επίσημη επίσκεψη στο Ηνωμένο Βασίλειο—γεγονός που έκανε τον Αμερικανό Πρόεδρο να τον αποκαλέσει «ένας υπέροχος άνθρωπος». Ο Ζελένσκι είχε συναντήσει τον Κάρολο κατά την πρώτη του επίσκεψη στη Βρετανία μετά τη ρωσική εισβολή το 2023, χαρακτηρίζοντας τη συνάντηση ως «μια πραγματικά ξεχωριστή στιγμή για μένα και τη χώρα μας».
Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι χωρίς δραστικά μέτρα, η σουρεαλιστική σκηνή στο Οβάλ Γραφείο θα μπορούσε να σημάνει το τέλος του ΝΑΤΟ, ενώ ο Τραμπ ενδέχεται να σταματήσει τη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία ακόμη και σήμερα.
Σε μια φαινομενική προσπάθεια αποκλιμάκωσης της έντασης, ο Ζελένσκι επαίνεσε την Αμερική το πρωί, δηλώνοντας ότι «βοήθησε να σωθεί» ο ουκρανικός λαός και ότι είναι «ειλικρινά ευγνώμονες». Καταλήγοντας, τόνισε: «Θέλουμε μόνο ισχυρές σχέσεις με την Αμερική και πραγματικά ελπίζω ότι θα τις έχουμε».
Πρόσθεσε ότι, παρά τον «σκληρό διάλογο», οι δύο χώρες παραμένουν «στρατηγικοί εταίροι» και ότι η υποστήριξη του Προέδρου Τραμπ είναι «κρίσιμη» για τον πόλεμο. Ωστόσο, κάλεσε τις ΗΠΑ να σταθούν «πιο σταθερά στο πλευρό μας», επισημαίνοντας: «Θα είναι δύσκολο χωρίς την υποστήριξη των ΗΠΑ. Αλλά δεν μπορούμε να χάσουμε τη θέλησή μας, την ελευθερία μας ή τον λαό μας».
Στο Λονδίνο ο Ουκρανός Πρόεδρος
Αυτό το Σαββατοκύριακο, ο Ζελένσκι συμμετέχει στη συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών στη Ντάουνινγκ Στριτ, όπου θα συζητηθεί ο τρόπος διαχείρισης μιας μελλοντικής ειρηνευτικής συμφωνίας για την Ουκρανία. Ο Βρετανός Πρωθυπουργός θεωρεί ότι μια τέτοια συμφωνία θα πρέπει να περιλαμβάνει και τις ΗΠΑ.
Ο Ουκρανός Πρόεδρος αποχώρησε από τον Λευκό Οίκο αμέσως μετά την έντονη αντιπαράθεση, αρνούμενος αργότερα να ζητήσει συγγνώμη και δηλώνοντας ότι ο Τραμπ θα έπρεπε να είναι «περισσότερο στο πλευρό μας». Σύμφωνα με σημερινά δημοσιεύματα, ο Αμερικανός Πρόεδρος εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να τερματίσει τις αποστολές στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία.
Όταν ρωτήθηκε χθες το βράδυ από το Fox News αν η σχέση ΗΠΑ-Ουκρανίας μπορεί ακόμα να σωθεί, ο Ζελένσκι απάντησε: «Ναι, φυσικά, γιατί οι σχέσεις αυτές είναι κάτι περισσότερο από δύο προέδρους. Είναι ισχυρές σχέσεις μεταξύ των λαών μας, και γι’ αυτό ευχαριστώ πάντα τον λαό σας εκ μέρους του λαού μας».
Ωστόσο, όταν ρωτήθηκε ευθέως αν θα ζητήσει συγγνώμη από τον Τραμπ, αρνήθηκε, λέγοντας ότι είναι «ευγνώμων» προς τον πρόεδρο και τη χώρα του. Πρόσθεσε: «Πρέπει να είμαστε ειλικρινείς και άμεσοι μεταξύ μας».
Οι ηγέτες συγκαταλέγονται μεταξύ εκείνων που θα συγκεντρωθούν την Κυριακή στο Λονδίνο για να συζητήσουν τρόπους ενίσχυσης της θέσης της Ουκρανίας, μέσω στρατιωτικής υποστήριξης και αυξημένης οικονομικής πίεσης προς τη Ρωσία.
Ο πολιτικός συντάκτης του BBC, Κρις Μέισον, σχολίασε: «Αφού συναντήθηκε και τα πήγε καλά με τον Πρόεδρο Τραμπ την Πέμπτη, ο Σερ Κιρ προσπαθεί να λειτουργήσει ως γέφυρα μεταξύ Ουάσινγκτον και Κιέβου, καθώς και μεταξύ Ουάσινγκτον και Ευρώπης. Όμως η δυτική συμμαχία διασπάται μπροστά στα μάτια μας».
Το Ηνωμένο Βασίλειο επιθυμεί την αξιοποίηση των στρατιωτικών μέσων των ΗΠΑ για επιτήρηση, συλλογή πληροφοριών και—ενδεχομένως—πολεμικά αεροσκάφη για αεροπορική κάλυψη, προκειμένου να αποτρέψει τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν από το να επιχειρήσει εκ νέου να κατακτήσει τη γειτονική του χώρα.
Σήμερα το πρωί, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών, Τζέρεμι Χαντ, προειδοποίησε ότι το ΝΑΤΟ κινδυνεύει να χάσει την υποστήριξη των ΗΠΑ αν η Ευρώπη δεν δείξει ότι «σηκώνει το βάρος που της αναλογεί».
Ο Χαντ δήλωσε στο πρόγραμμα Today: «Από την ευρωπαϊκή σκοπιά, υπάρχει μια ακόμη μεγαλύτερη προτεραιότητα από το μέλλον της Ουκρανίας, και αυτή είναι το μέλλον του ΝΑΤΟ. Και το απλό μήνυμα από όσα συνέβησαν χθες είναι ότι δεν μπορούμε να το θεωρούμε δεδομένο».
«Η αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 2,5% του ΑΕΠ αυτή την εβδομάδα είναι εξαιρετικά ευπρόσδεκτη από τον Κιρ Στάρμερ, αλλά δεν θα είναι αρκετή. Χρειαζόμαστε όλες οι ευρωπαϊκές χώρες του ΝΑΤΟ να πλησιάσουν πολύ περισσότερο το 3,4% του ΑΕΠ που ξοδεύουν οι ΗΠΑ, προτού η Αμερική αισθανθεί ότι η Ευρώπη ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της».
Ζελένσκι: Μήνυμα μέσω «Χ» Στους Αμερικανούς
Tο πρωί του Σαββάτου, ο Ζελένσκι απευθύνθηκε στην πλατφόρμα X (πρώην Twitter) για να εκφράσει ξεκάθαρα την εκτίμησή του προς την Αμερική, καθώς η χώρα του προσπαθεί να περιορίσει τις επιπτώσεις από τη διπλωματική διαμάχη.
Δήλωσε: «Η βοήθεια της Αμερικής ήταν ζωτικής σημασίας για την επιβίωσή μας, και θέλω να το αναγνωρίσω. Παρά τον σκληρό διάλογο, παραμένουμε στρατηγικοί εταίροι. Αλλά πρέπει να είμαστε ειλικρινείς και άμεσοι μεταξύ μας για να κατανοήσουμε πραγματικά τους κοινούς μας στόχους.
Είναι κρίσιμο για εμάς να έχουμε την υποστήριξη του Προέδρου Τραμπ. Θέλει να τερματίσει τον πόλεμο, αλλά κανείς δεν θέλει την ειρήνη περισσότερο από εμάς. Εμείς είμαστε αυτοί που ζούμε αυτόν τον πόλεμο στην Ουκρανία. Είναι ένας αγώνας για την ελευθερία μας, για την ίδια μας την επιβίωση».
Ωστόσο, συνέχισε να επιμένει ότι οι εκεχειρίες δεν θα λειτουργήσουν. Αν και είναι διατεθειμένος να υπογράψει μια συμφωνία για τα ορυκτά ως αντάλλαγμα για εγγυήσεις ασφαλείας, θεωρεί ότι «δεν είναι αρκετό».
Ο Ζελένσκι πρόσθεσε: «Θα είναι δύσκολο χωρίς την υποστήριξη των ΗΠΑ. Αλλά δεν μπορούμε να χάσουμε τη θέλησή μας, την ελευθερία μας ή τον λαό μας. Έχουμε δει πώς οι Ρώσοι ήρθαν στα σπίτια μας και σκότωσαν πολλούς ανθρώπους. Κανείς δεν θέλει ένα νέο κύμα κατοχής. Αν δεν μπορούμε να γίνουμε δεκτοί στο ΝΑΤΟ, χρειαζόμαστε μια σαφή δομή εγγυήσεων ασφαλείας από τους συμμάχους μας στις ΗΠΑ.
Η Ευρώπη είναι έτοιμη για εναλλακτικά σενάρια και να χρηματοδοτήσει τον μεγάλο μας στρατό. Χρειαζόμαστε επίσης τον ρόλο των ΗΠΑ στον καθορισμό των εγγυήσεων ασφαλείας—τι είδους, σε ποιον όγκο και πότε. Μόλις αυτές οι εγγυήσεις τεθούν σε εφαρμογή, μπορούμε να μιλήσουμε με τη Ρωσία, την Ευρώπη και τις ΗΠΑ για τη διπλωματία. Ο πόλεμος από μόνος του διαρκεί πολύ και δεν έχουμε αρκετά όπλα για να τους απωθήσουμε εντελώς».
«Όταν κάποιος μιλά για απώλειες, κάθε ζωή έχει σημασία. Η Ρωσία εισέβαλε στα σπίτια μας, σκότωσε τον λαό μας και προσπάθησε να μας εξαφανίσει. Δεν πρόκειται μόνο για εδάφη ή αριθμούς—πρόκειται για πραγματικές ζωές. Αυτό είναι που πρέπει να κατανοήσουν όλοι».
We are very grateful to the United States for all the support. I’m thankful to President Trump, Congress for their bipartisan support, and American people. Ukrainians have always appreciated this support, especially during these three years of full-scale invasion. pic.twitter.com/Z9FlWjF101
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) March 1, 2025
