Σε αποκλίνουσες τροχιές κινούνται όσον αφορά στο ζήτημα του πολέμου στην Ουκρανία οι ΗΠΑ με την Ευρώπη, όπως έγινε φανερό την Παρασκευή (28/2) μέσα από τη σύγκρουση του Αμερικανού Προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, με τον Ουκρανό ομόλογό του, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, στο Οβάλ Γραφείο του Λευκού Οίκου μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες.
Ειδικότερα, ο Τραμπ κατηγόρησε για ασέβεια τον Ζελένσκι θέτοντας επί τάπητος τόσο την οικονομική και οπλική στήριξη της Ουάσινγκτον προς το Κίεβο εδώ και τρία χρόνια όσο και τη συμφωνία για τα ορυκτά και τις σπάνιες γαίες της Ουκρανίας, η οποία δεν υπεγράφη ποτέ.
Μάλιστα, σύμφωνα με δημοσιεύματα, ο Τραμπ είναι έτοιμος ακόμη και να σταματήσει τη στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία, τη στιγμή που μαζικά οι ηγέτες της Ε.Ε. εκφράζουν τη συμπαράστασή τους και την υποστήριξή τους στον Ζελένσκι και στην Ουκρανία. Έτσι, λοιπόν, ΗΠΑ και Ευρώπη ακολουθούν διαφορετική γραμμή στο ουκρανικό ζήτημα, με τον Ατλαντικό Ωκεανό να μην μπορεί να γεφυρώσει το χάσμα όπως όλα δείχνουν.
Η Ευρώπη στο πλευρό της Ουκρανίας και του Ζελένσκι
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συσπειρώθηκαν την Παρασκευή (28/2) για να υπερασπιστούν τον Ζελένσκι αφού ο Τραμπ και ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, διαπληκτίστηκαν μαζί του στο Οβάλ Γραφείο.
Από την πλευρά της, σύμφωνα με το Politico, επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Κάγια Κάλλας, δήλωσε: «Σήμερα, έγινε σαφές ότι ο ελεύθερος κόσμος χρειάζεται έναν νέο ηγέτη. Εναπόκειται σε εμάς, τους Ευρωπαίους, να αναλάβουμε αυτή την πρόκληση».
Ukraine is Europe!
We stand by Ukraine.
We will step up our support to Ukraine so that they can continue to fight back the agressor.
Today, it became clear that the free world needs a new leader. It’s up to us, Europeans, to take this challenge.
— Kaja Kallas (@kajakallas) February 28, 2025
Πάντως, σε αυτό που μπορεί να αποδειχθεί σημαντικό σημείο καμπής στην παραπαίουσα μεταπολεμική δυτική συμμαχία μεταξύ της Ευρώπης και των ΗΠΑ, οι Ευρωπαίοι αντέδρασαν στην αυξανόμενη ευθυγράμμιση της Ουάσινγκτον με τον Ρώσο Πρόεδρο, Βλαντίμιρ Πούτιν, και στον προπηλακισμό του Ζελένσκι από τον Τραμπ.
«Υπάρχει ένας επιτιθέμενος, που είναι η Ρωσία, και ένας λαός που έχει υποστεί επίθεση, που είναι η Ουκρανία», δήλωσε ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, αντεπιτιθέμενος στις προσπάθειες του Τραμπ να αντιμετωπίσει ισότιμα τις δύο πλευρές. «Πρέπει να σέβεστε αυτούς που αγωνίζονται από την αρχή, γιατί αγωνίζονται για την αξιοπρέπειά τους, την ανεξαρτησία τους, για τα παιδιά τους και για την ασφάλεια της Ευρώπης», πρόσθεσε ο ίδιος.
Ο Μακρόν σημείωσε, επίσης, ότι οι ΗΠΑ δεν ήταν η μόνη χώρα που στήριξε το Κίεβο, τονίζοντας ότι υποστηρίζεται από ευρωπαϊκές χώρες, τον Καναδά και την Ιαπωνία. Στο Οβάλ Γραφείο, ο Τραμπ είπε στον Ζελένσκι ότι η άρνησή του να καθίσει με τη Ρωσία στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ήταν «ρίσκο για τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο». Αργότερα, ο Μακρόν δήλωσε στην πορτογαλική τηλεόραση: «Αν κάποιος παίζει με τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το όνομά του είναι Βλαντιμίρ Πούτιν».
There is an aggressor: Russia.
There is a victim: Ukraine.
We were right to help Ukraine and sanction Russia three years ago—and to keep doing so.
By “we,” I mean the Americans, the Europeans, the Canadians, the Japanese, and many others.
Thank you to…
— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) February 28, 2025
Σημαντικό ρήγμα
Ο σχεδόν βέβαιος επόμενος καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, έδωσε παρόμοιο τόνο απευθύνοντας ένα tweet απευθείας στον «αγαπητό Βολοντίμιρ», στο οποίο ορκίστηκε να σταθεί στο πλευρό της Ουκρανίας «σε καλές και σε δύσκολες στιγμές».
Dear Volodymyr @zelenskyyua, we stand with #Ukraine in good and in testing times. We must never confuse aggressor and victim in this terrible war. (FM)
— Friedrich Merz (@_FriedrichMerz) February 28, 2025
Πάντως, τις τελευταίες εβδομάδες, η Ευρώπη έχει ατσαλωθεί για ένα σημαντικό ρήγμα με την Ουάσινγκτον εξαιτίας της εκφοβιστικής αντιμετώπισης της Ουκρανίας και του ηγέτη της από τον Τραμπ. Ενώ οι Ευρωπαίοι ηγέτες πιέζουν για μια συνολική συμφωνία στην οποία οι ΗΠΑ θα προσέφεραν μεταπολεμικές εγγυήσεις ασφαλείας, ο Τραμπ έχει αντισταθεί σε τέτοιες προτάσεις και έχει επικεντρώσει τις προσπάθειές του στο να καυχιέται ότι μπορεί να κάνει την Ουκρανία – και όχι τη Ρωσία – να ξεπληρώσει την Αμερική για τη βοήθεια μέσω μιας συμφωνίας για κρίσιμες πρώτες ύλες.
Αφήνοντας ελάχιστες αμφιβολίες για την προτίμησή του στον Πούτιν έναντι του Ζελένσκι, ο Τραμπ χαρακτήρισε τον Ουκρανό ηγέτη ως «δικτάτορα» και ως «αξιόπιστο» τον Ρώσο ομόλογό του. Ο Τραμπ υιοθέτησε, επίσης, τις θέσεις του Κρεμλίνου ότι το Κίεβο δεν πρέπει να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και ότι δεν πρέπει να παραδώσει τα εδάφη που κατέλαβε.
Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας, Ντόναλντ Τουσκ, έστειλε μήνυμα στον Ζελένσκι, γράφοντας: «Αγαπητοί Ουκρανοί φίλοι, δεν είστε μόνοι», ενώ το Γραφείο του Πρωθυπουργού της Σουηδίας ανέφερε: «Δεν αγωνίζεστε μόνο για την ελευθερία σας, αλλά και για την ελευθερία όλης της Ευρώπης».
Dear @ZelenskyyUa, dear Ukrainian friends, you are not alone.
— Donald Tusk (@donaldtusk) February 28, 2025
Η Τσεχία, η Ισπανία, η Λετονία και η Λιθουανία έστειλαν παρόμοια μηνύματα υποστήριξης. Επίσης, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έγραψε στο Χ: «Να είστε δυνατοί, να είστε γενναίοι, να είστε ατρόμητοι. Δεν είσαι ποτέ μόνος, αγαπητέ Πρόεδρε, Βολοντίμιρ Ζελένσκι».
Your dignity honors the bravery of the Ukrainian people.
Be strong, be brave, be fearless.
You are never alone, dear President @ZelenskyyUa.
We will continue working with you for a just and lasting peace.
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) February 28, 2025
Σε συντονισμένη ανακοίνωσή τους, οι πρόεδροι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Κοινοβουλίου έστειλαν το ίδιο μήνυμα. Ο πρωθυπουργός του Βελγίου Μπαρτ Ντε Βέβερ τόνισε ότι η χώρα του στέκεται στο πλευρό της Ουκρανίας, λέγοντας ότι «ο αγώνας τους είναι και δικός μας αγώνα», ενώ ο υπουργός Εξωτερικών της Ολλανδίας, Κάσπαρ Φέλντκαμπ, υπογράμμισε ότι η υποστήριξη προς την Ουκρανία θα έρθει με τη μορφή «ό,τι χρειαστεί, για όσο χρειαστεί».
Πρόταση για Σύνοδο Κορυφής Ε.Ε. και ΗΠΑ
Η ηγέτιδα της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι, στενός σύμμαχος του Τραμπ, κάλεσε τους Ευρωπαίους να μην επιτρέψουν να ανοίξουν βαθιές διαιρέσεις με την Ουάσινγκτον και δήλωσε ότι η Ρώμη θα ζητήσει, τις επόμενες ώρες, μια Σύνοδο Κορυφής Ε.Ε. – ΗΠΑ για να επανέλθει η διπλωματία στο σωστό δρόμο.
«Αυτό που χρειάζεται είναι μια άμεση Σύνοδος Κορυφής μεταξύ των ΗΠΑ, των ευρωπαϊκών κρατών και των συμμάχων για να μιλήσουμε με ειλικρίνεια για το πώς σκοπεύουμε να αντιμετωπίσουμε τις μεγάλες προκλήσεις του σήμερα, αρχίζοντας από την Ουκρανία, την οποία από κοινού υπερασπιστήκαμε τα τελευταία χρόνια», ανέφερε η Τζόρτζια Μελόνι.
Όπως και να έχει, ορισμένοι Ευρωπαίοι ηγέτες θα συναντηθούν μεταξύ τους στο Λονδίνο, την Κυριακή (2/3), ύστερα από πρόσκληση του πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου, Κιρ Στάρμερ.
Υπέρ του Τραμπ ο Όρμπαν
Απεναντίας, ο Ούγγρος πρωθυπουργός, Βίκτορ Όρμπαν, υιοθέτησε την αντίθετη προσέγγιση, ευχαριστώντας τον Ντόναλντ που στάθηκε «γενναία υπέρ της ειρήνης», τονίζοντας σε ανάρτησή του στο X πως «οι ισχυροί άνδρες κάνουν ειρήνη, οι αδύναμοι άνδρες κάνουν πόλεμο».
Strong men make peace, weak men make war.
Today President @realDonaldTrump stood bravely for peace. Even if it was difficult for many to digest. Thank you, Mr. President!
— Orbán Viktor (@PM_ViktorOrban) February 28, 2025
