Λίγη ώρα αφότου ο πρωθυπουργός της Ουκρανίας, Ντένις Σμίχαλ, ανακοίνωσε πως το Κίεβο ήρθε σε οριστική συμφωνία με την Ουάσιγκτον για τον ορυκτό πλούτο της χώρας και μάλιστα αυτή θα προωθηθεί άμεσα στο ουκρανικό κοινοβούλιο προς έγκριση, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ξεκαθάρισε πως το deal δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί.
Σημειώνεται πως το σχέδιο της συμφωνίας, το οποίο αποκαλύπτει το Reuters (δείτε παρακάτω), φέρει την υπογραφή του υπουργού εξωτερικών της Ουκρανίας Αντρίι Σίμπιχα και του υπουργού οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ.
Ενώ και η αναπληρώτρια πρωθυπουργός της Ουκρανίας, Όλια Στεφανίσινα, με γραπτή δήλωσή της στο Reuters, ανέφερε πως η συμφωνία με τις ΗΠΑ «αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας για τον τερματισμό του πολέμου με τη Ρωσία, θέτοντας τις βάσεις για μακροπρόθεσμη συνεργασία μεταξύ Κιέβου και Ουάσινγκτον».
Ωστόσο, όπως ανέφερε ο Ουκρανός Πρόεδρος, δεν υπάρχει οριστική συμφωνία αλλά ένα «βασικό πλαίσιο» και χρειάζεται περαιτέρω συζήτηση για τις λεπτομέρειες σχετικά με το κοινό ταμείο, θέτοντας παράλληλα το ζήτημα των εγγυήσεων ασφαλείας.
Ο Ζελένσκι εξέφρασε την ελπίδα αυτό το πλαίσιο συμφωνίας να οδηγήσει σε περαιτέρω συμφωνίες, επιβεβαιώνοντας πως δεν προβλέπονται αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας. Η Ουκρανία, είπε, πρέπει να γνωρίζει τι μπορεί να υπολογίζει από τις ΗΠΑ. «Ήθελα να έχω μια πρόταση σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία και είναι σημαντικό να υπάρχει», πρόσθεσε.
«Η συμφωνία δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί», τόνισε υπογραμμίζοντας πως πρόκειται για μια «αρχή», μια «συμφωνία πλαίσιο». Το τελικό deal, όπως είπε, θα εξαρτηθεί από τις συνομιλίες με τον Ντόναλντ Τραμπ.
«Αυτή η συμφωνία μπορεί να είναι μία μεγάλη επιτυχία ή απλώς να εξαφανισθεί», εξήγησε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι. «Αυτό θα εξαρτηθεί από τις συνομιλίες μας με τον πρόεδρο Τραμπ», τον οποίο ελπίζει να συναντήσει την Παρασκευή. Ο ουκρανός πρόεδρος δήλωσε ότι σκοπεύει να ρωτήσει ευθέως τον Τραμπ αν πρόκειται να διακόψει την βοήθεια προς την Ουκρανία.
«Υπάρχει μία πιθανή συνάντηση την Παρασκευή ως υπόθεση εργασίας», δήλωσε κατά την διάρκεια της συνέντευξης Τύπου ο ουκρανός πρόεδρος. «Θα ήθελα πολύ να κάνω αυτή την επίσκεψη», είπε ο Ζελένσκι, τονίζοντας πως «η ερώτησή μου (στον Ντόναλντ Τραμπ) θα είναι πολύ ξεκάθαρη: οι Ηνωμένες Πολιτείες θα διακόψουν την βοήθεια ή όχι; Και αν δεν θα πρόκειται πλέον για βοήθεια, μπορούμε να αγοράσουμε όπλα;».
Το BBC ρώτησε τον Ζελένσκι αν θα αποχωρούσε από τη συμφωνία, σε περίπτωση που ο Τραμπ δεν προσφέρει τις εγγυήσεις ασφαλείας που θα ήθελε, και εκείνος απάντησε: «Θέλω να βρω μια πορεία προς το ΝΑΤΟ ή κάτι παρόμοιο». Και πρόσθεσε: «Αν δεν πάρουμε εγγυήσεις ασφαλείας, δεν θα έχουμε κατάπαυση του πυρός, τίποτα δεν θα λειτουργήσει».
Αξιωματούχος ΗΠΑ: «Εάν δεν υπάρχει συμφωνία, δεν υπάρχει και λόγος να έρθει ο Ζελένσκι στην Ουάσιγκτον»
Σχολιάζοντας τις δηλώσεις του Ζελένσκι, αξιωματούχος του Λευκού Οίκου άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να μην πραγματοποιηθεί τελικά το ταξίδι του Ουκρανού Προέδρου στην Ουάσιγκτον την Παρασκευή.
Μιλώντας ανώνυμα στο Reuters, ο αξιωματούχος είπε: «Εάν ο Ουκρανός ηγέτης λέει ότι η συμφωνία δεν έχει ολοκληρωθεί, δεν καταλαβαίνω γιατί μια πρόσκληση θα είχε νόημα. Υπάρχει μια προσδοκία ότι η επίσκεψή του είναι για να αναγνωρίσει μια τελική θέση και σύμφωνα με τις νέες δηλώσεις του δεν βρίσκεται σε αυτήν την τελική θέση».
Ολόκληρο το κείμενο της συμφωνίας ΗΠΑ και Ουκρανίας
Το Reuters δημοσιεύει ολόκληρο το κείμενο της συμφωνίας μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας. Σύμφωνα με όσα μεταδίδει το πρακτορείο, πρόκειται για το κείμενο που θα υπογραφεί τελικά μεταξύ των δύο πλευρών.
Διμερής Συμφωνία Καθορισμού Όρων και Προϋποθέσεων για την Ανοικοδόμηση
ΕΠΕΙΔΗ οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής έχουν παράσχει σημαντική οικονομική και υλική υποστήριξη στην Ουκρανία από την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022·
ΕΠΕΙΔΗ ο αμερικανικός λαός επιθυμεί να επενδύσει μαζί με την Ουκρανία σε μια ελεύθερη, κυρίαρχη και ασφαλή Ουκρανία·
ΕΠΕΙΔΗ οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και η Ουκρανία επιθυμούν μια διαρκή ειρήνη στην Ουκρανία και μια ανθεκτική εταιρική σχέση μεταξύ των λαών και κυβερνήσεών τους·
ΕΠΕΙΔΗ οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και η Ουκρανία αναγνωρίζουν τη συμβολή της Ουκρανίας στην ενίσχυση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας μέσω της εθελοντικής εγκατάλειψης του τρίτου μεγαλύτερου πυρηνικού οπλοστασίου στον κόσμο·
ΕΠΕΙΔΗ οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και η Ουκρανία επιθυμούν να διασφαλίσουν ότι τα κράτη και άλλα πρόσωπα που ενήργησαν επιζήμια για την Ουκρανία στη σύγκρουση δεν θα ωφεληθούν από την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας μετά τη σύναψη διαρκούς ειρήνης·
ΤΩΡΑ, ΩΣ ΕΚ ΤΟΥΤΟΥ, η Κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής και η Κυβέρνηση της Ουκρανίας (έκαστη, “Συμμετέχων”) συνάπτουν την παρούσα Διμερή Συμφωνία Καθορισμού Όρων και Προϋποθέσεων για Ταμείο Επενδύσεων Ανασυγκρότησης με σκοπό την εμβάθυνση της εταιρικής σχέσης μεταξύ τους, όπως καθορίζεται στο παρόν.
Οι Κυβερνήσεις της Ουκρανίας και των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, με σκοπό την επίτευξη διαρκούς ειρήνης στην Ουκρανία, σκοπεύουν να ιδρύσουν Ταμείο Επενδύσεων Ανασυγκρότησης (το “Ταμείο”), με κοινή συμμετοχή στο κεφάλαιό του, όπως θα οριστεί περαιτέρω στη Συμφωνία Ταμείου. Η κοινή ιδιοκτησία θα λαμβάνει υπόψη τις πραγματικές συνεισφορές των Συμμετεχόντων σύμφωνα με τα Άρθρα 3 και 4. Το Ταμείο θα διαχειρίζεται από κοινού εκπροσώπους των δύο κυβερνήσεων. Αναλυτικότεροι όροι λειτουργίας θα καθοριστούν σε επόμενη συμφωνία (η “Συμφωνία Ταμείου”) που θα διαπραγματευτεί αμέσως μετά την παρούσα Συμφωνία.
Το Ταμείο θα συγκεντρώνει και θα επανεπενδύει έσοδα, αφαιρώντας τα λειτουργικά έξοδα, και θα αποκτά εισόδημα από τη μελλοντική εκμετάλλευση κρατικών φυσικών πόρων της Ουκρανίας, όπως ορίζεται στο Άρθρο 3.
Η Κυβέρνηση της Ουκρανίας θα συμβάλλει με το 50% των εσόδων από τη μελλοντική εκμετάλλευση κρατικών φυσικών πόρων, περιλαμβανομένων καταθέσεων ορυκτών, υδρογονανθράκων, πετρελαίου, φυσικού αερίου και συναφών υποδομών, όπως τερματικοί σταθμοί υγροποιημένου φυσικού αερίου και λιμάνια, όπως συμφωνηθεί αμοιβαία. Τα τρέχοντα κρατικά έσοδα δεν περιλαμβάνονται.
Με την επιφύλαξη των νόμων των ΗΠΑ, η Κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής θα διατηρεί μακροπρόθεσμη οικονομική δέσμευση για την ανοικοδόμηση μιας σταθερής και ευημερούσας Ουκρανίας. Οι μελλοντικές συνεισφορές ενδέχεται να περιλαμβάνουν κεφάλαια, χρηματοοικονομικά μέσα και άλλα περιουσιακά στοιχεία κρίσιμα για την ανασυγκρότηση.
Η επενδυτική διαδικασία του Ταμείου θα αποσκοπεί στην προσέλκυση κεφαλαίων για την ανάπτυξη ουκρανικών δημοσίων και ιδιωτικών περιουσιακών στοιχείων και υποδομών. Οι Συμμετέχοντες διατηρούν το δικαίωμα λήψης μέτρων για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων τους στο Ταμείο.
Η Συμφωνία Ταμείου θα περιλαμβάνει διασφαλίσεις ώστε οι συνεισφορές της Ουκρανίας να μην εκχωρούνται ή επιβαρύνονται εις βάρος του Ταμείου.
Η Συμφωνία Ταμείου θα χαρακτηρίζεται εμπορικής φύσης και θα απαιτεί επικύρωση από το Κοινοβούλιο της Ουκρανίας.
Ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί σε μηχανισμούς ελέγχου για την αποτροπή παραβίασης κυρώσεων.
Ομάδες εργασίας με αρμόδιους εκπροσώπους θα εκπονήσουν χωρίς καθυστέρηση το τελικό κείμενο.
Η παρούσα Συμφωνία και η Συμφωνία Ταμείου αποτελούν ουσιώδη στοιχεία για τη θεμελίωση διαρκούς ειρήνης και οικονομικής ασφάλειας.
Η Συμφωνία δεσμεύει τους Συμμετέχοντες και εφαρμόζεται σύμφωνα με τις εσωτερικές διαδικασίες εκάστου.
Υπογεγραμμένη στις 25 Φεβρουαρίου 2025 στα αγγλικά και ουκρανικά, με ισότιμη ισχύ.
Για την Κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής: Scott K. H. Bessent, Υπουργός Οικονομικών
Για την Κυβέρνηση της Ουκρανίας: Andrii Sybiha, Υπουργός Εξωτερικών
