Καταιγισμός πυρών, εκρήξεις, πτώματα στους δρόμους και φόβος, αυτή είναι η εικόνα του Σουδάν εδώ και δέκα ημέρες, από τη στιγμή που ξέσπασε ο εμφύλιος ανάμεσα στον αρχηγό του στρατού του Σουδάν, στρατηγό Αμπντέλ Φατάχ Αλ Μπουρχάν και στον επικεφαλής των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης στρατηγό Μοχάμεντ Χαμντάν Νταγκάλο, «Χεμένττι». Η κατάσταση παραμένει απελπιστική, με τη «μονομαχία» των δύο στρατηγών να βυθίζει τη χώρα στο χάος.
Κι ενώ οι χώρες Ευρώπης, Αμερικής, Ασίας πραγματοποιούν επιχειρήσεις επαναπατρισμού των πολιτών τους από αέρος και θάλασσα, οι Σουδανοί όσο περνούν οι μέρες συνειδητοποιούν πως βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε μία «μάχη μέχρι τέλους», από την οποία πιθανότατα να μην επιβιώσουν.
«Βλέποντας τους ξένους να φεύγουν, έχω αναστατωθεί. Κάποιες ομάδες από αυτές βοηθήθηκαν από τον στρατό και κάποιες άλλες από την παραστρατιωτική δύναμη, ενώ εμείς βρισκόμαστε εν μέσω πυρών και μας χτυπάνε», δήλωσε ο Αλσαντίγκ Αλφατίχ στο Al Jazeera, ο οποίος κατάφερε για πρώτη φορά να φύγει από το σπίτι του μετά το ξέσπασμα του εμφυλίου. Στόχος του είναι να φτάσει στην Αίγυπτο.
Και χιλιάδες άλλοι Σουδανοί κατάφεραν να φύγουν από την κόλαση του Χαρτούμ, ωστόσο εκατομμύρια άνθρωποι παραμένουν εγκλωβισμένοι στα σπίτια τους εν μέσω εκρήξεων, πυροβολισμών και λεηλασιών, χωρίς ρεύμα, τρόφιμα και νερό.
Κάθε έξοδος από το σπίτι για αναζήτηση βασικών προμηθειών είναι ένα ρίσκο, με τις πιθανότητες να μην είναι με το μέρος τους.
Ήδη το Σουδάν μετρά 420 νεκρούς, συμπεριλαμβανομένων 264 αμάχων και 3.700 τραυματίες. Ωστόσο, οι περισσότεροι αναλυτές πιστεύουν ότι ο πραγματικός αριθμός των νεκρών είναι πολύ υψηλότερος.
Καθώς μαίνονταν οι μάχες στο κέντρο της πρωτεύουσας του Σουδάν και στη δίδυμη πόλη Omdurman, η Σαμάνθα Πάουερ, επικεφαλής της Αμερικανικής Υπηρεσίας Διεθνούς Ανάπτυξης (USAID), περιέγραψε μια ζοφερή εικόνα της πραγματικότητας.
«Από τις μάχες έχουν σκοτωθεί εκατοντάδες, τραυματίστηκαν χιλιάδες και για άλλη μια φορά ο λαός του Σουδάν βλέπει τις προσπάθειες για την επικράτηση της Δημοκρατίας να αποτυγχάνουν. Οι άμαχοι που έχουν παγιδευτεί στα σπίτια τους δεν έχουν πρόσβαση σε απαραίτητα φάρμακα και έχουν ελλείψεις σε νερό και τρόφιμα, όπως και σε ρεύμα».
«Όλα αυτά επιδεινώνουν την ήδη δεινή κατάσταση: το ένα τρίτο του πληθυσμού του Σουδάν, σχεδόν 16 εκατομμύρια άνθρωποι, χρειαζόταν ήδη ανθρωπιστική βοήθεια για την κάλυψη βασικών ανθρώπινων αναγκών πολύ πριν τον πόλεμο», συνεχίζει.
Οργή στους δρόμους του Χαρτούμ
ΗΠΑ, Ευρώπη, Ασία μέσω καλά προετοιμασμένων επιχειρήσεων με κονβόι και κομάντο απομακρύνουν ξένους πολίτες από αέρος και μέσω του Πορτ Σουδάν στην Ερυθρά Θάλασσα.
Οι εικόνες αυτές εντείνουν ακόμα περισσότερο τον φόβο των Σουδανών για την επόμενη μέρα.
«Απομάκρυναν τον λαό τους… οι Αμερικανοί δεν νοιάζονται για το Σουδάν. Η ασφάλεια του λαού τους είναι προτεραιότητα γι’ αυτούς. Δεν πρέπει να επικεντρωνόμαστε σε αυτό, πρέπει να σκεφτούμε πως θα τελειώσουμε τον πόλεμο», δήλωσε ο 61χρονος επιχειρηματίας Μάντζι Εμπέιντ από το Σουδάν.
Δεν είναι όμως η μοναδική φωνή που ακούγεται. Και ο 33χρονος Alaa Mustafa, βοηθός εργαστηρίου νοσοκομείου στο Omdurman, δήλωσε ότι η εκκένωση από τις δυτικές χώρες δείχνει ότι οι πολιτικοί στο Λονδίνο ή την Ουάσιγκτον «νοιάζονται μόνο για τους πολίτες τους».
«Τι θα γίνει με εμάς που είμαστε ακόμα εδώ; Υπάρχουν τόσα πολλά περιστατικά που χρειάζονται βοήθεια και άνθρωποι που έχουν ανάγκη περίθαλψης. Τα σώματά τους πετιούνται στους δρόμους».
«Οι δυτικοί έφυγαν… Αυτό δεν είναι εντάξει για εμάς… Δεν ξέρουμε τι θα κάνουν αύριο», δήλωσε η γυναίκα, η οποία ζήτησε να τηρηθεί η ανωνυμία της από φόβο για αντίποινα.
Ποιες χώρες απομάκρυναν τους πολίτες τους
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ανακοίνωσε αργά το βράδυ του Σαββάτου ότι ο στρατός της χώρας «διεξήγαγε επιχείρηση για την απομάκρυνση του αμερικανικού διπλωματικού προσωπικού από το Χαρτούμ». Περίπου 100 στρατιώτες των ειδικών δυνάμεων συμμετείχαν στην επιχείρηση, χάρη στην οποία «λίγοι λιγότεροι από 100» άνθρωποι, ανάμεσά τους αρκετοί ξένοι διπλωμάτες απομακρύνθηκαν από τη σουδανική πρωτεύουσα με ελικόπτερα.
«Προς το παρόν» δεν προβλέπεται να απομακρυνθούν οι άλλοι Αμερικανοί πολίτες που βρίσκονται στο Σουδάν και υπολογίζονται σε πολλές εκατοντάδες.
Ευρωπαίος αξιωματούχος είχε εξηγήσει την Παρασκευή ότι η ΕΕ αυξάνει τις επαφές της προκειμένου να πετύχει εκεχειρία και να καταφέρει να απομακρύνει τους περίπου 1.500 Ευρωπαίους πολίτες που βρίσκονταν στο Σουδάν. Εκτός από την ΕΕ, που διαθέτει αντιπροσωπεία στο Χαρτούμ, επτά χώρες –Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Ολλανδία, Ελλάδα και Τσεχία—διαθέτουν πρεσβείες στη σουδανική πρωτεύουσα.
Δύο γαλλικά αεροσκάφη προσγειώθηκαν χθες, Κυριακή, στο Τζιμπουτί, με συνολικά 200 ανθρώπους από το Σουδάν, Γάλλους και αλλοδαπούς, σύμφωνα με το Παρίσι.
Την ίδια ημέρα η Ιταλία απομάκρυνε όλους τους πολίτες της «που είχαν ζητήσει να φύγουν» και «ξένους πολίτες», σύμφωνα με την πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι.
«Μια χούφτα» Ολλανδοί απομακρύνθηκαν με γαλλικό αεροσκάφος, ενώ άλλη ομάδα συμπολιτών τους έφυγε από το Χαρτούμ οδικώς με κομβόι του ΟΗΕ, δήλωσε ο Ολλανδός υπουργός Εξωτερικών Γουόπκε Χούκστρα, ο οποίος ήλπιζε να υπάρξει και νέα επιχείρηση απομάκρυνσης αργότερα μέσα στην ημέρα.
Ο Χούκστρα έκανε λόγο για «μια ιδιαίτερα περίπλοκη επιχείρηση».
Ο γερμανικός στρατός ανακοίνωσε ότι απομάκρυνε 101 ανθρώπους με στρατιωτικό αεροσκάφος, ενώ διευκρίνισε ότι έχουν σταλεί άλλα δύο αεροπλάνα για να συμμετάσχουν στην εκκένωση.
Ισπανικό πολεμικό αεροσκάφος με «περίπου 100 επιβάτες» αναχώρησε χθες, Κυριακή, για το Τζιμπουτί, σύμφωνα με τη Μαδρίτη. Περίπου 30 Ισπανοί και άλλοι 70 πολίτες άλλων χωρών αναχώρησαν με το αεροσκάφος αυτό.
Η Ελλάδα ανακοίνωσε ότι απομάκρυνε χθες μία πρώτη ομάδα πολιτών της, ανάμεσά τους δύο τραυματίες, προς το Τζιμπουτί με τη βοήθεια της Γαλλίας.
Η Σουηδία έστειλε περίπου 150 στρατιώτες για να απομακρύνουν τους διπλωμάτες και τους πολίτες της, σύμφωνα με το σουηδικό υπουργείο Άμυνας, ενώ η Νορβηγία ανακοίνωσε την απομάκρυνση των διπλωματών της από το Χαρτούμ.
Η Σαουδική Αραβία απομάκρυνε το Σάββατο 91 πολίτες της και περίπου 60 πολίτες άλλων 12 χωρών από το Σουδάν.
Η Ιορδανία ανακοίνωσε το Σάββατο ότι έχει ξεκινήσει την απομάκρυνση των περίπου 300 πολιτών της.
Το Ιράκ επεσήμανε ότι απομάκρυνε 14 πολίτες του από το Χαρτούμ «προς ασφαλές σημείο στο Πορτ Σουδάν», διαβεβαιώνοντας ότι συνεχίζονται οι προσπάθειες για την απομάκρυνση των υπολοίπων.
Η Αίγυπτος ξεκίνησε χθες τη μεταφορά των πολιτών της από το Πορτ Σουδάν και το Ουάντι Χάλφα, στον βορρά του Σουδάν. Νωρίτερα, προέτρεψε τους Αιγύπτιους που βρίσκονται στο Χαρτούμ να παραμείνουν στην ασφάλεια των σπιτιών τους, μέχρι να βελτιωθεί η κατάσταση. Το Κάιρο τόνισε ότι χρειάζεται να οργανωθεί προσεκτικά μια ασφαλής επιχείρηση ώστε οι 10.000 Αιγύπτιοι που ζουν στο Σουδάν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.
Ο Λίβανος επεσήμανε ότι 60 από τους πολίτες του επίσης αποχώρησαν από το Χαρτούμ οδικώς και είναι «ασφαλείς».
Η πρεσβεία της Τυνησίας στο Χαρτούμ είχε σημειώσει χθες ότι η επιχείρηση απομάκρυνσης των μελών της τυνησιακής κοινότητας του Σουδάν θα ξεκινήσει σήμερα.
Η Λιβύη, που συνορεύει με το Σουδάν, ανακοίνωσε μέσω της πρεσβείας της στο Χαρτούμ την απομάκρυνση 83 Λίβυων από την πρωτεύουσα προς το Πορτ Σουδάν.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ ανακοίνωσε σήμερα πως οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας του απομάκρυναν από το Σουδάν τα μέλη του βρετανικού διπλωματικού προσωπικού και τις οικογένειές τους.
Ο υπουργός Άμυνας Μπεν Ουάλας διευκρίνισε πως το Ηνωμένο Βασίλειο πραγματοποίησε αυτή την επιχείρηση «μαζί με τις ΗΠΑ, τη Γαλλία και άλλους συμμάχους». Σ’ αυτή συμμετείχαν «περισσότερα από 1.200 μέλη» των βρετανικών ενόπλων δυνάμεων.
Η Ιρλανδία από την πλευρά της ανέφερε ότι ξεκίνησε η «διαδικασία εκκένωσης» για την απομάκρυνση των πολιτών της.
Η Τουρκία ανακοίνωσε ότι θα επαναπατρίσει τους πολίτες της που βρίσκονται σε εμπόλεμες ζώνες δια ξηράς «περνώντας από μια τρίτη χώρα». Η απομάκρυνση περίπου 600 Τούρκων ξεκίνησε σήμερα από δύο συνοικίες του Χαρτούμ και από το Ουάντ Μαντάνιμ μια πόλη 200 χιλιόμετρα νοτίως της σουδανικής πρωτεύουσας. Η εκκένωση της συνοικίας Καφούρι, στο βόρειο Χαρτούμ, αναβλήθηκε «μέχρι νεοτέρας» λόγω μιας έκρηξης που σημειώθηκε κοντά στο σημείο συγκέντρωσης των Τούρκων, όπως ανακοίνωσε η τουρκική πρεσβεία.
Και άλλες χώρες προετοιμάζονται για την απομάκρυνση των πολιτών τους, κυρίως η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία, αναπτύσσοντας ένοπλες δυνάμεις σε γειτονικές χώρες.
Στην Ινδονησία η κυβέρνηση «λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να απομακρύνει τους Ινδονήσιους πολίτες από το Σουδάν», επεσήμανε χθες το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας.
Η Ινδία σημείωσε ότι συνεργάζεται «στενά με διάφορους εταίρους προκειμένου να διασφαλίσει τη μεταφορά με ασφάλεια των Ινδών που είναι αποκλεισμένοι στο Σουδάν και οι οποίοι επιθυμούν να απομακρυνθούν».
Εξάλλου ο σουδανικός στρατός ανακοίνωσε ότι συντονίζει τις προσπάθειες για την απομάκρυνση των Κινέζων διπλωματών.
