Οι ηγέτες των 27 χωρών μελών της ΕΕ συγκεντρώνονται στις Βρυξέλλες σε μια Σύνοδο Κορυφής για να αποφασίσουν για τα πρόσωπα που θα αναλάβουν τις κορυφαίες θέσεις του ευρωπαϊκού μπλοκ και κυρίως εάν θα στηρίξουν την Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν για μια δεύτερη θητεία στην προεδρία της Κομισιόν.
Το μεγάλο ερώτημα: Οι διαφωνούντες – και πρωτίστως η Τζόρτζια Μελόνι – θα εκτροχιάσουν τη συμφωνία που επετεύχθη μεταξύ Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Σοσιαλδημοκρατών και Φιλελευθέρων για τους «εκλεκτούς» τους;
Υπενθυμίζεται πως η συμφωνία των τριών ευρωπαϊκών παρατάξεων προβλέπει για την προεδρία της Κομισιόν την Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν (ΕΛΚ), για την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Αντόνιο Κόστα (S&D) και ως επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ την Κάγια Κάλας (Renew).
Η οργή και οι επιλογές Μελόνι
Η πρωθυπουργός της Ιταλίας αν και ηγείται της τρίτης μεγαλύτερης πολιτικής ομάδας στο ευρωκοινοβούλιο, της ακροδεξιάς παράταξης «Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές» (ECR), αποκλείστηκε από τις διαπραγματεύσεις. Αντιδρώντας ανέφερε πως στην ΕΕ υπάρχει «ολιγαρχία και όχι δημοκρατία», τονίζοντας πως οι τεχνοκράτες των Βρυξελλών «δεν σέβονται την ψήφο των πολιτών».
Για το ότι η Μελόνι είναι οργισμένη δεν υπάρχει αναμφίβολα. Αυτό που μένει να φανεί είναι ποια στάση τελικά θα κρατήσει. Διπλωμάτες εκτίμησαν πως θα μπορούσε να απέχει από την ψηφοφορία, αποφεύγοντας να καταψηφίσει. Η Corriere della Sera έγραψε πως εξετάζει και μια άλλη επιλογή: «Θα μπορούσε να ζητήσει ψήφο για κάθε θέση και με αυτόν τον τρόπο να καταλήξει σε διαφορετικές αποφάσεις — «ναι» στην Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, «όχι» στους άλλους υποψηφίους».
Επιχείρηση κατευνασμού
Ορισμένοι ηγέτες, όπως αναφέρει το Politico, κατά την άφιξή τους προσπάθησαν να καθησυχάσουν την Τζόρτζια Μελόνι διαβεβαιώνοντάς την πως η γνώμη της έχει σημασία. Μένει να φανεί εάν θα μπορέσουν να την πείσουν.
Για παράδειγμα ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος ήταν ένας από τους εκπροσώπους του ΕΛΚ στις συζητήσεις για το deal των Βρυξελλών, δήλωσε πως «δεν ήταν ποτέ πρόθεσή μας να αποκλείσουμε ή να προσβάλουμε κανέναν». «Προσωπικά», είπε, «τρέφω μεγάλο σεβασμό για την πρωθυπουργό της Ιταλίας Giorgia Meloni… Είμαι βέβαιος ότι θα αντιμετωπίσουμε όλα αυτά τα θέματα και τις ανησυχίες στις συζητήσεις που θα έχουμε». Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ισχυρίστηκε επίσης πως η συζήτηση για τις κορυφαίες θέσεις «δεν είναι μια κλειστή διαδικασία». «Είναι μια πρόταση που αντικατοπτρίζει την πλειοψηφία των μελών του Συμβουλίου», είπε, προσθέτοντας ότι εναπόκειται στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να λάβει την τελική απόφαση.
Στο ίδιο μήκος και οι δηλώσεις του Γερμανού Καγκελάριου Όλαφ Σολτς. «Έχουμε καταλήξει σε μια πολιτική συνεννόηση, αλλά αυτές είναι μόνο τρεις θέσεις. Θα συζητήσουμε αναλυτικά και με δίκαιο τρόπο. Και τα 27 μέλη είναι εξίσου σημαντικά. Απλώς διευκολύνουμε για τη λήψη απόφασης, γιατί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πρέπει επίσης να υποβάλει μια πρόταση που μπορεί να βασίζεται στην πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο».
Ο πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Χριστοδουλίδης, ανέφερε πως η Μελόνι έχει δίκιο να ενοχλείται με τον τρόπου που η ΕΕ χειρίζεται τη συζήτηση για τις κορυφαίες θέσεις εργασίας. «Οφείλω να ομολογήσω πως σε ορισμένα από τα θέμα που έθιξε, αναγνωρίζω ότι έχει δίκιο», είπε και πρόσθεσε: «Γι’ αυτό συμφωνήσαμε να συναντηθούμε στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και να δούμε τους ρόλους και να έχουμε αποτελέσματα». Ο Χριστοδουλίδης είπε ότι η Μελώνη είχε μοιραστεί μαζί του κάποιες από τις ανησυχίες της τηλεφωνικά αργά την Τετάρτη, αλλά και το πρωί της Πέμπτης. «Κανείς δεν θα είναι 100% ευχαριστημένος», είπε, αλλά εξέφρασε την ελπίδα ότι θα μπορούσε να επιτευχθεί συμφωνία εντός της ημέρας «καθώς υπάρχουν σοβαρές προκλήσεις μπροστά στις οποίες πρέπει να εστιάσουμε».
Ελπίδες για συμφωνία ακόμη και εντός της ημέρας
Η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα εξέφρασε την ελπίδα της πως μια συμφωνία για τις κορυφαίες θέσεις εργασίας θα μπορούσε να επιτευχθεί «ακόμη και απόψε». Ενδεικτικό του κλίματος που επικρατεί είναι πως στην ημερήσια διάταξη του συμβουλίου των ευρωπαίων ηγετών το ζήτημα για την «τρόικα» της ΕΕ έχει μπει στο τέλος, ώστε να επικεντρωθούν σε αυτό αφού πρώτα ολοκληρωθεί η συζήτηση για θέματα στα οποία υπάρχει μεγαλύτερη συναίνεση, όπως η Ουκρανία, Μέση Ανατολή και η ασφάλεια της ΕΕ.
Ο πορτογάλος πρωθυπουργός Λουίς Μοντενέγκρο από την πλευρά του προέβλεψε ότι η πρώτη ημέρα θα είναι μεγάλη, αλλά και αυτός εξέφρασε την ελπίδα το θέμα των κορυφαίων θέσεων εργασίας να διευθετηθεί οριστικά σήμερα. «Οι κύριες πολιτικές οικογένειες συμφωνούν… Αυτή η διαδικασία απαιτεί υψηλό επίπεδο δέσμευσης από την πλευρά των πολιτικών οικογενειών, επειδή η υποψηφιότητα του Προέδρου της Επιτροπής, καθώς και του Προέδρου του Κοινοβουλίου, πρέπει να ψηφιστεί στο Κοινοβούλιο», είπε και πρόσθεσε: «Νιώθω ήρεμος και σίγουρος ότι όλα θα κυλήσουν ομαλά».
Ερωτηθείς εάν πιστεύει ότι η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι θα εξέφραζε τη δυσαρέσκειά της για τη συμφωνία για τις κορυφαίες θέσεις εργασίας στη σύνοδο κορυφής, ο Μοντενέγκρο είπε ότι οι ηγέτες ήταν ελεύθεροι να εκφράσουν τις απόψεις τους κατά τη συνάντηση. Πρόσθεσε ότι η επίτευξη συναίνεσης μεταξύ 27 χωρών-μελών ήταν περίπλοκη και ότι όλοι οι πρωθυπουργοί έχουν στο μυαλό τους τόσο τα εθνικά τους συμφέροντα όσο και τα υπέρτατα συμφέροντα της ΕΕ.
