Η ΕΕ είναι δεδομένο πως στη Σύνοδο της Πέμπτης θα προσπαθήσει να «στριμώξει» την Ουγγαρία για να εγκριθεί ομόφωνα η αναθεώρηση του προϋπολογισμού, που περιλαμβάνει και την οικονομική ενίσχυση στην Ουκρανία, ύψους 50 δισ. ευρώ. Το ερώτημα ωστόσο είναι σε ποιο βαθμό μπορεί πραγματικά να πιέσει τον Βίκτορ Όρμπαν και εάν αυτός τελικά θα ενδώσει.
Υπενθυμίζεται πως ο Ούγγρος πρωθυπουργός στην προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής, όπου αποφασίστηκε η έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία, συμφώνησε να αποχωρήσει από τη διαδικασία λαμβάνοντας κάποια ανταλλάγματα και συγκεκριμένα την ενεργοποίηση ενός πακέτου 10 δισεκατομμυρίων ευρώ, που είχε προηγουμένως μπλοκαριστεί λόγω παραβιάσεων του κράτους δικαίου.
Πέτυχε επίσης τη μετάθεση της συζήτησης για την μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση της Ουκρανίας. Ωστόσο η υπομονή των ευρωπαίων εξαντλείται, όπως και οι δυνατότητες του Κιέβου να συνεχίσει να αμύνεται αποφασιστικά έναντι της Ρωσίας, χωρίς οικονομική βοήθεια.
Από τα ανταλλάγματα στις απειλές
Τι άλλο θα μπορούσαν να του προσφέρουν για να εγκριθεί το πακέτο υποστήριξης 50 δισ. ευρώ για τέσσερα χρόνια, στο οποίο αντιτίθεται; Αυτή τη φορά η ηγεσία της ΕΕ φέρεται να εξετάζει το ενδεχόμενο να κινηθεί περισσότερο με απειλές παρά με ανταλλάγματα.
Αρχικά υπήρξαν πληροφορίες περί προειδοποιήσεων προς την Ουγγαρία για ενεργοποίηση του «άρθρου 7» της συνθήκης της ΕΕ, με το οποίο θα μπορούσε να της αφαιρεθεί ακόμη και το δικαίωμα ψήφου στο Συμβούλιο. Αργότερα αυτό το ενδεχόμενο διαψεύστηκε και καθώς ο Όρμπαν εμφανίζεται πρόθυμος να μπλοκάρει εκ νέου τη οικονομική βοήθεια προς το Κίεβο, στα σενάρια που εξετάζονται ήρθε να προστεθεί και ένα σχέδιο οικονομικής «ασφυξίας».
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τους Financial Times, εξετάζεται η στόχευση στις οικονομικές αδυναμίες της Ουγγαρίας, λόγω του υψηλού πληθωρισμούς, και του κόστους του χρέους. Ένα «πάγωμα» της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης θα επιφέρει σημαντικό πλήγμα στην εμπιστοσύνη της αγοράς προς τη Βουδαπέστη.
«Η ΕΕ είναι απίθανο να υλοποιήσει την απειλή αναστολής χρηματοδότησης»
Πάντως ειδικοί που μίλησαν στο Euractiv, υπογράμμισαν πως το σχέδιο για περικοπή τη χρηματοδότησης της Ουγγαρίας σε περίπτωση που δεν εγκρίνει το πακέτο βοήθειας προς το Κίεβο, είναι «μάλλον απίθανο». Η Zsuzsanna Vegh, συνεργάτης ερευνήτρια στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων (ECFR), δήλωσε ότι η διαρροή στους Financial Times αντανακλά την «αυξανόμενη απογοήτευση της ΕΕ με την Ουγγαρία», αλλά υπάρχουν σημαντικά νομικά εμπόδια που θα εμπόδιζαν τις Βρυξέλλες να αναστείλουν οριστικά τα κονδύλια στη Βουδαπέστη.
«Η χρηματοδότηση της ΕΕ δεν μπορεί απλώς να ανασταλεί επειδή το λέει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο», είπε ο Zsuzsanna Vegh. «Δεν λειτουργεί έτσι. Πρέπει να υπάρχει κάποια νομική βάση… Το βέτο σε μια θέση της ΕΕ δεν είναι νομική βάση για την αναστολή της χρηματοδότησης».
«Είναι εκβιασμός»… θα ενδώσει;
«Οι Βρυξέλλες χρησιμοποιούν εκβιασμό εναντίον της Ουγγαρίας σαν να μην υπάρχει αύριο, παρά το γεγονός ότι έχουμε προτείνει έναν συμβιβασμό», έγραψε τη Δευτέρα στο X ο πολιτικός διευθυντής του γραφείου του Όρμπαν.
Η αναφορά περί «συμβιβασμού» σχετίζεται με την πρόταση που έχει καταθέσει η Βουδαπέστη και η οποία προβλέπει τη συναίνεσή στον προϋπολογισμό με την οικονομική βοήθεια προς την Ουκρανία, υπό την προϋπόθεση ωστόσο πως η εκταμίευση των κονδυλίων θα πρέπει να εγκρίνεται ετησίως. Το εν λόγω σχέδιο απορρίπτεται από τους υπόλοιπους ευρωπαίους ηγέτες και πρωτίστως από την ηγεσία της ΕΕ, η οποία σε καμία περίπτωση δεν επιθυμεί να αναζητά κάθε χρόνο ομοφωνία για την έγκριση των κεφαλαίων.
«Το έγγραφο (σ.σ. η διαρροή στους Financial Times), που συντάχθηκε από γραφειοκράτες των Βρυξελλών επιβεβαιώνει μόνο αυτό που λέει η ουγγρική κυβέρνηση εδώ και πολύ καιρό: η πρόσβαση στα κονδύλια της ΕΕ χρησιμοποιείται για πολιτικό εκβιασμό από τις Βρυξέλλες», τόνισε ο Υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Ουγγαρίας, Μπόκα Γιάνος και πρόσθεσε: «Η Ουγγαρία δεν συνδέει τη στήριξη για την Ουκρανία και την πρόσβαση στα κονδύλια της ΕΕ και απορρίπτει άλλους παράγοντες να το κάνουν . Η Ουγγαρία συμμετείχε και θα συνεχίσει να συμμετέχει εποικοδομητικά στις διαπραγματεύσεις, αλλά δεν θα ενδώσει στον εκβιασμό».