Η δημοτικότητα του προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν μειώθηκε τον Ιανουάριο, καθώς οι Αμερικανοί ανησυχούν για την οικονομία και τη μετανάστευση, ενώ ο Δημοκρατικός Πρόεδρος εντείνει την εκστρατεία επανεκλογής του, σύμφωνα με δημοσκόπηση των Reuters/Ipsos που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη.
Μόνο το 38% των ερωτηθέντων στη δημοσκόπηση δήλωσαν ότι εγκρίνουν τις επιδόσεις του Μπάιντεν ως προέδρου, από 40% τον Δεκέμβριο.
Το ποσοστό της δημόσιας αποδοχής του κυμαίνεται κάτω από το 50% από τον Αύγουστο του 2021, προκαλώντας ανησυχία στους Δημοκρατικούς, καθώς αντιμετωπίζει μια εκλογική αναμέτρηση με τον Ρεπουμπλικανό πρώην πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.
Μια διαφορετική δημοσκόπηση του Reuters/Ipsos νωρίτερα αυτό το μήνα έδειξε ότι ο Τραμπ προηγείται κατά έξι ποσοστιαίες μονάδες σε αυτή την αναμέτρηση.
Αυξανόμενη ανησυχία για τη μετανάστευση
Η τελευταία δημοσκόπηση διαπίστωσε αυξανόμενη ανησυχία για τη μετανάστευση, με το 17% των ερωτηθέντων να την αναφέρει ως το σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ σήμερα, σε σχέση με το 11% που την είχε αναφέρει ως το πιο πιεστικό ζήτημα τον Δεκέμβριο. Ήταν η κορυφαία ανησυχία των Ρεπουμπλικανών ερωτηθέντων, με το 36% να την αναφέρει ως κύρια ανησυχία τους, πάνω από το 29% που ανέφερε την οικονομία.
Η κυβέρνηση του Μπάιντεν δυσκολεύεται να αντιμετωπίσει το κύμα των αιτούντων άσυλο στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού, ενώ οι Ρεπουμπλικάνοι στο Κογκρέσο, υποκινούμενοι από τον Τραμπ, έχουν απειλήσει να ματαιώσουν μια διακομματική προσπάθεια για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Προχωρούν στην προσπάθεια απαγγελία κατηγορίας κατά του κορυφαίου αξιωματούχου του Μπάιντεν, του υπουργού Εσωτερικής Ασφάλειας Αλεχάντρο Μαγιόρκας.
Οι συνοριακές αρχές των ΗΠΑ αγωνίστηκαν τον Δεκέμβριο για να διεκπεραιώσουν τους μετανάστες, καθώς οι συλλήψεις έφτασαν σχεδόν τις 11.000 σε μία μόνο ημέρα, κάτι που σύμφωνα με αξιωματούχους ήταν κοντά ή σε επίπεδο ρεκόρ.
Η οικονομία παρέμεινε συνολικά η κορυφαία ανησυχία των Αμερικανών, που αναφέρθηκε από το 22% των ερωτηθέντων, καθώς αγωνίζονται με τον πληθωρισμό και άλλα επακόλουθα της πανδημίας COVID-19.
Σχεδόν τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων, συμπεριλαμβανομένου του 47% των Δημοκρατικών, δήλωσαν ότι η χώρα βρίσκεται σε λάθος δρόμο.
Η διαδικτυακή δημοσκόπηση σε 1.019 ενήλικες στις ΗΠΑ διεξήχθη από την Παρασκευή έως την Κυριακή. Έχει περιθώριο σφάλματος συν ή πλην 3,3 ποσοστιαίες μονάδες για όλους τους ερωτηθέντες, 6,4 μονάδες μόνο για τους Ρεπουμπλικάνους και 6,1 μονάδες μόνο για τους Δημοκρατικούς.
Πού θα κερδηθεί και πού θα χαθεί η μάχη
Ο προκριματικός αγώνας των Ρεπουμπλικανών δεν έχει επισήμως τελειώσει, αλλά χωρίς να υπάρχει προφανής δρόμος προς τη νίκη για τη Νίκι Χέιλι, η αναμέτρηση των γενικών εκλογών μεταξύ δύο αντιπάλων έρχεται στο προσκήνιο.
Βρισκόμαστε μήνες πριν από τα συνέδρια των Δημοκρατικών και των Ρεπουμπλικάνων, τη στιγμή που κάθε κόμμα αποκαλύπτει επίσημα τον υποψήφιο πρόεδρό του.
Όμως οι εκλογές του 2024 φαίνεται να έχουν σχεδόν καθοριστεί.
Η αναμέτρηση μεταξύ του Τζο Μπάιντεν και του Ντόναλντ Τραμπ θα είναι μοναδική στη σύγχρονη ιστορία ως ρεβάνς μεταξύ του σημερινού προέδρου και του άμεσου προκατόχου του.
«Το να έχουμε δύο προέδρους υποψήφιους αλλάζει τη φύση του αγώνα», λέει ο Τοντ Μπελτ, καθηγητής πολιτικής στο Πανεπιστήμιο George Washington.
«Πρόκειται για μια σύγκριση, όχι απλώς για ένα δημοψήφισμα σχετικά με τον εκάστοτε υποψήφιο», ανέφερε.
Η αντιπαράθεση θα είναι απλή, σύμφωνα με τον Sean Spicer, ο οποίος διετέλεσε ο πρώτος εκπρόσωπος Τύπου του κ. Τραμπ και πριν από αυτό εργάστηκε για την Εθνική Επιτροπή των Ρεπουμπλικανών.
«Για εκείνους τους ανθρώπους που λένε, λοιπόν, κατά τη διάρκεια του Τραμπ, οι πολιτικές του Ντόναλντ Τραμπ έκαναν τη ζωή μου καλύτερη, πιο ασφαλή, έκαναν την οικονομία και τις κοινότητές μας καλύτερες, δεν υπάρχει αμφιβολία», ανέφερε.
Η προεκλογική εκστρατεία του Τραμπ έχει κάθε κίνητρο να επιτεθεί εναντίον του κ. Μπάιντεν, εν μέρει για να αποσπάσει την προσοχή από τις δικές του αδυναμίες – συμπεριλαμβανομένων των νομικών του προβλημάτων, της διχαστικής ρητορικής του και των προσπαθειών του να υπονομεύσει τα αποτελέσματα των εκλογών του 2020, που συνέβαλαν στην επίθεση του Ιανουαρίου 2021 στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ.
Αλλά ο κ. Μπάιντεν έχει επίσης βασικά τρωτά σημεία, παλεύοντας να πουλήσει τα επιτεύγματά του κατά την πρώτη θητεία και προσπαθώντας να πείσει το κοινό ότι έχει την ενέργεια για την εκστρατεία και μια δεύτερη θητεία.
Ήδη σε αυτή την προεδρική κούρσα παρουσιάζει τον προκάτοχό του ως ανεξέλεγκτο και απειλή για την Αμερική και την ίδια τη Δημοκρατία.
«Συνήθως, αυτό κάνεις όταν έχεις απέναντί σου κάποιον άγνωστο στην πολιτική», λέει η Σούζαν Έστριχ, συγγραφέας και αναλύτρια των Δημοκρατικών που διαχειρίστηκε την προεδρική εκστρατεία του Μάικλ Δουκάκη το 1988.
«Αλλά εδώ, έχεις κάποιον που είναι πολύ γνωστός και προσπαθείς να αποδείξεις ότι είναι μεγάλο ρίσκο».
Είναι μια ρεβάνς που λίγοι Αμερικανοί λένε ότι θέλουν – μια σκληρή, δυσάρεστη εκστρατεία – αλλά είναι μια προεδρική επιλογή που αυτή τη στιγμή φαίνεται σχεδόν βέβαιο ότι θα πάρουν.
Στενός αγώνας σε μικρό χάρτη
Τα ποσοστά αποδοχής του κ. Μπάιντεν συνεχίζουν να παραπαίουν σε επικίνδυνα επίπεδα για έναν εν ενεργεία πρόεδρο που εισέρχεται σε εκλογική χρονιά. Ωστόσο, οι αντιλήψεις του κοινού για τον κ. Τραμπ είναι επίσης αρνητικές.
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, οι γενικές εκλογές του Νοεμβρίου θα είναι αμφίρροπες. Οι εθνικές δημοσκοπήσεις δείχνουν τους δύο υποψηφίους είτε στήθος με στήθος είτε τον κ. Τραμπ με ελαφρύ προβάδισμα.
Αλλά τόσο νωρίς στην κούρσα έχουν περιορισμένη χρησιμότητα, δεδομένης της φύσης του πολιτικού χάρτη των ΗΠΑ. Ενώ οι Αμερικανοί θα προσέλθουν στις κάλπες σε όλη τη χώρα, η κούρσα αυτή θα κριθεί για άλλη μια φορά σε λίγες μόνο πολιτείες.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το εκλεκτορικό σώμα, το σύστημα που χρησιμοποιούν οι ΗΠΑ για την εκλογή του προέδρου τους, εξαρτάται από τους υποψηφίους που κερδίζουν σε κάθε πολιτεία και οι περισσότερες πολιτείες είναι σταθερά Δημοκρατικές ή Ρεπουμπλικανικές.
Οι πιο κρίσιμες πολιτείες που θα μπορούσαν να αλλάξουν γνώμη φέτος περιλαμβάνουν το Ουισκόνσιν, την Πενσυλβάνια και το Μίσιγκαν στη λεγόμενη ζώνη σκουριάς, καθώς και την Αριζόνα και τη Τζόρτζια, δύο πολιτείες που ο κ. Μπάιντεν ανέτρεψε στους Δημοκρατικούς το 2020.
Η Νεβάδα θεωρείται επίσης αμφίρροπη, αλλά ο μικρός πληθυσμός της την καθιστά λιγότερο πολύτιμο έπαθλο.
Μερικές πολιτείες που ήταν πεδία μάχης σε προηγούμενους εκλογικούς κύκλους έχουν ξεφύγει από αυτόν τον χάρτη – η Φλόριντα και η Βόρεια Καρολίνα έχουν τείνει προς τους Ρεπουμπλικάνους τον τελευταίο καιρό, ενώ η Βιρτζίνια και το Κολοράντο φαίνεται να είναι πιο σταθερά Δημοκρατικές.
Έτσι, ενώ οι εθνικές δημοσκοπήσεις παρέχουν τροφή για τους πολιτικούς σχολιαστές, ένα πολύ μικρότερο υποσύνολο ψηφοφόρων θα είναι τελικά εκείνο που θα έχει σημασία.
Οι δημοσκοπήσεις του Νοεμβρίου που έδειξαν ότι ο κ. Τραμπ προηγείται σε αυτές τις πολιτείες-κλειδιά προκάλεσαν ανησυχία σε ορισμένους Δημοκρατικούς, αλλά οι δημοσκοπήσεις ένα χρόνο πριν από τις εκλογές δεν είναι απαραίτητα ακριβείς προγνωστικοί δείκτες του αποτελέσματος.
Η οικονομία (ξανά)
Όταν φτάνουμε στο σημείο αυτό, οι Αμερικανοί τείνουν να ψηφίζουν με το πορτοφόλι τους στις εθνικές εκλογές – υπέρ του κυβερνώντος κόμματος σε καλές εποχές και υπέρ της αντιπολίτευσης σε κακές.
Ένας από τους παράγοντες που καθιστά δύσκολη την πρόβλεψη του 2024 είναι ότι, στο σύνολό τους, οι οικονομικοί δείκτες είναι θετικοί.
Η οικονομία αναπτύσσεται με σταθερό ρυθμό. Η ανεργία βρίσκεται κοντά σε χαμηλά επίπεδα ρεκόρ. Το χρηματιστήριο σημειώνει υψηλά ρεκόρ. Και όμως οι Αμερικανοί ψηφοφόροι εξακολουθούν να έχουν μια ζοφερή άποψη για την οικονομική τους κατάσταση.
Κάποια από αυτά μπορούν να αποδοθούν στον πολυετή υψηλό πληθωρισμό και στο συνεχιζόμενο υψηλό κόστος στέγασης σε πολλά μέρη των ΗΠΑ. Οι πωλήσεις κατοικιών στις ΗΠΑ έχουν πέσει στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων σχεδόν 30 ετών.
Στο πάρτι νίκης του Τραμπ στην Αϊόβα, δύο μεγάλες οθόνες βίντεο έδειχναν κυκλικά γραφικά που έδειχναν πώς η άνοδος των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης Μπάιντεν οδήγησε σε αύξηση των μηνιαίων πληρωμών για τα σπίτια.
Ωστόσο, υπάρχουν κάποια πρόσφατα σημάδια ελπίδας για τον κ. Μπάιντεν.
Η καταναλωτική εμπιστοσύνη, όπως μετράται από έρευνα του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, έφθασε στο υψηλότερο επίπεδο από τον Ιούλιο του 2021. Ο πληθωρισμός και οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν μειωθεί. Υπάρχει ακόμη αρκετός χρόνος για τους ψηφοφόρους να αλλάξουν γνώμη για την κατάσταση της αμερικανικής οικονομίας.
Ο κ. Τραμπ θα ισχυριστεί ότι τα πράγματα ήταν καλύτερα όταν ήταν στο γραφείο του.
Σύμφωνα με τον κ. Σπάισερ, η οικονομία -όπως και η εγκληματικότητα πολλοί Αμερικανοί εξακολουθούν να μην πιστεύουν ότι η καθημερινή τους κατάσταση έχει βελτιωθεί.
«Μέχρι να το νιώσετε ενστικτωδώς», λέει, «δεν έχει σημασία τι στατιστικές σας πετάνε».
Ο κ. Μπάιντεν θα αντιτείνει ότι οι ΗΠΑ αντιμετώπισαν την οικονομική καταιγίδα μετά τον κορονοϊό καλύτερα από σχεδόν οποιαδήποτε άλλη χώρα στον κόσμο και ότι τα Bidenomics – το μείγμα επενδύσεων σε υποδομές, φορολογικών περικοπών και κοινωνικών δαπανών – έχει βελτιώσει τη μοίρα των εργαζόμενων Αμερικανών.
Έκτρωση ή μετανάστευση;
Η εκστρατεία του Μπάιντεν θα προσπαθήσει να πείσει τους ψηφοφόρους ότι ο κ. Τραμπ ευθύνεται για το γεγονός ότι οι αμβλώσεις έγιναν παράνομες ή περιορίστηκαν σημαντικά σε δεκάδες πολιτείες, ακόμη και όταν ο πρώην πρόεδρος προσπάθησε να κάνει κάπως πιο μετριοπαθή τη θέση του στο θέμα.
Από τότε που το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, με τη βοήθεια τριών δικαστών που διορίστηκαν από τον Τραμπ, απέρριψε ένα προηγούμενο 50 ετών που έδινε συνταγματική προστασία στο δικαίωμα στην άμβλωση, οι Δημοκρατικοί εκμεταλλεύονται το κύμα υποστήριξης στο θέμα αυτό για να σημειώσουν καλύτερα από τα αναμενόμενα αποτελέσματα στην κάλπη.
Ο κ. Μπάιντεν και η αντιπρόεδρος Καμάλα Χάρις πραγματοποίησαν πρόσφατα μια προεκλογική εκδήλωση στη Βόρεια Βιρτζίνια που επικεντρώθηκε στενά σε αυτό το ένα θέμα.
«Οι αμβλώσεις αποδείχθηκαν πολύ πιο ισχυρό θέμα από ό,τι πολλοί άνθρωποι πίστευαν ότι θα ήταν», λέει η κ. Estrich. «Όπου και αν βρέθηκε στο ψηφοδέλτιο, η θέση υπέρ της άμβλωσης κέρδισε».
Αν η άμβλωση είναι το εκλογικό θέμα που οι Δημοκρατικοί θα προσπαθήσουν να αναδείξουν στο μυαλό των ψηφοφόρων, ο κ. Τραμπ και οι συντηρητικοί θα κάνουν το ίδιο για τη μετανάστευση.
Οι συνοριακές διαβάσεις έφτασαν σε ιστορικό υψηλό τον Δεκέμβριο με 249.785 συλλήψεις στα σύνορα με το Μεξικό – αύξηση 31% σε σχέση με τον Νοέμβριο και 13% σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2022, που ήταν το προηγούμενο ρεκόρ.
Αυτή η μαζική εισροή μεταναστών χωρίς χαρτιά και αιτούντων άσυλο έχει κατά καιρούς υπερφορτώσει τις κυβερνητικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας και έχει επιβαρύνει τα προγράμματα κοινωνικών υπηρεσιών σε μεγάλες πόλεις που βρίσκονται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η μετανάστευση είναι το κορυφαίο ζήτημα για μεγάλο μέρος της βάσης του κ. Τραμπ – και πηγή αδυναμίας για τον πρόεδρο και διχασμού μεταξύ των Δημοκρατικών.
Οι προσπάθειες αντιμετώπισης του προβλήματος στο Κογκρέσο έχουν αποδειχθεί ανεπιτυχείς, εν μέρει επειδή ο κ. Τραμπ πιέζει τους Ρεπουμπλικανούς να εμποδίσουν τη συμβιβαστική νομοθεσία μέχρι τις εκλογές.
«Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει χάσει το επιχείρημα για την ασφάλεια και την προστασία των νότιων συνόρων μας» λέει ο κ. Σπάισερ. «Έχει τελειώσει».
Άλλα θέματα μπορεί επίσης να διαδραματίσουν ρόλο στην επερχόμενη προεδρική κούρσα, όπως τα ποσοστά εγκληματικότητας στις ΗΠΑ, το περιβάλλον και η κλιματική αλλαγή, καθώς και η εξωτερική πολιτική.
Ειδικότερα, ο πόλεμος στη Γάζα ενδέχεται να αποτελεί συνεχή πονοκέφαλο για τον κ. Μπάιντεν, καθώς η υποστήριξη της κυβέρνησης προς το Ισραήλ έχει εξοργίσει ορισμένους Δημοκρατικούς, συμπεριλαμβανομένου ενός μεγαλύτερου ποσοστού των νέων ψηφοφόρων, η προσέλευση των οποίων τον Νοέμβριο θα μπορούσε να κρίνει τις εκλογές.
*Με πληροφορίες από Reuters και BBC
