Η Κομισιόν ανακοίνωσε πως η Ουκρανία και η Μολδαβία πληρούν όλα τα κριτήρια που απαιτούνται για την επίσημη έναρξη των διαπραγματεύσεων για την ένταξή τους στην ΕΕ. Άμεσα το Κίεβο εξέφρασε την ελπίδα οι συνομιλίες να ξεκινήσουν εντός του Ιουνίου.
«Επιβεβαιώνουμε ότι από την πλευρά της Κομισιόν θεωρούμε ότι όλα τα βήματα έχουν τηρηθεί από τις δύο χώρες», δήλωσε η εκπρόσωπος της Επιτροπής για τη διεύρυνση, Άννα Πισονέρο και πρόσθεσε: «Η απόφαση βρίσκεται τώρα στα χέρια των κρατών μελών. Εναπόκειται σε αυτά να υιοθετήσουν το διαπραγματευτικό πλαίσιο». «Μόλις γίνει αυτό το βήμα, είναι πλέον ευθύνη της Προεδρίας της ΕΕ να συγκαλέσει μια διακυβερνητική διάσκεψη για να σηματοδοτήσει επίσημα την έναρξη των διαπραγματεύσεων», τόνισε.
Η έναρξη των συνομιλιών, όπως αναφέρει το Reuters, εκλαμβάνεται ως μια «τόνωση ηθικού» για τους Ουκρανούς, καθώς ο πόλεμος με τη Ρωσία έχει μπει στον τρίτο χρόνο και οι δυνάμεις της Μόσχας καταγράφουν εδαφικά κέρδη τόσο στην ανατολική περιφέρεια του Ντονέτσκ, το κύριο μέτωπο της σύγκρουσης, όσο και στην βορειοανατολική περιφέρεια του Χαρκόβου.
«Τώρα αναμένουμε από τους Ευρωπαίους εταίρους μας να κάνουν το επόμενο βήμα – να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήδη αυτόν τον μήνα», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Ουκρανίας Ντενίς Σμιχάλ και πρόσθεσε: «Καθημερινά, ο ουκρανικός λαός αγωνίζεται για το δικαίωμα να είναι μέρος της ευρωπαϊκής οικογένειας σε έναν πόλεμο κατά του Ρώσου επιτιθέμενου».
Τα επόμενα βήμα και η Ουγγαρία
Πριν κατατεθεί προς συζήτηση στο τραπέζι των ηγετών των κρατών μελών της ΕΕ, ο φάκελος της Ουκρανίας και της Μολδαβίας θα εξεταστεί από εμπειρογνώμονες των αρμόδιων ομάδων εργασίας. Τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει να συμφωνήσουν ομόφωνα για να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις χρειάζονται χρόνια για να ολοκληρωθούν και ορισμένες, όπως στην περίπτωση της Τουρκίας, μπορεί ακόμη να «παγώσουν» σε βαθμό εγκατάλειψης.
Το Βέλγιο, το οποίο ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ έως τα τέλη Ιουνίου, θα προβεί στις απαραίτητες ενέργειας για μια διακυβερνητική διάσκεψη με την Ουκρανία και τη Μολδαβία, που αναμένεται να πραγματοποιηθούν στις 25 Ιουνίου στο Λουξεμβούργο, εάν υπάρξει ομόφωνη υποστήριξη.
Ωστόσο, αυτή η υποστήριξη μόνο εγγυημένη δεν είναι. Η Ουγγαρία, που διατηρεί στενές σχέσεις με τη Ρωσία, έχει επικρίνει την προσπάθεια ένταξης της Ουκρανίας, εκφράζοντας αμφιβολίες σχετικά με τις εκτιμήσεις πως είναι έτοιμη για να προχωρήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Διπλωμάτες, που μίλησαν στο Reuters, εκτίμησαν πως ενδεχομένως ο Βίκτορ Όμπραν να επιχειρήσει να λάβει κάποια ανταλλάγματα για να δώσει την έγκριση του.
Περισσότερο επικοινωνία, λιγότερο ουσία
Στο παρελθόν και άλλοι αξιωματούχοι είχαν εκφράσει σοβαρές επιφυλάξεις για την προώθηση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία, ωστόσο οι όποιες ενστάσεις παραμερίστηκαν, κυρίως καθώς η έναρξη της διαδικασίας είναι περισσότερο μια επικοινωνιακή κίνηση και λιγότερο μια κίνηση ουσίας.
Ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, πρώην πρόεδρος της Κομισιόν, απαλλαγμένος από το θεσμικό του ρόλο, είχε προχωρήσει σε δηλώσεις που είχαν προκαλέσει αίσθηση, αλλά σε σημαντικό βαθμό απηχούσαν την άποψη αρκετών αξιωματούχων και ηγετών. «Όποιος έχει σχέση με την Ουκρανία ξέρει πως είναι μια διεφθαρμένη χώρα σε όλα τα επίπεδα. Παρά τις προσπάθειές της δεν είναι έτοιμη για προσχώρηση. Χρειάζονται τεράστιες μεταρρυθμίσεις. Το να δίνουμε ψευδείς υποσχέσεις στους Ουκρανούς σχετικά με την ένταξή τους στην ΕΕ δεν είναι καλό ούτε για την Ευρώπη, ούτε για την Ουκρανία», είπε πει.
«Τρέχουν» πριν αναλάβει την προεδρία η Ουγγαρία
Η Κομισιόν επιδιώκει να τρέξει η συμφωνία για έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων εντός του Ιουνίου, όπως εξάλλου επιθυμεί και η Ουκρανία, καθώς επόμενη στη σειρά για την εκ περιτροπής εξάμηνη προεδρία είναι η Ουγγαρία και οι περισσότεροι εκτιμούν πως η Βουδαπέστη θα θέσει στον «πάγο» όλη τη διαδικασία μέχρι το 2025.