Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν προειδοποίησε τη Δευτέρα τον πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα ενισχύσουν τη θέση τους σε θέματα ασφάλειας στην Ασία εάν το Πεκίνο δεν μπορέσει να περιορίσει τα εξοπλιστικά προγράμματα της Βόρειας Κορέας, ενώ κατά τη διάρκεια μιας τρίωρης συνάντησης οι δύο ηγέτες είχαν επίσης έντονη συζήτηση για την Ταϊβάν.
Ο Τζο Μπάιντεν δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου μετά τις πρώτες προσωπικές συνομιλίες του με τον Σι από τότε που ανέλαβε πρόεδρος στις αρχές του 2021 ότι είχαν «ωμές κουβέντες» για ένα ευρύ φάσμα θεμάτων που συμβάλλουν στις χειρότερες αμερικανοκινεζικές σχέσεις των τελευταίων δεκαετιών.
Είπε όμως ότι δεν υπάρχει ανάγκη για έναν νέο Ψυχρό Πόλεμο και πρόσθεσε ότι δεν πιστεύει ότι η Κίνα σχεδιάζει έναν θερμό πόλεμο.
Σε δήλωσή του μετά τη συνάντησή τους, ο Σι αποκάλεσε την Ταϊβάν την «πρώτη κόκκινη γραμμή» που δεν πρέπει να ξεπεραστεί στις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας, ανέφεραν τα κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης.
Ο Μπάιντεν δήλωσε ότι προσπάθησε να διαβεβαιώσει τον Σι ότι η πολιτική των ΗΠΑ για την Ταϊβάν δεν έχει αλλάξει, επιδιώκοντας να μειώσει τις εντάσεις σχετικά με το αυτοδιοικούμενο νησί.
«Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποια επικείμενη απόπειρα από την πλευρά της Κίνας να εισβάλει στην Ταϊβάν», δήλωσε στους δημοσιογράφους.
Σχετικά με τη Βόρεια Κορέα, ο Μπάιντεν δήλωσε ότι αν η Κίνα δεν είναι σε θέση να περιορίσει τα εξοπλιστικά προγράμματα της Πιονγκγιάνγκ, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα κάνουν περισσότερα για να προστατεύσουν περαιτέρω τους συμμάχους των ΗΠΑ στην περιοχή.
Το Πεκίνο είχε σταματήσει μια σειρά από επίσημους διαύλους διαλόγου με την Ουάσιγκτον, μεταξύ άλλων για την κλιματική αλλαγή και τις στρατιωτικές συνομιλίες, μετά την επίσκεψη της προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ Νάνσι Πελόζι στην Ταϊβάν τον Αύγουστο.
«Το ζήτημα της Ταϊβάν βρίσκεται στον πυρήνα των βασικών συμφερόντων της Κίνας, αποτελεί το θεμέλιο του πολιτικού θεμελίου των σχέσεων Κίνας-ΗΠΑ και την πρώτη κόκκινη γραμμή που δεν πρέπει να ξεπεραστεί στις σχέσεις Κίνας-ΗΠΑ», ανέφερε ο Σι σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Xinhua.
Το Πεκίνο θεωρεί την Ταϊβάν αναφαίρετο τμήμα της Κίνας. Η δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση του νησιού απορρίπτει τις αξιώσεις του Πεκίνου για κυριαρχία πάνω του.
Το Πεκίνο έχει κατηγορήσει συχνά τις Ηνωμένες Πολιτείες τα τελευταία χρόνια ότι ενθαρρύνουν την ανεξαρτησία της Ταϊβάν.
Οι δύο πλευρές είχαν δημιουργήσει έναν μηχανισμό για συχνότερη επικοινωνία και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν θα ταξιδέψει στην Κίνα για να παρακολουθήσει τις συζητήσεις, δήλωσε ο Μπάιντεν. «Νομίζω ότι κατανοούμε ο ένας τον άλλον», είπε.
Χαμόγελα και χειραψίες
Πριν από τις συνομιλίες τους, οι δύο ηγέτες χαμογέλασαν και έκαναν θερμή χειραψία μπροστά από τις εθνικές τους σημαίες σε ξενοδοχείο της Ινδονησίας, μία ημέρα πριν από τη σύνοδο κορυφής των G20 που αναμένεται να είναι γεμάτη ένταση λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
«Χαίρομαι που σε βλέπω», είπε ο Μπάιντεν στον Σι, καθώς τον αγκάλιασε πριν από τη συνάντησή τους.
Σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, ο Μπάιντεν έθεσε μια σειρά από δύσκολα θέματα με τον Σι, συμπεριλαμβανομένης της προβολής των αντιρρήσεων των ΗΠΑ για τις «καταναγκαστικές και όλο και πιο επιθετικές ενέργειες της Κίνας προς την Ταϊβάν», τις «μη αγοραίες οικονομικές πρακτικές» του Πεκίνου και τις πρακτικές στο «Σιντζιάνγκ, το Θιβέτ και το Χονγκ Κονγκ, καθώς και τα ανθρώπινα δικαιώματα ευρύτερα».
Ο Σι δήλωσε πριν από τη συνάντηση ότι η σχέση μεταξύ των δύο χωρών τους δεν ανταποκρίνεται στις παγκόσμιες προσδοκίες, και οι δηλώσεις μετά αντανακλούσαν ένα συνεχιζόμενο χάσμα.
«Η επίλυση του ζητήματος της Ταϊβάν είναι θέμα των Κινέζων και εσωτερική υπόθεση της Κίνας», δήλωσε ο Σι, σύμφωνα με τα κρατικά μέσα ενημέρωσης.
«Όποιος επιδιώκει να αποσπάσει την Ταϊβάν από την Κίνα θα παραβιάζει τα θεμελιώδη συμφέροντα του κινεζικού έθνους».
Το Πεκίνο έχει δηλώσει εδώ και καιρό ότι θα θέσει την Ταϊβάν υπό τον έλεγχό του και δεν έχει αποκλείσει τη χρήση βίας για να το πετύχει.
Το προεδρικό γραφείο της Ταϊβάν δήλωσε ότι καλωσόρισε την επαναβεβαίωση της αμερικανικής πολιτικής από τον Μπάιντεν. «Αυτό αποδεικνύει επίσης για άλλη μια φορά πλήρως ότι η ειρήνη και η σταθερότητα του Στενού της Ταϊβάν είναι η κοινή προσδοκία της διεθνούς κοινότητας», ανέφερε.
Αθόρυβες προσπάθειες για αποκατάσταση των διμερών σχέσεων
Οι σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας έχουν διαταραχθεί τα τελευταία χρόνια από τις αυξανόμενες εντάσεις για θέματα που κυμαίνονται από το Χονγκ Κονγκ και την Ταϊβάν μέχρι τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, τις εμπορικές πρακτικές και τους αμερικανικούς περιορισμούς στην κινεζική τεχνολογία.
Ωστόσο, Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι υπήρξαν αθόρυβες προσπάθειες τόσο από το Πεκίνο όσο και από την Ουάσιγκτον τους τελευταίους δύο μήνες για την αποκατάσταση των σχέσεων.
Η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν δήλωσε νωρίτερα στους δημοσιογράφους στο Μπαλί ότι η συνάντηση είχε στόχο να σταθεροποιήσει τις σχέσεις και να δημιουργήσει μια «πιο σίγουρη ατμόσφαιρα» για τις αμερικανικές επιχειρήσεις.
Η ίδια δήλωσε ότι ο Μπάιντεν ήταν σαφής με την Κίνα σχετικά με τις ανησυχίες για την εθνική ασφάλεια όσον αφορά τους περιορισμούς σε ευαίσθητες αμερικανικές τεχνολογίες και εξέφρασε την ανησυχία του για την αξιοπιστία των κινεζικών αλυσίδων εφοδιασμού για εμπορεύματα.
Ο Μπάιντεν και ο Σι, οι οποίοι έχουν μιλήσει σε πέντε τηλεφωνικές ή βιντεοκλήσεις από τον Ιανουάριο του 2021, συναντήθηκαν για τελευταία φορά προσωπικά κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Ομπάμα, όταν ο Μπάιντεν ήταν αντιπρόεδρος.
Ο οικοδεσπότης της συνόδου κορυφής της G20, ο πρόεδρος της Ινδονησίας Τζόκο Γουιντόντο, δήλωσε ότι ελπίζει ότι η συνάντηση της Τρίτης θα μπορούσε να «προσφέρει συγκεκριμένες συνεργασίες που μπορούν να βοηθήσουν τον κόσμο στην οικονομική του ανάκαμψη».