Σε σοκ είναι η Σλοβακία και η Ευρώπη μετά την απόπειρα δολοφονίας του πρωθυπουργού της χώρας, Ρόμπερτ Φίτσο, με τους ηγέτης Ευρωπαϊκών χωρών να εκφράζουν τον αποτροπιασμό τους. Μιας δολοφονίας, που όπως φαίνεται, είχε πολιτικά κίνητρα. Ο Φίτσο δίνει μάχη για τη ζωή του έπειτα από πολύωρο χειρουργείο και η κατάστασή του χαρακτηρίζεται κρίσιμη.
«Ας μην κάνουμε το μίσος την απάντηση στο μίσος. Αυτή είναι μια έκκληση προς όλους τους πολιτικούς… Το ζητώ από όλη την κοινωνία: Ας ηρεμήσουμε», τόνισε σε δηλώσεις του ο υπουργός Εσωτερικών της Σλοβακίας. «Δεν μπορούμε να απαντάμε στο μίσος με μίσος», πρόσθεσε.
Από την πρώτη ανάκριση του 71χρονου που αποπειράθηκε να σκοτώσει το Φίτσο προκύπτει επίσης πως η απόπειρα είχε πολιτικά κίνητρα. «Το έκανα γιατί διαφωνούσα με την πολιτική του» φέρεται να δήλωσε ο δράστης της αιματηρής επίθεσης που συνελήφθη από αστυνομικούς.
Σύμφωνα με το τηλεοπτικό κανάλι TV JOJ, η αστυνομία ανακρίνει και τη σύζυγο του υπόπτου.
Μιλά ο άνθρωπος που επιχείρησε να σκοτώσει τον Φίτσο: «Το έκανα γιατί διαφωνούσα με την πολιτική του» pic.twitter.com/4UMInKgDVL
— iEidiseis.gr (@iEidiseisGR) May 15, 2024
Από την πολιτική διαφωνία στην απόπειρα δολοφονίας
Η αστυνομία της Σλοβακίας θα παραχωρήσει την Πέμπτη συνέντευξη Τύπου, δήλωσαν ο υπουργός Εσωτερικών και ο υπουργός Άμυνας της χώρας στους δημοσιογράφους έξω από το νοσοκομείο της Μπάνσκα Μπίστριτσα.
Ο υπουργός Εσωτερικών Matúš Šutaj-Eštok δήλωσε ότι οι αξιωματούχοι θα κάνουν ό,τι είναι δυνατόν για να βεβαιωθούν ότι ο λαός της Σλοβακίας είναι ασφαλής.
Πρόσθεσε ότι βρισκόταν στο χειρουργείο μαζί με τον πρωθυπουργό Φίτσο και ότι «αυτό που είχα στο μυαλό μου ήταν πώς μπορεί κάποιος να είναι τόσο μισητός». Πρόσθεσε: «Ας μην κάνουμε το μίσος την απάντηση στο μίσος. Αυτή είναι μια έκκληση προς όλους τους πολιτικούς … Το ζητώ από όλη την κοινωνία: Ας ηρεμήσουμε. Ας μην αρχίσουμε να σκοτώνουμε ο ένας τον άλλον μόνο και μόνο επειδή δεν μπορώ να σεβαστώ τη γνώμη του άλλου».
Σημείωσε δε, ότι προσωπικά πιστεύει ότι «υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι που θα πρέπει να κοιταχτούν στον καθρέφτη» επειδή συνέβαλαν σε αυτή την κατάσταση και κάλεσε τους δημοσιογράφους, το κοινό και τους πολιτικούς να «σταματήσουν να διαδίδουν το μίσος».
Ο υπουργός Εσωτερικών της Σλοβακίας Matus Sutaj Estok μιλάει κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου | AP Photo/Denes Erdos
«Δεν μπορούμε να απαντάμε στο μίσος με μίσος. Γι’ αυτό θα ήθελα να σας ζητήσω όλους να σταματήσετε όλο αυτό το μίσος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με στόχο αυτό ή εκείνο το πολιτικό κόμμα… Σταματήστε το τώρα, αμέσως», είπε.
Ο χειρουργός που έκανε την επέμβαση τον πρωθυπουργό της Σλοβακίας, Ρόμπερτ Φίτσο, δήλωσε ότι η κατάστασή του είναι «απειλητική για τη ζωή» και «σοβαρή», δήλωσαν οι υπουργοί Άμυνας και Εσωτερικών της χώρας.
Ο Φίτσο υποβαλλόταν σε χειρουργική επέμβαση για περισσότερες από τρεισήμισι ώρες τώρα, είπαν, προσθέτοντας ότι υπάρχει μια «τεράστια ιατρική ομάδα που προσπαθεί να αντιστρέψει τις συνέπειες αυτής της απόπειρας δολοφονίας».
Ο δράστης έριξε πέντε πυροβολισμούς στην απόπειρα δολοφονίας, λέει ο υπουργός Εσωτερικών, κατηγορώντας τα «μέσα κοινωνικής δικτύωσης για μίσος».
Ειδικότερα, ο υπουργός Εσωτερικών της Σλοβακίας, Matúš Šutaj-Eštok, δήλωσε ότι ο δράστης της επίθεσης πυροβόλησε πέντε φορές εναντίον του Ρόμπερτ Φίτσο και ότι ο πρωθυπουργός βρίσκεται σε «κρίσιμη κατάσταση».
BREAKING: The Prime Minister of Slovakia, Robert Fico, has just been shot in public.
This comes only days after Fico formally & publicly rejected The WHO Global Pandemic Accord. pic.twitter.com/cQKmmJKb4c
— Pubity (@pubity) May 15, 2024
Είπε ότι οι αρχικές πληροφορίες «δείχνουν σαφώς πολιτικό κίνητρο» μετά τις προεδρικές εκλογές της Σλοβακίας. Κάλεσε επίσης τους δημοσιογράφους και τους πολιτικούς να «σταματήσουν να διαδίδουν μίσος» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προσθέτοντας: «Αυτό που ξεκίνησε τώρα σπάρθηκε από πολλούς από εσάς, από το μίσος σας».
Πιο θλιβερή μέρα στην ιστορία της Σλοβακίας
Για την «πιο θλιβερή στιγμή στην ιστορία της Σλοβακίας» έκανε λόγο ο υπουργός Άμυνας της χώρας.
Ο υπουργός Άμυνας της Σλοβακίας, Robert Kaliňák, δήλωσε ότι η Σλοβακία ήταν πάντα γνωστή ως «μια χώρα ανθρώπων που είναι ανεκτικοί … και αποδέχονται άλλες απόψεις».
Ο Kaliňák, σε συνέντευξη Τύπου έξω από το νοσοκομείο, δήλωσε: «Αυτό που συνέβη σήμερα είναι ένα στίγμα που θα μας στοιχειώνει για πολλά χρόνια. Το μόνο στο οποίο εστιάζουμε είναι η κατάσταση του Ρόμπερτ Φίτσο και ελπίζουμε ότι είναι αρκετά δυνατός για να αντιμετωπίσει αυτό το τραύμα».
O Αναπληρωτής πρωθυπουργός και υπουργός Άμυνας της Σλοβακίας Robert Kalinak | AP Photo/Denes Erdos
«Σήμερα είναι η πιο θλιβερή στιγμή στα 31 χρόνια ιστορίας της Σλοβακίας … Η επίθεση στον πρωθυπουργό είναι επίθεση στη δημοκρατία. Είναι επίθεση στο ίδιο το κράτος», ανέφερε.
Ο υπουργός Άμυνας της Σλοβακίας, Robert Kaliňák, δήλωσε ότι ο πρωθυπουργός της χώρας, Ρόμπερτ Φίτσο, βρίσκεται σε «εξαιρετικά σοβαρή» κατάσταση.
Ο Kaliňák, σε συνέντευξη Τύπου έξω από το νοσοκομείο της Banská Bystrica, δήλωσε ότι οι ιατροί δίνουν «μάχη για τη ζωή» του Φίτσο, ο οποίος υπέστη «σοβαρό πολυτραυματισμό μετά από αρκετούς πυροβολισμούς».
Η υγεία του Φίτσο «είναι σοβαρή, η κατάστασή του είναι άσχημη», είπε.
«Προς το παρόν δεν έχουμε καλά νέα και εναποθέτουμε την ελπίδα μας στα χέρια των ειδικών ιατρών του νοσοκομείου», ανέφερε ο ίδιος.
Βίντεο από τη στιγμή των πυροβολισμών
🇸🇰#AHORA – Imágenes que muestran el momento del ataque al primer ministro eslovaco, Robert Fico. Via @AlertaNews24pic.twitter.com/iZxiYNOYON
— DatoWorld (@DatosAme24) May 15, 2024
https://twitter.com/RussSpetz/status/1790764639099220478
Σε σοκ οι ξένοι ηγέτες
Σε κατάσταση σοκ είναι ηγέτες χωρών της ΕΕ και όχι μόνο από την απόπειρα δολοφονίας του Ρόμπερτ Φίτσο, πρωθυπουργού της Σλοβακίας.
Ο Peter Pellegrini, εκλεγμένος πρόεδρος της Σλοβακίας και σύμμαχος του Ρόμπερτ Φίτσο, δήλωσε ότι «μια απόπειρα δολοφονίας του πρωθυπουργού αποτελεί απειλή για όλα όσα κοσμούσαν τη δημοκρατία της Σλοβακίας μέχρι σήμερα».
«Είμαι τρομοκρατημένος από το πού μπορεί να οδηγήσει το μίσος προς μια άλλη πολιτική άποψη. Δεν χρειάζεται να συμφωνούμε σε όλα, αλλά υπάρχουν πολλοί τρόποι να εκφράσουμε τη διαφωνία μας δημοκρατικά και νομικά», πρόσθεσε.
«Είμαι βαθύτατα συγκλονισμένος από την είδηση της άνανδρης απόπειρας δολοφονίας του Σλοβάκου πρωθυπουργού Φίτσο. Η βία δεν πρέπει να έχει θέση στην ευρωπαϊκή πολιτική. Αυτές τις ώρες, οι σκέψεις μου είναι με τον Ρόμπερτ Φίτσο, την οικογένειά του και τους πολίτες της Σλοβακίας», γράφει ο Γερμανός καγκελάριος, Όλαφ Σολτς.
«Καταδικάζω έντονα την άθλια επίθεση εναντίον του πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίτσο», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Τέτοιες πράξεις βίας δεν έχουν θέση στην κοινωνία μας και υπονομεύουν τη δημοκρατία, το πολυτιμότερο κοινό μας αγαθό. Οι σκέψεις μου είναι με τον πρωθυπουργό Φίτσο και την οικογένειά του», συμπλήρωσε.
«Είμαι σοκαρισμένος από την είδηση της επίθεσης κατά του Σλοβάκου πρωθυπουργού Φίτσο μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου της Σλοβακίας στη Χάντλοβα. Τίποτα δεν μπορεί ποτέ να δικαιολογήσει τη βία ή τέτοιες επιθέσεις. Οι σκέψεις μου είναι με τον πρωθυπουργό και την οικογένειά του», γράφει ο Σαρλ Μισέλ.
«Είμαι βαθιά συγκλονισμένος από την αποτρόπαια επίθεση εναντίον του φίλου μου, πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίτσο. Προσευχόμαστε για την υγεία του και τη γρήγορη ανάρρωσή του! Ο Θεός να ευλογεί τον ίδιο και τη χώρα του!», έγραψε ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν στο «X».
Ο Petr Fiala, ο πρωθυπουργός της Τσεχίας, δήλωσε ότι η είδηση για τους πυροβολισμούς είναι «σοκαριστική».
Ευχήθηκε ταχεία ανάρρωση στον Ρόμπερτ Φίτσο και δήλωσε ότι «δεν πρέπει να ανεχόμαστε τη βία, δεν πρέπει να έχει θέση στην κοινωνία».
Ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν, επαίνεσε τον πρωθυπουργό της Σλοβακίας, Ρόμπερτ Φίτσο, ως έναν «θαρραλέο και δυναμικά σκεπτόμενο άνθρωπο» και του ευχήθηκε «ταχεία και πλήρη ανάρρωση».
Σε τηλεγράφημά του προς την απερχόμενη πρόεδρο της Σλοβακίας, Ζουζάνα Καπούτοβα, το οποίο αναμεταδίδει το Reuters, ο Πούτιν δήλωσε: «Δεν μπορεί να υπάρξει καμία δικαιολογία για αυτό το τερατώδες έγκλημα. Γνωρίζω τον Ρόμπερτ Φίτσο ως έναν θαρραλέο και δυναμικά σκεπτόμενο άνθρωπο. Ελπίζω πολύ ότι αυτές οι ιδιότητες θα τον βοηθήσουν να επιβιώσει από αυτή τη δύσκολη κατάσταση».
Η απερχόμενη πρόεδρος της Σλοβακίας, Ζουζάνα Καπούτοβα, επιβεβαίωσε ότι η αστυνομία συνέλαβε τον ύποπτο δράστη στον τόπο του εγκλήματος και δήλωσε ότι οι αξιωματούχοι θα παράσχουν περισσότερες πληροφορίες όταν αυτό καταστεί δυνατό.
«Είμαι συγκλονισμένη. Είμαστε όλοι σοκαρισμένοι από την τρομερή και άθλια επίθεση εναντίον του πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίτσο», ανέφερε σε δήλωσή της που αναρτήθηκε στο X.
«Μπορεί να μην έχουμε ακόμη κατανοήσει πλήρως τη σοβαρότητα αυτού που συνέβη σήμερα. Ο πυροβολισμός του πρωθυπουργού είναι πρωτίστως μια επίθεση εναντίον ενός ανθρώπου – αλλά είναι επίσης μια επίθεση εναντίον της δημοκρατίας. Η βία είναι απολύτως απαράδεκτη. Η ρητορική μίσους και η ρητορική γεμάτη μίσος, την οποία παρακολουθούμε σε όλη την κοινωνία, οδηγεί σε πράξεις μίσους. Σας παρακαλώ, ας το σταματήσουμε αυτό».
«Η αστυνομία έχει συλλάβει τον δράστη και θα παράσχει περαιτέρω πληροφορίες όταν είναι δυνατόν. Μέχρι τότε, ας μην προβαίνουμε σε γρήγορες κρίσεις, παρακαλώ. Νομίζω ότι το πιο σημαντικό πράγμα στο οποίο θα πρέπει να επικεντρωθούμε όλοι αυτή τη στιγμή είναι η γρήγορη ανάρρωση του Ρόμπερτ Φίτσο», συμπλήρωσε.
Ποιος είναι ο Ρόμπερτ Φίτσο
Γεννημένος σε μια οικογένεια της εργατικής τάξης στις 15 Σεπτεμβρίου 1964, ο Ρόμπερτ Φίτσο – δικηγόρος στο επάγγελμα – άρχισε την πολιτική του καριέρα με το Κομμουνιστικό Κόμμα λίγο πριν από τη «βελούδινη επανάσταση» του 1989 που οδήγησε στη διάλυση της πρώην Τσεχοσλοβακίας.
Υπήρξε εκπρόσωπος της Σλοβακίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων από το 1994 έως το 2000 και ίδρυσε το κεντροαριστερό κόμμα του Smer-SD το 1999, αφού δεν έγινε υπουργός από τη Δημοκρατική Αριστερά, τους πολιτικούς κληρονόμους των Κομμουνιστών.
Το Smer σημείωσε μία σαρωτική νίκη το 2006 και έτσι ο Ρόμπερτ Φίτσο ανέλαβε τη θέση του πρωθυπουργού, δύο χρόνια μετά την ένταξη της Σλοβακίας στην Ε.Ε.. Το 2009 έβαλε τη χώρα του στην Ευρωζώνη, αλλά δεν μπόρεσε να σχηματίσει συνασπισμό, το επόμενο έτος, παρά τη νίκη του στις εκλογές. Πέτυχε άλλη μία συντριπτική νίκη, το 2012, μετά την πτώση ενός κεντροδεξιού συνασπισμού λόγω καταγγελιών για διαφθορά και κέρδισε ξανά το 2016, αλλά αναγκάστηκε να παραιτηθεί δύο χρόνια αργότερα εν μέσω μαζικών διαδηλώσεων για τη δολοφονία ενός ερευνητή δημοσιογράφου και της συντρόφου του. Τον περασμένο Οκτώβριο, επέστρεψε για τρίτη θητεία ως πρωθυπουργός, επικεφαλής ενός λαϊκιστικού – εθνικιστικού συνασπισμού.
Εμπλεκόμενος σε καταγγελίες για διαφθορά που πάντα αρνιόταν, ο Ρόμπερτ Φίτσο είναι θρασύς και ευθύς, με προτίμηση στο bodybuilding, στο ποδόσφαιρο και στα γρήγορα αυτοκίνητα, όπως επισημαίνει ο Guardian.
Ποιες είναι οι πολιτικές του πεποιθήσεις
Ο Ρόμπερτ Φίτσο θαυμάζει τόσο τον Ρώσο Πρόεδρο, Βλαντίμιρ Πούτιν, έχοντας δηλώσει ότι δεν θα επέτρεπε τη σύλληψη του Ρώσου Προέδρου βάσει διεθνούς εντάλματος αν ερχόταν στη Σλοβακία, όσο και τον ηγέτη της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, «ο οποίος υπερασπίζεται τα συμφέροντα της χώρας του και του λαού του», σύμφωνα με τον Σλοβάκο πρωθυπουργό.
Με τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν | Πηγή: AP Geert Vanden Wijngaert
Επίσης, ο ίδιος έχει κινηθεί με επιτυχία μεταξύ των κυρίαρχων, φιλοευρωπαϊκών θέσεων και μιας έντονα εθνικιστικής, αντιδυτικής ρητορικής που προορίζεται κυρίως για εσωτερική κατανάλωση, αποδεικνύοντας ότι είναι περισσότερο από πρόθυμος να αλλάξει ρότα ανάλογα με την κοινή γνώμη ή την πολιτική πραγματικότητα. Λέγοντας ότι έχει μόνο τα σλοβακικά συμφέροντα στο μυαλό του, ο Ρόμπερτ Φίτσο έχει μιλήσει ανοιχτά για πολλά θέματα, κατακεραυνώνοντας την Ε.Ε. και τις διεθνείς ΜΚΟ, προσβάλλοντας τους αντιπάλους του, ισχυριζόμενος ψευδώς ότι υπάρχει σχέδιο πραξικοπήματος και υποστηρίζοντας ότι οι εκλογές θα ήταν στημένες.
Αντιτίθεται, επίσης, σθεναρά στη μετανάστευση – βασικός παράγοντας για την εκλογική του νίκη το 2016 – και απορρίπτει «μια ξεχωριστή μουσουλμανική κοινότητα στη Σλοβακία». Πιο πρόσφατα, επέκρινε τους γάμους μεταξύ ομοφυλοφίλων και χαρακτήρισε την υιοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια ως «διαστροφή». Κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού, έγινε η πιο εξέχουσα φωνή της χώρας κατά των μασκών, του lockdown και του εμβολιασμού. Πριν αναλάβει ξανά τα καθήκοντά του, δηλαδή τον περασμένο Οκτώβριο, εκμεταλλεύτηκε τα υψηλά επίπεδα φιλορωσικού συναισθήματος στη Σλοβακία για να υπονομεύσει τη φιλοδυτική πορεία της κυβέρνησης.
Η τρίτη θητεία του ως πρωθυπουργός της Σλοβακίας
Οι επικριτές ανησυχούν ότι ο Ρόμπερτ Φίτσο εγκαταλείπει τη φιλοδυτική πορεία της Σλοβακίας και ακολουθεί την κατεύθυνση της Ουγγαρίας υπό τον Βίκτορ Όρμπαν. Χιλιάδες άνθρωποι έχουν συγκεντρωθεί, πολλές φορές, στην πρωτεύουσα της χώρας, στην Μπρατισλάβα, αλλά και σε ολόκληρη τη Σλοβακία για να διαμαρτυρηθούν για τις πολιτικές του.
Τον Φεβρουάριο, οι βουλευτές ενέκριναν νομικές αλλαγές που καταργούσαν ένα Ειδικό Γραφείο Εισαγγελέα που ασχολείται με τη διαφθορά υψηλού επιπέδου, μείωσαν τις ποινές για οικονομικά εγκλήματα και μείωσαν την παραγραφή των βιασμών. Ακόμα, τον Απρίλιο, η κυβέρνηση ενέκρινε πρόταση για την κατάργηση του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα (RTVS) και την αντικατάστασή του από νέο φορέα. Το σχέδιο έχει προκαλέσει σφοδρή κριτική από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία λένε ότι θα δώσει στην κυβέρνηση τον πλήρη έλεγχο της Δημόσιας Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης.
Επίσης, τον Απρίλιο, ο Πέτερ Πελεγκρίνι, σκεπτικιστής της Ουκρανίας και στενός σύμμαχος του Ρόμπερτ Φίτσο, κέρδισε στον επαναληπτικό γύρο των προεδρικών εκλογών έναντι του φιλελεύθερου, φιλοδυτικού υποψηφίου της αντιπολίτευσης, Ιβάν Κόρτσοκ. Ο Πέτερ Πελεγκρίνι πρόκειται να διαδεχθεί τη Ζουζάνα Τσαπούτοβα, την πρώτη γυναίκα αρχηγό του κράτους. Η ίδια, πιστή υποστηρίκτρια της γειτονικής Ουκρανίας στον αγώνα της κατά της εισβολής της Ρωσίας, ανακοίνωσε ότι δεν θα διεκδικήσει την επανεκλογή της τον περασμένο Ιούνιο, αφού δέχθηκε απειλές κατά της ζωής της.
